ΠΑΣΟΚ. Μετά τα 43α γενέθλια τι;
Γράφει ο Γιώργος Καρύδης
Η φετινή επέτειος της 3ης Σεπτέμβρη του 74 έχει ξεχωριστή σημασία, γιατί βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαδικασίες επανίδρυσης του χώρου της Κεντροαριστεράς στην πατρίδα μας.
Τούτη τη στιγμή ουδείς γνωρίζει αν σ΄ ένα χρόνο από σήμερα θα υπάρχει το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, το ΠΑΣΟΚ, που ιδρύθηκε πριν 43 χρόνια με επικεφαλής τον Ανδρέα Παπανδρέου.
Στα πλαίσια της συζήτησης που διεξάγεται στη Δημοκρατική Συμπαράταξη, προτείνεται από κάποιους η διάλυσή του!
Το ΠΑΣΟΚ γεννήθηκε πριν 43 χρόνια ως ένα μεγάλο λαϊκό κίνημα. Ένα κίνημα που κουβάλαγε μαζί του την ανάγκη ιστορικής δικαίωσης των αγώνων της Εθνικής Αντίστασης, του Ανένδοτου αγώνα, του αντιδικτατορικού αγώνα, των οραμάτων του Πολυτεχνείου. Ένα κίνημα πατριωτικό, ριζοσπαστικό, σοσιαλιστικό. Ένα κίνημα των μη προνομιούχων. Ένα κίνημα κοινωνικής δικαιοσύνης και απελευθέρωσης. Με εγερτήριο σύνθημα ‘’ Η Ελλάδα στους Έλληνες’’ πέτυχε την κοινωνική και πολιτική ηγεμονία, γιατί βασίστηκε στην αυτο-οργάνωση και πλαισιώθηκε από μαχόμενους πολίτες κι όχι επαγγελματίες πολιτικούς.
Το ΠΑΣΟΚ διατύπωσε εξαρχής το όραμά του για μια Ελλάδα κυρίαρχη και περήφανη, μια κοινωνία αλληλεγγύης και συνοχής, ένα κράτος αποκεντρωμένο και δημοκρατικό. Επί ΠΑΣΟΚ η Ελλάδα βίωσε το ψηλότερο επίπεδο δημοκρατίας και κοινωνικής ευημερίας. Έσκισε τα Πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων που δίχαζαν τους έλληνες και τα μετέτρεψε σε τίτλους εθνικής αντίστασης κι εθνικής συμφιλίωσης. Πήρε τα τεφτέρια με τα βερεσέδια μεγάλου μέρους της φτωχολογιάς και τα έκανε τραπεζικούς λογαριασμούς καταθέσεων κι αποταμίευσης. Η Ελλάδα είχε την πιο ισχυρή διεθνή θέση στην σύγχρονη ιστορία της και οι έλληνες το καλύτερο βιοτικό επίπεδο.
Αυτή η ιστορική διαδρομή δεν ήταν ούτε εύκολη ούτε, ούτε ευθύγραμμη, ούτε ανέφελη. Όπως κάθε ιστορική διαδρομή περιέχει τα θετικά και τα αρνητικά της. Τα επιτεύγματα και τα λάθη της, τις πρωτοβουλίες και τις παραλείψεις της, τις επιταχύνσεις και τις αδράνειες, τις καινοτομίες και τους συμβιβασμούς, τα παραδείγματα υψηλού δημοκρατικού ήθους και τις κακές συμπεριφορές.
Στο σύνολό της είναι όμως μια διαδρομή με θετικό πρόσημο, που βελτίωσε πλήρως την εικόνα της χώρας, το επίπεδο και τους ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, τις υποδομές σ΄ όλη την επικράτεια κι έκανε πράξη την κοινωνική Δικαιοσύνη και το Κράτος Πρόνοιας. Γι αυτό κατάκτησε τις καρδιές του λαού. Γι αυτό κυριάρχησε για δεκαετίες στην πολιτική ζωή του τόπου.
Τα τελευταία χρόνια, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι εκτυλίσσεται μια εκ βάθρων αλλαγή του πολιτικού χάρτη της χώρας, που ακόμη βρίσκεται σε εξέλιξη. Ο χώρος της Κεντροαριστεράς ή αλλιώς της σοσιαλδημοκρατίας, διέρχεται σοβαρή κρίση. Η βαθμιαία διολίσθησή του στην υιοθέτηση νεοφιλελεύθερων πολιτικών, ο καθεστωτικός κυβερνητισμός και η συγκυβέρνηση με συντηρητικά κόμματα, απομάκρυναν τα λαϊκά στρώματα, που παραδοσιακά τον στήριζαν. Σήμερα υπάρχει ανάγκη τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και η ευρύτερη Δημοκρατική Παράταξη όχι απλά ν΄ ανασυγκροτηθούν αλλά ν’ αναγεννηθούν. Το εγχείρημα δεν μπορεί να πετύχει ως επιδίωξη κάποιων ηγετικών στελεχών, αλλά ως πραγμάτωση ιστορικής αναγκαιότητας. Το μεγάλο αίτημα της αλλαγής εξακολουθεί όχι μόνο να είναι επίκαιρο, αλλά και πιεστικό.
Η ιδεολογική διάκριση Αριστερά- Δεξιά κατοχυρώθηκε ιστορικά κι εξακολουθεί να ισχύει. Με εσωτερικές παραλλαγές, διαφοροποιήσεις και τάσεις, προσδίδει το κυρίαρχο στίγμα σε πολιτικά και κομματικά σχήματα. Κεντροαριστερά και Σοσιαλδημοκρατία χωρίς αριστερό, προοδευτικό πρόσημο, δεν νοείται. Προοδευτική Παράταξη που συγκυβερνά με τους κατ΄ εξοχήν εκπροσώπους της συντήρησης δεν υπάρχει.
Το ΠΑΣΟΚ δημιουργήθηκε για να υπηρετεί το λαό και τη χώρα, σύμφωνα με τις αρχές και αξίες της 3ης του Σεπτέμβρη που δεν αλλοιώθηκαν από το χρόνο. Σήμερα για ν΄ αναγεννηθεί χρειάζεται επιστροφή στις ρίζες και διαφύλαξη του πατριωτικού, κινηματικού, δημοκρατικού και σοσιαλιστικού του χαρακτήρα. Πρέπει διατηρώντας το ιστορικό του όνομα αλλά και τα σύμβολά του να συγκροτηθεί σ΄ ένα νέο κοινωνικό- πολιτικό Κίνημα που θα οδηγήσει τη χώρα στην έξοδο από την ταπεινωτική επιτροπεία και στην οριστική απαλλαγή από τα μνημόνια. Ο χώρος πρέπει να ξαναβρεί την ψυχή του. Να συνδεθεί πάλι με τα 2/3 της κοινωνίας που υποφέρουν και ζουν στα όρια της φτώχειας ή κάτω απ΄ αυτά. Να ξαναμιλήσει με όρους κοινωνικούς κι όχι κυβερνητικούς. Να ξαναγίνει ένα ριζοσπαστικό λαϊκό Κίνημα, να εκφράσει τις αγωνίες των νέων ανθρώπων. Να εκφράσει τον κόσμο της δημιουργίας. Να ξαναγίνει κόμμα ζωντανού πολιτικού διαλόγου. Ν΄ αφήσει τις καρέκλες και τα παράθυρα και να βγει στην ύπαιθρο, να συνομιλήσει με τ΄ άλλα Κινήματα. Μέσα από τον κοινωνικό διάλογο να διαμορφώσει προτάσεις πειστικές και να δώσει απαντήσεις για όσα με αγωνία ρωτά ο κόσμος. Για τη δουλειά του, για το εισόδημά του, για την Υγεία για την Παιδεία.
Ο δύσκολος αυτός αγώνας για να ευοδωθεί χρειάζεται να θεμελιωθεί σε στέρεη και βιώσιμη κοινωνική βάση που να πιστεύει στην εθνική αναγέννηση για μια νέα δημοκρατική και σοσιαλιστική Ελλάδα και θα στηρίζεται στην αρχή πως η Εθνική Ανεξαρτησία αποτελεί προϋπόθεση για την πραγμάτωση της Λαϊκής Κυριαρχίας, πως η Λαϊκή Κυριαρχία αποτελεί προϋπόθεση για την πραγμάτωση της Κοινωνικής Δικαιοσύνης και πως η Κοινωνική Δικαιοσύνη αποτελεί προϋπόθεση για την πραγμάτωση της πολιτικής Δημοκρατίας.
Θα πρέπει να γίνει αντιληπτό από όλους, ότι χωρίς τον Παπανδρέου, χωρίς τον Σημίτη, χωρίς τον Βενιζέλο, χωρίς τη Γεννηματά το ΠΑΣΟΚ μπορεί να ζήσει. Χωρίς τις παραπάνω αρχές και αξίες όμως, δεν έχει μέλλον.