Συμβάλλοντας στον τόπο κατάτι

Οι τοπικές κοινωνίες προχωράνε όταν συντρέχει η ευτυχής συγκυρία οι μεν πολίτες ν’ απαντούν στο ερώτημα "γιατί;", οι δε τοπικοί θεσμοί στο ερώτημα "πώς;".

Το αντικείμενο του ερωτήματος δευτερεύουσα σημασία έχει. Κυρίαρχη αξία (ως κινητήρια δύναμη για να προχωρά η κοινωνία) έχει η μέριμνα με την οποία πολίτες και θεσμοί απαντούν στα ερωτήματα αυτά μέσα από τους διακριτούς τους ρόλους.

Κλείνοντας τις εκδηλώσεις του το 1ο Φεστιβάλ Τεχνών “ΙΟΝ” αφήνει την βεβαιότητα σε όσους είχαν την τύχη να παρακολουθήσουν τις δράσεις του ότι οι αδελφές Ράντου πήραν πάνω τους το βάρος των απαντήσεων στο ερώτημα "πώς;" Πώς θα μπορούσε να λειτουργεί ένα τοπικό φεστιβάλ”.

Από την άλλη, οι πολίτες του νησιού μοιραστήκαμε αυτές τις μέρες απαντήσεις στο "Γιατί;". Γιατί οι μέρες του Φεστιβάλ άξιζαν;

- Γιατί νιώσαμε μέτοχοι και όχι θεατές (καταναλωτές) καλλιτεχνικού προϊόντος. Κι αυτό ...

- ...γιατί κατά τον σχεδιασμό του αξιοποιήθηκαν εγγενείς δυνάμεις του νησιού από ένα ευρύ φάσμα καλλιτεχνικών εκδηλώσεων.

- Γιατί υπήρξε γενναιότητα στην προσφορά βήματος σε διαφορετικούς χώρους έκφρασης. Η γενναιότητα εκκινεί από την ελευθερία στη λήψη αποφάσεων, στην αποδέσμευση από δεσμούς οφειλής προς τρίτους.

- Γιατί νιώσαμε για λίγες μέρες πραγματικά ευρωπαίοι στον τόπο μας. Ευρωπαίος δεν είναι κατ’ ανάγκη αυτός που ακούει δυτική μουσική ή βλέπει σύγχρονο χoρό, αλλά αυτός που νιώθει δυναμική και ελεύθερη πρόσβαση στην εν εξελίξει παραγωγή τέχνης. Όχι στην αναπαραγωγή της. Είναι άκομψο ν’ αναφερθούμε επιλεκτικά σε κάποιες από τις εκδηλώσεις, όμως χάριν παραδείγματος θα ανατρέξω στην μακράς διάρκειας ηχητική εγκατάσταση "ΜoCM & Guests" της Παρασκευής και στη συναυλία "Το πολυφωνικό βιολοντσέλο" της Τετάρτης.

- Γιατί καμιά από τις καινοτόμες αυτές παραστάσεις δεν είχε το στίγμα του συμπλεγματικού επαρχιωτισμού. Το στίγμα της ασθμαίνουσας ανάγκης για πρωτοτυπία. Φυσικά αυτό μπορεί να το αξιολογήσει μόνο όποιος είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει κάποια απ’ αυτές.

- Γιατί στο βραχύ του πρόγραμμα κατόρθωσε να δώσει ευκαιρία σε νέα παιδιά να συμμετάσχουν σε διαδικασίες εικαστικής καλλιτεχνικής παραγωγής υψηλών standards.

-  Γιατί, αν και η άποψή μας για την αξία ενός καλλιτεχνικού έργου είναι υποκειμενική, η άποψή μας για το γούστο δεν είναι. Το φεστιβάλ αυτό περιλάμβανε εκδηλώσεις που δεν πρόσβαλλαν το γούστο μας.

- Τέλος, γιατί κλείνοντας το φεστιβάλ, άφησε κάτι. Το σημείο αυτό παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ας φανταστούμε, για παράδειγμα, μια συρραφή από "ωραίες", "σπάνιες", "αναγνωρισμένων καλλιτεχνών" εκδηλώσεις. Τι ακριβώς αφήνουν στον τόπο; Μπορούμε να κατανοήσουμε, προφανώς, τι αφήνουν στο άτομο. Αλλά γίνεται δυσκολότερο ν' αξιολογήσουμε τί αφήνουν στον τόπο. Σε μια επαρχιακή πόλη σαν τη δική μας.

Εμπιστοσύνη στην κρίση και το αισθητήριο των νέων ανθρώπων είναι αυτό που μας άφησε το συγκεκριμένο. Πλουσιότερους αισθητικά κατάτι.

Κυριάκος Κωλέσης
Κοινωνιολόγος