Χρόνιος Πόνος: Μπορεί να επηρεάσει την ψυχολογία μας;
Γράφει η Χρύσα Μέξη, φυσικοθεραπεύτρια
Ο πόνος είναι μία πολύπλοκη δυσάρεστη υποκειμενική εμπειρία με αισθητική, συναισθηματική και κοινωνική διάσταση. Είναι σημαντικό να καταλάβετε ότι δεν υπάρχουν ούτε δύο άνθρωποι που να βιώνουν τον ίδιο ακριβώς πόνο με τον ίδιο τρόπο. Αυτό συμβαίνει γιατί τα μηνύματα που μεταδίδει ο πόνος στον εγκέφαλο μας ερμηνεύονται από κάθε άνθρωπο με διαφορετικό τρόπο, και γιατί τα προσωπικά βιώματα του καθενός μας χρωματίζουν τον τρόπο που βιώνουμε και εκφράζουμε τον πόνο μας.
Είναι μια δυσάρεστη αίσθηση που συνήθως προκύπτει από ένα πολύ έντονο ή καταστροφικό σωματικό ερέθισμα. Ο πόνος βιώνεται υποκειμενικά καθώς επηρεάζεται από την κατάσταση του εγκεφάλου μέσα στον οποίο σχηματίζεται η αίσθηση και ο πόνος ως προέκτασή της.
O πόνος είναι πάντα πραγματικός! Μερικές φορές, ο χρόνιος πόνος δεν έχει κάποια συγκεκριμένη, αναγνωρίσιμη αιτία, αλλά αυτό δεν κάνει τον πόνο λιγότερο πραγματικό. Σύμφωνα με το όριο αντοχής του στον πόνο, κάθε άτομο αντιδρά και εκφράζεται με το δικό του προσωπικό τρόπο. Ο McLeod, θεωρεί ότι το όριο αντοχής επηρεάζεται και μεταβάλλεται όταν συνυπάρχουν παράγοντες όπως αϋπνία, κόπωση, άγχος, φόβος, θυμός, λύπη, μελαγχολία, αίσθημα απομόνωσης, εσωστρέφεια και άλλα. Φαίνεται λοιπόν πώς ό συναισθηματικός πόνος αποτελεί σημαντικό μέρος του χρόνιου πόνου.
Ο πόνος αυτός καθαυτός αποτελεί αυτοτελές πρόβλημα. Όταν, ωστόσο, ζούμε πονώντας για μεγάλο χρονικό διάστημα, τα πράγματα μπορεί να γίνουν χειρότερα. Ο πόνος συχνά περιορίζει τη δυνατότητα του ανθρώπου να εργαστεί, να διασκεδάσει ή ακόμη και να αυτοεξυπηρετηθεί. Πολλά άτομα που υποφέρουν από χρόνιο πόνο εγκαταλείπουν τη δουλειά τους και έτσι αποκτούν και οικονομικό πρόβλημα. Καθώς ο χρόνος περνά δίχως να νιώθουν καμιά ανακούφιση, τα άτομα αυτά τείνουν να γίνουν εσωστρεφή και να πάθουν κατάθλιψη. "Αγκιστρώνονται" στην οικογένεια τους, στους φίλους τους ή σε όποια άλλα άτομα τους φροντίζουν, στάση που μεγαλώνει τη μοναξιά και την κοινωνική τους απομόνωση. Όταν ο πόνος και η αδυναμία αυτοεξυπηρέτησης μοιάζουν υπερβολικά για το είδος του προβλήματος -φαινόμενο που συμβαίνει συχνά με τον χρόνιο πόνο- το άτομο που τους φροντίζει μπορεί να τους εγκαταλείψει, διότι θεωρεί ότι έχει γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης. Έτσι, αυτό που ξεκίνησε ως ιατρικό πρόβλημα, συχνά εξελίσσεται σε ένα πρόβλημα που "πνίγει" τόσο τον πάσχοντα όσο και τους γύρω του.
Διάφορες ιατρικές θεραπείες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανακούφιση του χρόνιου πόνου, όπως φαρμακευτική αγωγή, φυσικοθεραπεία και άλλα.
Σε κάθε περίπτωση, οι θέσεις μας, οι προσδοκίες αλλά και η στάση μας γύρω από ένα ζήτημα επηρεάζουν την έκβασή του. Στην περίπτωση του χρόνιου πόνου, μπορούμε να αξιοποιήσουμε τη δύναμη της επικοινωνίας και της διαχείρισης των συναισθημάτων μας ώστε να πετύχουμε μείωση του πόνου και βελτίωση της διάθεσης και της λειτουργικότητάς μας. Η Φυσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει μεγάλο ποσοστό ασθενών με χρόνιο μυοσκελετικό πόνο.
Τα TENS
Διαδερμική ηλεκτρική νευρική διέγερση. Η θεραπεία είναι χρήσιμη για τη βραχυπρόθεσμη ανακούφιση του πόνου. Περιλαμβάνει μια μικρή συσκευή, που διανέμει χαμηλού επιπέδου ηλεκτρικό ρεύμα και βοηθάει στον αποκλεισμό του πόνου. Είναι πολύ χρήσιμο στην αντιμετώπιση διαφόρων τύπων μυϊκού πόνου και συχνά χρησιμοποιείται με εγχύσεις σε Ttrigger point (μυοπεριτοναϊκά σημεία πυροδότησης, τα οποία είναι αλγεινά στη πίεση, σημεία του σώματος).
Η βιοανάδραση, για παράδειγμα, βοηθάει τους ανθρώπους να εκπαιδεύσουν το μυαλό τους στον έλεγχο λειτουργιών του σώματος, όπως η μυϊκή ένταση, η αναπνοή και η καρδιακή συχνότητα, με αποτέλεσμα να οδηγούμαστε σε μείωση του άγχους και των αντιδράσεων του στρες.
Ο βελονισμός είναι εξαιρετικά χρήσιμος με τον πόνο και όλο και περισσότερες ασφαλιστικές εταιρείες του εξωτερικού καλύπτουν θεραπείες με βελονισμό. Είναι μια παραδοσιακή κινέζικη τεχνική, έχει κερδίσει το σεβασμό στη Δυτική Ιατρική. Το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας αναγνωρίζει το βελονισμό ως ένα αποτελεσματικό μέτρο αντιμετώπισης του πόνου, ιδιαίτερα σε πονοκεφάλους και οσφυαλγίες και προτείνει ότι η τεχνική μπορεί να βοηθήσει και σε άλλες καταστάσεις χρόνιου πόνου, όπως σε αρθρίτιδα, ινομυαλγία και σε μυϊκούς πόνους.
Οι τεχνικές χαλάρωσης είναι ένα σημαντικό μέρος της θεραπείας του πόνου. Βαθιές αναπνοές, διαλογισμός, καθοδηγούμενη νοερή απεικόνιση, και ύπνωση επιτρέπουν το μυαλό να βοηθήσει το σώμα. Η τακτική εξάσκηση, βοηθά στη μείωση του στρες και στην προώθηση της χαλάρωσης, η οποία βοηθά στην ανακούφιση του χρόνιου πόνου.
ΜΕΞΗ ΧΡΥΣΑ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ , PT
Phisioplus Ergo, Αρμένη Βράιλα 13, Τηλ: 2661081000