«Δικτάτορας ο Καποδίστριας, κα Αγγελοπούλου;»

Πολύ δυσάρεστη έκπληξη, θέλω να πιστεύω, για κάθε νοήμονα Έλληνα πολίτη αποτέλεσε η ανάρτηση στην επίσημη σελίδα του Twitter της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» μιας κρίσης ενός καθηγητή, ονόματι, Αριστείδη Χατζη, αναφορικά με τον Ιωάννη Καποδίστρια, πρώτο Κυβερνήτη της Ελλάδος, που τον χαρακτήρισε ούτε λίγο ούτε πολύ Δικτάτορα.

Οι έχοντες έστω και στοιχειώδη ιστορική γνώση, γνωρίζουν για τον λεγόμενο «Άγιο της πολιτικής» (όχι άδικος ο χαρακτηρισμός) ότι δεν έδρασε ποτέ με ιδιοτέλεια, ότι ανέλαβε τα καθήκοντα του Κυβερνήτη, τα οποία δεν ζήτησε αλλά ΕΜΕΙΣ του αναθέσαμε, με αυταπάρνηση, ότι παράτησε, χωρίς κανένα κίνητρο, ένα status με διεθνή αναγνώριση και εμβέλεια για να έρθει να κυβερνήσει έναν κατεστραμμένο και πάμπτωχο τόπο, ότι προσέφερε μέχρι ρανίδος, ακόμα και την προσωπική του περιουσία για την ενίσχυση του νέου αυτού Κράτους, ότι ζούσε πιο λιτά ακόμα και από τον πιο φτωχό Έλληνα και ότι δεν είχε κανένα άλλο γνώμονα στη ζωή του πέρα από το δημόσιο συμφέρον, το οποίο υπηρέτησε με απόλυτη αφοσίωση έως την τελευταία ημέρα της ζωής του.

Βρέθηκαν κάποιοι να τον δολοφονήσουν για την προσφορά του αυτή. Επειδή επιβαλλόταν η Ελλάδα να αποκτήσει τα θεμέλια ενός σύγχρονου Κράτους (με τα δεδομένα της εποχής του). Και αυτό με την σειρά του απαιτούσε ο Κυβερνήτης να «σπάσει» φατρίες, συμφέροντα και κατεστημένα αιώνων. Αυτό πλήρωσε.
Ίσως να ήταν αυστηρός Κυβερνήτης. Άλλωστε έτσι ήταν και στη ζωή του. Ακόμα και με τον εαυτό του. Ίσως να ήταν συγκεντρωτικος και αυταρχικός. Μπορεί. Μα μπορούσε αλήθεια να χτιστεί διαφορετικά ένα νέο Κράτος πάνω σε στάχτες, σε φτώχεια, σε αίμα, σε έλλειψη παιδείας, σε απουσία πολιτικής συνείδησης και γνώσης, αν όχι έτσι; Αυτό σημαίνει ότι ο Καποδιστριας επέβαλλε μια Δικατορια, όπως ατυχέστατα, κατά τη γνώμη μου, αναφέρει ο κ. Χατζης και ατυχώς επίσης φιλοξενεί άκριτα τέτοιες επικίνδυνες απόψεις η «Ελλάδα 2021»;

Όλοι παραδέχονται ότι αν δινόταν από τη μοίρα η ευχέρεια στον Καποδίστρια να κυβερνήσει αλλά 2 χρόνια ακόμα, η Ελλάδα σήμερα θα ήταν πολλές δεκαετίες μπροστά. Δεν είναι λοιπόν μέγιστη προσβολή γι αυτήν την φωτεινή προσωπικότητα, να γράφονται τέτοια πράγματα στην επίσημη σελίδα της Επιτροπής που εκπροσωπεί όλους τους Έλληνες και έχει συσταθεί από την ίδια την Κυβέρνηση για να εορτάσει τα 200 χρόνια της Επανάστασης και να τιμήσει (και όχι να μειώσει) τις προσωπικότητες αυτές, όπως του Κυβερνήτη;

Και επειδή απάντησε η Επιτροπή στα δυσμενή, βέβαια, σχόλια που έγιναν από τον κόσμο ότι τάχα «αλίμονο αν δεν μπορούμε να συζητάμε με ψυχραιμία για την περίοδο της Επανάστασης 200 χρόνια μετά» και ότι «Εθνικό είναι το αληθές». Όχι κ. Αγγελοπουλου. Ο Καποδιστριας δεν επέβαλε Δικτατορία. Ούτε ήταν Δικτάτορας. Επομένως αυτό ως αναληθές, δεν είναι εθνικό, ούτε να λέγεται, ούτε να γράφεται, ούτε να ακούγεται. Και σαφώς και δεν θα υπάρξει νηφάλια συζήτηση για τις προσωπικότητες αυτές, όταν ο καθένας μπορεί να αναρτά στην επίσημη σελίδα των 200 χρόνων όλων των Ελλήνων τέτοια πράγματα. Και ακριβώς επειδή η Επιτροπή αυτή είναι όλων των Ελλήνων, πρώτα απ’ όλα, δεν πρέπει η Κυβέρνηση να έχει τον πρώτο λόγο στο να μην δρα κανένας αυτοβούλως; Όχι βέβαια να επιβάλλει λογοκρισία. Αλλά έστω να υπάρξει ένα ελάχιστο εποπτείας, όπως υπάρχει σε όλους τους τομείς του ευρύτερου Κράτους.

Ένα άλλο παράπονο είναι ότι δυστυχώς δεν είδα τα πνευματικά Ιδρύματα της γενέτειρας του Κυβερνήτη, που πιστεύουμε σε αυτά γιατί είναι οι πνευματικοί φάροι του τόπου μας, να υπερασπίζονται την προσωπικότητα του. Ούτε οι τοπικοί θεσμικοί παράγοντες, πλην ενός. Ας γίνει έστω και τώρα. Ποτέ δεν είναι αργά.
Καλώς η κακώς κάποιες προσωπικότητες, για κάποιους από εμάς, σημαίνουν πολλά. Ο Καποδιστριας είναι μια από αυτές. Τον δολοφονήσαμε μια φορά. Ας μην το κάνουμε και δεύτερη.

Γιάννης Κοντος
Δικηγόρος