Το home port και τα καθρεφτάκια στους ιθαγενείς
Γιάννης Μπορμπότης
21 Απριλίου 2019
/ 10:40
Άρθρο του υποψηφίου δημάρχου κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων με τη Λαϊκή Συσπείρωση, Γιάννη Μπορμπότη
Ένας από τους κεντρικούς «πυλώνες ανάπτυξης» που προτείνει η υποψήφια για τον Δήμο Κερκυραίων, κ. Υδραίου, αφορά την τουριστική οικονομία του νησιού μας και ιδιαιτέρως τη μετατροπή του λιμένος Κέρκυρας σε home port. Δίχως να εξηγεί στους Κερκυραίους τις αλλαγές που θα επιφέρει στη ζωή τους μια τέτοια εξέλιξη, η κ. Υδραίου παρουσιάζει το home port σαν μέρος της δικής της, ανεξάρτητης πολιτικής πρότασης για την ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας. Συγχρόνως παραθέτει, χωρίς καμία επεξήγηση, τα αποτελέσματα της πρότασής της με τα πιο αισιόδοξα χρώματα για την οικονομική ανάκαμψη των μικρών επιχειρηματιών της πόλης μας.
Ωστόσο, τα γεγονότα τη διαψεύδουν αποκαλύπτοντας ότι πίσω από το σύνθημα της παράταξής της «Νέα Αρχή, Νέα Δήμαρχος» κρύβονται «Παλιές ιδέες, παλιά συμφέροντα».
Η απόφαση να μετατραπεί το λιμάνι της Κέρκυρας σε λιμάνι αφετηρίας και λήξης κρουαζιέρας (home port) είναι μια απόφαση ειλημμένη εδώ και χρόνια από τις πολυεθνικές εταιρείες, που διαχειρίζονται παγκοσμίως τον κλάδο της κρουαζιέρας. Ήδη, από το 2017 έχουν εμφανιστεί δημοσιεύματα στον τύπο, όπου μεγάλες εταιρίες, όπως η TUI και η Costa, συζητούν με τη διοίκηση του ΟΛΚΕ τον τρόπο με τον οποίο θα καταφέρουν να μετατρέψουν το λιμάνι σε home port. Συνεπώς, η πρόταση του συνδυασμού της κ. Υδραίου δεν είναι τίποτα περισσότερο από το πέρασμα της απαίτησης των ναυτιλιακών επιχειρήσεων στην τοπική κοινωνία και την τοπική πολιτική σκηνή. Η παράταξη της κ. Υδραίου, όπως και οι άλλες παρατάξεις που λειτουργούν σαν τοποτηρητές ξενοδοχειακών και πολυεθνικών επιχειρήσεων, δέχεται εντολές από τα μεγάλα εφοπλιστικά συμφέροντα και τις παρουσιάζει σαν πολιτικές πρωτοβουλίες που θα λειτουργήσουν προς το συμφέρον της τοπικής οικονομίας. Τόσο στενά είναι συνδεδεμένη η παράταξή της με αυτά τα συμφέροντα, που στην επίσημη ιστοσελίδα της υπάρχει βίντεο υποστήριξης του Προέδρου της Ένωσης Εφοπλιστών Κρουαζιέρας, κ. Θεόδωρου Κόντε. Το βασικό επιχείρημα της κ. Υδραίου είναι, ότι η ανάπτυξη του λιμανιού προς αυτή την κατεύθυνση θα τονώσει τους τομείς του εμπορίου, των μεταφορών (ταξί, τουριστικών λεωφορείων κτλ), των ξενοδοχείων, της εστίασης κτλ. Ωστόσο, αυτά που επικαλείται δεν ισχύουν.
Η τόνωση της τοπικής οικονομίας είναι το μόνιμο αφήγημα. Από την κεντρική κυβέρνηση, μέχρι το πιο απομακρυσμένο πλοκάμι της, την τοπική διοίκηση, η δικαιολογία που επιστρατεύεται για κάθε αλλαγή προς το χειρότερο είναι, ότι θα αυξήσει τον τζίρο στη μικρή επιχείρηση, το οικογενειακό εστιατόριο, το ταξί, το μικρομάγαζο του ντόπιου που παλεύει χρόνια τώρα να επιβιώσει. Ωστόσο, αυτό δεν συμβαίνει ποτέ. Ειδικά στη συγκεκριμένη περίπτωση, η πολυεθνική εταιρεία που έχει το κρουαζιερόπλοιο φροντίζει, πριν ακόμα βγει ο πελάτης από το καράβι, να του έχει πουλήσει την εκδρομή που θα πάει μόλις φτάσει στο λιμάνι. Ο ιδιοκτήτης του μικρού λεωφορείου ή του ταξί, που περιμένει να πάρει κόσμο για να τον πάει μια εκδρομή, βρίσκεται αντιμέτωπος με τις συμφωνίες που έχει, ήδη, κάνει η εταιρεία του καραβιού με άλλες συνεργαζόμενες εταιρίες, πολλές από τις οποίες είναι θυγατρικές της. Το αποτέλεσμα είναι ο πελάτης να πηγαίνει κατευθείαν στο λεωφορείο που έχει κλείσει με τη μορφή «πακέτου» από την ώρα που έχει αγοράσει την κρουαζιέρα στον τόπο του.
Το μικρό τουριστικό μαγαζί, που περιμένει να πουλήσει το σουβενίρ ή το μπουκάλι το νερό, θα δει (εάν δει) ελάχιστη αλλαγή στον τζίρο του, αφού οι περισσότεροι πελάτες κινούνται με τα λεωφορεία μέχρι το κέντρο της πόλης, ενώ πολλοί είναι αυτοί που δεν κατεβαίνουν καθόλου απ’ αυτά. Η Κέρκυρα το έζησε έντονα αυτό κατά την περσινή τουριστική περίοδο, με όλα τα προβλήματα που επέφερε η κυκλοφορία διώροφων λεωφορείων στο κέντρο της πόλης, χωρίς να δει αύξηση του τζίρου στις τοπικές επιχειρήσεις.
Το εστιατόριο ή το μικρό τοπικό ξενοδοχείο μάταια περιμένει αύξηση διανυκτερεύσεων από την παραμονή περισσότερων ημερών των πελατών στο νησί. Στα home ports οι ταξιδιώτες αγοράζουν συχνά πακέτα διαμονής, είτε πριν την έναρξη της κρουαζιέρας τους είτε μετά τη λήξη της, αλλά οι πολυεθνικές εταιρείες ξενοδοχείων και κρουαζιερόπλοιων, που συχνά ανήκουν στον ίδιο επιχειρησιακό όμιλο, κάνουν από νωρίς τις δικές τους συμφωνίες και πουλάνε τη διαμονή «πακέτο», συνήθως σε «all inclusive». Συνεπώς, η μικρή τοπική επιχειρηματικότητα δεν έχει περιθώρια ανάπτυξης στο πελατολόγιο των κρουαζιερόπλοιων, αφού όλες οι υπηρεσίες, από το transfer μέχρι τη διαμονή και τη διατροφή στο νησί, προωθούνται στους πελάτες πολύ πριν εκείνοι αποβιβαστούν στο λιμάνι μας.
Όσο για το επιχείρημα ότι η συντήρηση, ο ανεφοδιασμός και η διαχείριση των λιμένων κρουαζιέρας θα δώσει νέα πνοή στις τοπικές επιχειρήσεις των σχετικών κλάδων, μάλλον θα πρέπει κανείς να το κοιτάξει λίγο πιο προσεκτικά. Η διεθνής εμπειρία δείχνει, ότι οι εξειδικευμένες εταιρείες που αναλαμβάνουν αυτές τις υπηρεσίες, συνήθως, ανήκουν στις ίδιες τις εταιρείες κρουαζιέρας, που στοχεύουν στην καθετοποίηση της παραγωγικής τους διαδικασίας. Για παράδειγμα η Carnival Corp κατασκευάζει και θα διαχειρίζεται τον 7ο τερματικό σταθμό του λιμανιού της Βαρκελώνης, ενώ υπάρχουν πολυεθνικές εταιρείες που διαχειρίζονται πολλά λιμάνια διεθνώς, όπως η τουρκικών συμφερόντων Global Port Holdings που διαχειρίζεται λιμάνια κρουαζιέρας στην Ισπανία, στην Τουρκία, στην Ιταλία, στην Κροατία μέχρι και στη Σιγκαπούρη. Αυτή η λύση προτείνεται διεθνώς, αφήνοντας εκτός οικονομικής δραστηριότητας τις τοπικές επιχειρήσεις σε κάθε λιμάνι.
Ο πρακτικός αποκλεισμός των τοπικών επιχειρήσεων από τις μεγάλες πολυεθνικές αποτελεί ουσιαστικό κίνδυνο για κάθε αυτοαπασχολούμενο, μικρό επαγγελματία του κλάδου του τουρισμού. Πολλοί είναι εκείνοι που ακούγοντας τις βαρύγδουπες υποσχέσεις των υποψηφίων οργανώνουν τα επόμενα οικονομικά τους βήματα, επιδιώκοντας να κερδίσουν μια μικρή μερίδα από τη δραστηριότητα των μεγάλων. Ωστόσο, ενώ οι ίδιοι παλεύουν με δάνεια και υποχρεώσεις, οι συνεργασίες μεταξύ των πολυεθνικών ομίλων υψώνουν τοίχος απέναντι τους, δημιουργώντας συνθήκες ανταγωνισμού στις οποίες είναι αδύνατον να ανταπεξέλθουν. Αυτοαπασχολούμενοι και οικογενειακές επιχειρήσεις κινδυνεύουν να εξαφανιστούν από την επέλαση των μεγάλων πολυεθνικών ομίλων.
Η εμπειρία από την αξιοποίηση του λιμανιού της Κέρκυρας, ως home port, από την TUI μία φορά την εβδομάδα επιβεβαιώνει τα παραπάνω στοιχεία και τις εκτιμήσεις που παραθέτουμε.
Στην πραγματικότητα, η ανάπτυξη που επικαλούνται οι εντολοδόχοι πολιτικοί συνδυασμοί του μεγάλου κεφαλαίου είναι μια ανάπτυξη, που ευνοεί το ίδιο το κεφάλαιο, είτε εφοπλιστικό, είτε πετρελαϊκό. Είναι μια ανάπτυξη που προϋποθέτει την πώληση και του λιμανιού σε ιδιώτες, μετά από όλα όσα έχουν πουληθεί τα τελευταία χρόνια. Είναι μια ανάπτυξη που φέρνει οικονομικές επιβαρύνσεις στον ντόπιο πληθυσμό, ο οποίος θα χρεωθεί το κόστος της κατασκευής νέων υποδομών, αφού στο όνομα της «ανταγωνιστικότητας», ούτε τέλη για τις εφοπλιστικές εταιρείες θα χρεωθούν, ούτε οι ντόπιοι επαγγελματίες θα ανασάνουν.
Γι’ αυτό αυτή η ανάπτυξη είναι δική τους, όχι δική μας. Εμείς σας καλούμε να υπερασπιστούμε τη δική μας ανάπτυξη, αυτή που θα διασφαλίσει τη δική μας ζωή και όχι τα κέρδη μερικών. Τα συμφέροντα των πολυεθνικών εταιρειών, όχι μόνο δεν είναι ίδια με τα δικά μας, αλλά είναι εχθρικά απέναντι στον μικρό, τοπικό επιχειρηματία, στον εργαζόμενο της Κέρκυρας. Οι μεγάλοι όμιλοι υποστηρίζουν τους δικούς τους υποψήφιους και τα συμφέροντά τους. Εμείς, μέσα από τη Λαϊκή Συσπείρωση, υπερασπιζόμαστε τα δικά μας, τον τόπο μας, τη θάλασσά μας, τη ζωή μας.
Ωστόσο, τα γεγονότα τη διαψεύδουν αποκαλύπτοντας ότι πίσω από το σύνθημα της παράταξής της «Νέα Αρχή, Νέα Δήμαρχος» κρύβονται «Παλιές ιδέες, παλιά συμφέροντα».
Η απόφαση να μετατραπεί το λιμάνι της Κέρκυρας σε λιμάνι αφετηρίας και λήξης κρουαζιέρας (home port) είναι μια απόφαση ειλημμένη εδώ και χρόνια από τις πολυεθνικές εταιρείες, που διαχειρίζονται παγκοσμίως τον κλάδο της κρουαζιέρας. Ήδη, από το 2017 έχουν εμφανιστεί δημοσιεύματα στον τύπο, όπου μεγάλες εταιρίες, όπως η TUI και η Costa, συζητούν με τη διοίκηση του ΟΛΚΕ τον τρόπο με τον οποίο θα καταφέρουν να μετατρέψουν το λιμάνι σε home port. Συνεπώς, η πρόταση του συνδυασμού της κ. Υδραίου δεν είναι τίποτα περισσότερο από το πέρασμα της απαίτησης των ναυτιλιακών επιχειρήσεων στην τοπική κοινωνία και την τοπική πολιτική σκηνή. Η παράταξη της κ. Υδραίου, όπως και οι άλλες παρατάξεις που λειτουργούν σαν τοποτηρητές ξενοδοχειακών και πολυεθνικών επιχειρήσεων, δέχεται εντολές από τα μεγάλα εφοπλιστικά συμφέροντα και τις παρουσιάζει σαν πολιτικές πρωτοβουλίες που θα λειτουργήσουν προς το συμφέρον της τοπικής οικονομίας. Τόσο στενά είναι συνδεδεμένη η παράταξή της με αυτά τα συμφέροντα, που στην επίσημη ιστοσελίδα της υπάρχει βίντεο υποστήριξης του Προέδρου της Ένωσης Εφοπλιστών Κρουαζιέρας, κ. Θεόδωρου Κόντε. Το βασικό επιχείρημα της κ. Υδραίου είναι, ότι η ανάπτυξη του λιμανιού προς αυτή την κατεύθυνση θα τονώσει τους τομείς του εμπορίου, των μεταφορών (ταξί, τουριστικών λεωφορείων κτλ), των ξενοδοχείων, της εστίασης κτλ. Ωστόσο, αυτά που επικαλείται δεν ισχύουν.
Η τόνωση της τοπικής οικονομίας είναι το μόνιμο αφήγημα. Από την κεντρική κυβέρνηση, μέχρι το πιο απομακρυσμένο πλοκάμι της, την τοπική διοίκηση, η δικαιολογία που επιστρατεύεται για κάθε αλλαγή προς το χειρότερο είναι, ότι θα αυξήσει τον τζίρο στη μικρή επιχείρηση, το οικογενειακό εστιατόριο, το ταξί, το μικρομάγαζο του ντόπιου που παλεύει χρόνια τώρα να επιβιώσει. Ωστόσο, αυτό δεν συμβαίνει ποτέ. Ειδικά στη συγκεκριμένη περίπτωση, η πολυεθνική εταιρεία που έχει το κρουαζιερόπλοιο φροντίζει, πριν ακόμα βγει ο πελάτης από το καράβι, να του έχει πουλήσει την εκδρομή που θα πάει μόλις φτάσει στο λιμάνι. Ο ιδιοκτήτης του μικρού λεωφορείου ή του ταξί, που περιμένει να πάρει κόσμο για να τον πάει μια εκδρομή, βρίσκεται αντιμέτωπος με τις συμφωνίες που έχει, ήδη, κάνει η εταιρεία του καραβιού με άλλες συνεργαζόμενες εταιρίες, πολλές από τις οποίες είναι θυγατρικές της. Το αποτέλεσμα είναι ο πελάτης να πηγαίνει κατευθείαν στο λεωφορείο που έχει κλείσει με τη μορφή «πακέτου» από την ώρα που έχει αγοράσει την κρουαζιέρα στον τόπο του.
Το μικρό τουριστικό μαγαζί, που περιμένει να πουλήσει το σουβενίρ ή το μπουκάλι το νερό, θα δει (εάν δει) ελάχιστη αλλαγή στον τζίρο του, αφού οι περισσότεροι πελάτες κινούνται με τα λεωφορεία μέχρι το κέντρο της πόλης, ενώ πολλοί είναι αυτοί που δεν κατεβαίνουν καθόλου απ’ αυτά. Η Κέρκυρα το έζησε έντονα αυτό κατά την περσινή τουριστική περίοδο, με όλα τα προβλήματα που επέφερε η κυκλοφορία διώροφων λεωφορείων στο κέντρο της πόλης, χωρίς να δει αύξηση του τζίρου στις τοπικές επιχειρήσεις.
Το εστιατόριο ή το μικρό τοπικό ξενοδοχείο μάταια περιμένει αύξηση διανυκτερεύσεων από την παραμονή περισσότερων ημερών των πελατών στο νησί. Στα home ports οι ταξιδιώτες αγοράζουν συχνά πακέτα διαμονής, είτε πριν την έναρξη της κρουαζιέρας τους είτε μετά τη λήξη της, αλλά οι πολυεθνικές εταιρείες ξενοδοχείων και κρουαζιερόπλοιων, που συχνά ανήκουν στον ίδιο επιχειρησιακό όμιλο, κάνουν από νωρίς τις δικές τους συμφωνίες και πουλάνε τη διαμονή «πακέτο», συνήθως σε «all inclusive». Συνεπώς, η μικρή τοπική επιχειρηματικότητα δεν έχει περιθώρια ανάπτυξης στο πελατολόγιο των κρουαζιερόπλοιων, αφού όλες οι υπηρεσίες, από το transfer μέχρι τη διαμονή και τη διατροφή στο νησί, προωθούνται στους πελάτες πολύ πριν εκείνοι αποβιβαστούν στο λιμάνι μας.
Όσο για το επιχείρημα ότι η συντήρηση, ο ανεφοδιασμός και η διαχείριση των λιμένων κρουαζιέρας θα δώσει νέα πνοή στις τοπικές επιχειρήσεις των σχετικών κλάδων, μάλλον θα πρέπει κανείς να το κοιτάξει λίγο πιο προσεκτικά. Η διεθνής εμπειρία δείχνει, ότι οι εξειδικευμένες εταιρείες που αναλαμβάνουν αυτές τις υπηρεσίες, συνήθως, ανήκουν στις ίδιες τις εταιρείες κρουαζιέρας, που στοχεύουν στην καθετοποίηση της παραγωγικής τους διαδικασίας. Για παράδειγμα η Carnival Corp κατασκευάζει και θα διαχειρίζεται τον 7ο τερματικό σταθμό του λιμανιού της Βαρκελώνης, ενώ υπάρχουν πολυεθνικές εταιρείες που διαχειρίζονται πολλά λιμάνια διεθνώς, όπως η τουρκικών συμφερόντων Global Port Holdings που διαχειρίζεται λιμάνια κρουαζιέρας στην Ισπανία, στην Τουρκία, στην Ιταλία, στην Κροατία μέχρι και στη Σιγκαπούρη. Αυτή η λύση προτείνεται διεθνώς, αφήνοντας εκτός οικονομικής δραστηριότητας τις τοπικές επιχειρήσεις σε κάθε λιμάνι.
Ο πρακτικός αποκλεισμός των τοπικών επιχειρήσεων από τις μεγάλες πολυεθνικές αποτελεί ουσιαστικό κίνδυνο για κάθε αυτοαπασχολούμενο, μικρό επαγγελματία του κλάδου του τουρισμού. Πολλοί είναι εκείνοι που ακούγοντας τις βαρύγδουπες υποσχέσεις των υποψηφίων οργανώνουν τα επόμενα οικονομικά τους βήματα, επιδιώκοντας να κερδίσουν μια μικρή μερίδα από τη δραστηριότητα των μεγάλων. Ωστόσο, ενώ οι ίδιοι παλεύουν με δάνεια και υποχρεώσεις, οι συνεργασίες μεταξύ των πολυεθνικών ομίλων υψώνουν τοίχος απέναντι τους, δημιουργώντας συνθήκες ανταγωνισμού στις οποίες είναι αδύνατον να ανταπεξέλθουν. Αυτοαπασχολούμενοι και οικογενειακές επιχειρήσεις κινδυνεύουν να εξαφανιστούν από την επέλαση των μεγάλων πολυεθνικών ομίλων.
Η εμπειρία από την αξιοποίηση του λιμανιού της Κέρκυρας, ως home port, από την TUI μία φορά την εβδομάδα επιβεβαιώνει τα παραπάνω στοιχεία και τις εκτιμήσεις που παραθέτουμε.
Στην πραγματικότητα, η ανάπτυξη που επικαλούνται οι εντολοδόχοι πολιτικοί συνδυασμοί του μεγάλου κεφαλαίου είναι μια ανάπτυξη, που ευνοεί το ίδιο το κεφάλαιο, είτε εφοπλιστικό, είτε πετρελαϊκό. Είναι μια ανάπτυξη που προϋποθέτει την πώληση και του λιμανιού σε ιδιώτες, μετά από όλα όσα έχουν πουληθεί τα τελευταία χρόνια. Είναι μια ανάπτυξη που φέρνει οικονομικές επιβαρύνσεις στον ντόπιο πληθυσμό, ο οποίος θα χρεωθεί το κόστος της κατασκευής νέων υποδομών, αφού στο όνομα της «ανταγωνιστικότητας», ούτε τέλη για τις εφοπλιστικές εταιρείες θα χρεωθούν, ούτε οι ντόπιοι επαγγελματίες θα ανασάνουν.
Γι’ αυτό αυτή η ανάπτυξη είναι δική τους, όχι δική μας. Εμείς σας καλούμε να υπερασπιστούμε τη δική μας ανάπτυξη, αυτή που θα διασφαλίσει τη δική μας ζωή και όχι τα κέρδη μερικών. Τα συμφέροντα των πολυεθνικών εταιρειών, όχι μόνο δεν είναι ίδια με τα δικά μας, αλλά είναι εχθρικά απέναντι στον μικρό, τοπικό επιχειρηματία, στον εργαζόμενο της Κέρκυρας. Οι μεγάλοι όμιλοι υποστηρίζουν τους δικούς τους υποψήφιους και τα συμφέροντά τους. Εμείς, μέσα από τη Λαϊκή Συσπείρωση, υπερασπιζόμαστε τα δικά μας, τον τόπο μας, τη θάλασσά μας, τη ζωή μας.