Ο Covid-19 έκανε το θαύμα του;

Ο Covid-19 έκανε το θαύμα του; Δεν ήταν ξαφνικό ή ‘ουρανός εν αιθρία’ η είδηση αναστολής λειτουργίας του Ιατροκοινωνικού Κέντρου Κέρκυρας (ΙΑΚ Κέρκυρας, πρώην ΠΙΚΠΑ), αφού και κατά το παρελθόν έγιναν προσπάθειες γι’ αυτό το κατόρθωμα!!!

Η Πολιτεία οικειοποιήθηκε την περιουσία τούτου του ιδρύματος, του ΠΙΚΠΑ, και σιγά-σιγά ανέλαβε τις υπηρεσίες που προσέφεραν οι δομές του!!! Μια-μια καταργείται και μένει η τελευταία δομή στον ελληνικό χώρο, το ΠΙΚΠΑ Κέρκυρας, το οποίο στη συνέχεια μετονομάζεται από ΠΙΚΠΑ σε Ιατροκοινωνικό Κέντρο Κέρκυρας (συναισθηματικά μόνο διατηρήσαμε οι παλαιότεροι τον όρο ‘πρώην ΠΙΚΠΑ’) και εντάσσεται στο Κέντρο Υγείας του Αγίου Μάρκου! Και σιγά-σιγά αρχίζουν τα δεινά!!!

Από το Μαράσλειο Μέγαρο, που επί χρόνια στεγάζονταν και είχε και υγειονομικά την επιτήρηση των παιδιών του Ορφανοτροφείου, που επίσης στεγάζονταν εκεί, μεταφέρεται σε δύο αίθουσες στο πρώην ΙΚΑ. Από εκεί, χωρίς στέγη πάλι μεταφέρεται στο ‘λυόμενο’ της αυλής του παλαιού Νοσοκομείου, από το οποίο εκδιώχθηκε ξαφνικά ως ‘ξένο σώμα’, μετά από αυτόματο σταμάτημα παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και ανοίγματος ενός μεγάλου ‘χαντακιού’ εμπρός από την είσοδο, για να μετακομίσει μια ώρα νωρίτερα!

Έτσι ανεστάλη η λειτουργία του για μέρες, μέχρι οι αρμόδιοι να βρουν λύση, χωρίς να υπολογίσει κανείς εκτός των άλλων τα άρρωστα παιδιά, εμβολιασμούς παιδιών, αλλά και τα εμβόλια που θα πήγαιναν χαμένα!

Στη συνέχεια μετά από πολλές ‘διαβουλεύσεις’ οδεύει το δρόμο για ένα από τα κτίρια του Ψυχιατρείου, που πάλι η παρουσία του εκεί δεν ήταν επιθυμητή και εκ νέου μετακομίζει στο χώρο του πρώην ΙΚΑ. Παρόλο που αποψιλώθηκε από ιατρικό, νοσηλευτικό προσωπικό και επισκέπτριες υγείας επί πολλά χρόνια και παρά τις ταλαιπωρίες και την απαξίωση από τους εκάστοτε αρμόδιους φορείς, το ΠΙΚΠΑ και η συνέχειά του το ΙΑΚ (πρώην ΠΙΚΠΑ) εξακολούθησε να προσφέρει τις υπηρεσίες του μεγάλου Πατριωτικού Ιδρύματος, υπηρεσίες ιατρικές, κοινωνικές, ενημερωτικές, πρόληψης, προστασίας και διαφύλαξης της δημόσιας υγείας. Η ιστορία τους αποδεικνύει τη διαχρονική τους αξία. Υπήρξαν ένα βάλσαμο στην ελληνική οικογένεια, ανεξάρτητα κοινωνικοοικονομικού επιπέδου, αλλά πολύ περισσότερο για τους ανθρώπους που δεν είχαν τη δυνατότητα να απευθύνονται σε ιδιώτες γιατρούς. Υπήρξαν στυλοβάτες της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, από τους βασικούς πυλώνες της πρόληψης, μέσω των εμβολιασμών, της εξέτασης άρρωστων παιδιών, με αποτέλεσμα την αποσυμφόρηση του Νοσοκομείου μας και των Κέντρων Υγείας.

Σημαντικό κομμάτι υπήρξε αυτό της συμβουλευτικής σε θέματα υγείας, με επισκέψεις σε σχολεία, στους καταυλισμούς Roma, στους οποίους πολλές φορές πραγματοποιούνταν επί τόπου εμβολιασμός και σε περίπτωση κρουσμάτων λοιμωδών νοσημάτων έλεγχος όλου του περιβάλλοντος και ενημέρωση. Πολύ συχνά πραγματοποιούνταν έλεγχος της εμβολιαστικής κάλυψης μέσω των σχολείων. Επί δεκαετίες ΠΙΚΠΑ και ΙΑΚ ‘πρώην ΠΙΚΠΑ’, ως συνέχειά του, αλλά και ως συνέχεια του πνεύματος του παλαιού θεσμού, περιέθαλψαν χιλιάδες παιδιών, πρόλαβαν από σοβαρά θανατηφόρα νοσήματα ολόκληρες γενιές, λόγω των δωρεάν εμβολιασμών, εξέταζαν τα παιδιά της κατασκήνωσης του ΠΙΚΠΑ στα Γουβιά, βοηθούσαν ανάδοχες οικογένειες, συνεργάστηκαν με τους Roma και τους δίδαξαν τι σημαίνουν εμβόλια, τους έμαθαν το δρόμο για τον εμβολιασμό και κατάφεραν να φθάσει η εμβολιαστική τους κάλυψη στο 93%, μοναδική σε όλο τον ελληνικό χώρο, με άμεσο επακόλουθο τη δική τους υγεία, αλλά και τη γενικότερη προάσπιση της δημόσιας υγείας.

Επί χρόνια προσφέρονταν οι υπηρεσίες τους στα παιδιά του Ορφανοτροφείου, του Χαμόγελου του Παιδιού και άλλα παιδιά με ειδικά προβλήματα. Το υγειονομικό προσωπικό πολλές φορές βοηθούσε οικογένειες με προβλήματα, σε συνεργασία με τις Κοινωνικές Υπηρεσίες, ώστε να βρεθούν λύσεις προς όφελος των παιδιών και των οικογενειών τους.

Ιδιαίτερα σημαντική υπήρξε η συνεργασία του ΙΑΚ Κέρκυρας (πρώην ΠΙΚΠΑ με την Ιατροχειρουργική Εταιρεία Κέρκυρας (ΙΧΕΚ) και το παράρτημα της Κέρκυρας της Ελληνικής Εταιρείας Κοινωνικής Παιδιατρικής και Προαγωγής της Υγείας (ΕΕΚΠΠΥ), με βασικό στόχο θέματα πρόληψης, εμβολιαστικής κάλυψης παιδικού και εφηβικού πληθυσμού, προώθηση του μητρικού θηλασμού, ιδρύοντας το ‘Κέντρο Μητρικού Θηλασμού και Μητρότητας’ με μηνιαίες ενημερώσεις στους μέλλοντες γονείς για την αξία του μητρικού θηλασμού, για τη στήριξη των νέων γονιών, οργανώνοντας συνέδριο και δύο φορές διαγωνισμό ζωγραφικής και λογοτεχνίας για να ευαισθητοποιηθούν μικροί και μεγάλοι στην αξία του μητρικού θηλασμού.

Η επιστημονική δουλειά του υγειονομικού προσωπικού, πολλές φορές ανακοινώθηκε με μεγάλη επιτυχία σε πανελλήνια ιατρικά συνέδρια και συνέδρια επισκεπτών υγείας. Σημαντικές συνεργασίες, για την υλοποίηση πολλών δράσεων, υπήρξαν ακόμη με την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Κέρκυρας, Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, Ιόνιο Πανεπιστήμιο και πολλούς εθελοντές επιστημονικούς συνεργάτες.

Πάντα το ΠΙΚΠΑ και η συνέχειά του, το ΙΑΚ Κέρκυρας (πρώην ΠΙΚΠΑ), υπήρξαν ο ακρογωνιαίος λίθος της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και μάλιστα για πολύ μεγάλο διάστημα το ΙΑΚ Κέρκυρας υπήρξε το μοναδικό κέντρο σε όλο το νησί που διέθετε Παιδίατρο (πλην του Νοσοκομείου) και εξυπηρετούσε εκατοντάδες παιδιών σε όλο το νησί.

Οι δράσεις του ΠΙΚΠΑ και του ΙΑΚ Κέρκυρας, όλες με κίνητρο την αγάπη για το παιδί και το συνάνθρωπο, την ελληνική οικογένεια και τα προβλήματά της, τη διαφύλαξη της δημόσιας υγείας, ένδειξη πολιτισμού και ευημερίας ενός τόπου, δεν αποτυπώνονται σε μια σελίδα χαρτιού. Δεν αποτυπώνεται σε μια σελίδα χαρτιού η άπειρη αγάπη, ο αλτρουϊσμός, το ενδιαφέρον, η θυσία, η έγνοια και η προσφορά, η πραγματική αγκαλιά που χώραγε όλα τα παιδιά, ανεξάρτητα φυλής και χρώματος.

Ως η τελευταία γιατρός της ‘παλαιάς φρουράς’ του ΠΙΚΠΑ, θλίβομαι πραγματικά και αγανακτώ και απλά ρωτάω, ως γιατρός που βίωσα από κοντά πάνω από 30 χρόνια όλη τη δράση του ΠΙΚΠΑ και του ΙΑΚ Κέρκυρας, «ποιος έχει το δικαίωμα να γκρεμίζει θεσμούς ‘ιερούς’ που άντεξαν μέσα στο χρόνο κόντρα στις δυσκολίες; Ποιος έχει το δικαίωμα, σε εποχή μιας καταστροφικής πανδημίας, με ό,τι αυτή συνεπάγεται, να επικαλείται αυτή την ίδια την πανδημία για να δώσει τη χαριστική βολή;»

Δεν διανοούμαι να φανταστώ ότι δεν υπάρχουν λύσεις. Ελπίζω o Covid-19, που τόσο μας έχει όλους εξουθενώσει, να μην είναι η αφορμή και το οριστικό τελείωμα τούτης της τόσο σημαντικής δομής, του ΙΑΚ Κέρκυρας.

Μια τέτοια πράξη θα αποτελεί ασέβεια στην ιστορία, μελανό σημείο του πολιτισμού, αλλά και προδοσία του πνεύματος του εθελοντισμού, της αγάπης και του αλτρουϊσμού, ιδανικά του ΠΙΚΠΑ και των ιδρυτών του.

Δρ Μαρία Μάνδυλα-Κουσουνή
Παιδίατρος-Ιστορικός (πρώην γιατρός του ΠΙΚΠΑ και του ΙΑΚ Κέρκυρας, πρώην ΠΙΚΠΑ)
Πρόεδρος ΙΧΕΚ
Πρόεδρος παραρτήματος Κέρκυρας ΕΕΚΠΠΥ