Η άρση του εμπολέμου Ελλάδας - Αλβανίας

ΤΙΡΑΝΑ, Συζητείται (Πέμπτη 18/7) στην ολομέλεια της αλβανικής Βουλής, το Σχέδιο Διακήρυξης «Για την ενίσχυση της συνεργασίας με τη Δημοκρατία της Ελλάδας και την κατάργηση του νόμου του πολέμου».

Το εμπόλεμο για την αλβανική πλευρά κρατάει από τον 2ο παγκόσμιο και συγκεκριμένα από τον Απρίλιο του 1939, όταν τα Τίρανα, άμεσα προσδεμένα στην Ιταλία του Μουσολίνι, κηρύσσουν τον πόλεμο σε όποια χώρα βρισκόταν σε εχθροπραξίες με τη Ρώμη άρα και την Ελλάδα. Μετά τον πόλεμο, ο Ενβέρ Χότζα, ακυρώνει κάθε απόφαση, βεβαίως και αυτήν εναντίον της Ελλάδας, των προηγούμενων κυβερνήσεων. Πενήντα χρόνια μετά όμως ο Σαλί Μπερίσα ακυρώνει και αυτός με την σειρά του τις αποφάσεις της σοσιαλιστικής Διοίκησης και επαναφέρει εκείνες των κυβερνήσεων επί βασιλείας Αχμέτ Ζώγου (1925-1939). Επομένως, από νομικής πλευράς, το αλβανικό εμπόλεμο σε βάρος της Ελλάδας εξακολουθεί να ισχύει.

Η Ελλάδα

Τον Αύγουστο του 1987 η κυβέρνηση Παπανδρέου, κατόπιν εισήγησης του τότε υπουργού Εξωτερικών Κάρολου Παπούλια, κατήργησε, με πράξη υπουργικού συμβουλίου, την εμπόλεμη κατάσταση με την Αλβανία. Η πράξη έπρεπε για τυπικούς λόγους να επικυρωθεί από την ελληνική Βουλή ή να γίνει έκδοση προεδρικού διατάγματος.

Πάντως παρότι, από νομική σκοπιά, ο Αναγκαστικός Νόμος 2636/1940 βρίσκεται σε ισχύ εφόσον δεν έχει εκδοθεί το προεδρικό διάταγμα για την άρση του, επί της ουσίας, το εμπόλεμο μεταξύ των δυο κρατών έχει καταργηθεί.

Το τσάμικο

Όμως η ανάσυρση του θέματος στην επικαιρότητα από την αλβανική πλευρά μπορεί να σχετίζεται και με την αναθέρμανση του τσάμικου ζητήματος . Μόλις πριν από μερικά 24ωρα ο Αλβανός πρόεδρος Μπαϊράμ Μπεγκάι περιέβαλε με την επισημότητα του αξιώματος του, τις εκδηλώσεις που οργανώνουν κάθε χρόνο το Κόμμα των Τσάμηδων (PDIU) και ο «Πατριωτικός Σύλλογος Τσαμουριάς» σε περιοχή της Κονίσπολης δίπλα στα ελληνικά σύνορα. Το μνημείο εκεί είναι αφιερωμένο στους Τσάμηδες, που σύμφωνα με τις οργανώσεις αυτές, ήταν θύματα της «γενοκτονίας που υπέστησαν από τους Έλληνες. 

Το ζήτημα των περιουσιών των Τσάμηδων, που αναπόφευκτα συνδέεται με το εμπόλεμο (αλβανικές περιουσίες που βρίσκονται υπό μεσεγγύηση βάσει του Ν. 2636/1940), η ελληνική πλευρά το θεωρεί ανύπαρκτο. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, Τσάμηδες υπήρξαν συνεργάτες των κατακτητών και οι περιουσίες τους στην συνέχεια δημεύθηκαν.

Αναλυτές αποδίδουν την επικαιροποίηση του όλου θέματος ως αλβανική ρελάνς στις εξελίξεις του θέματος Μπελέρη. Δεν αποκλείεται όμως να εντάσσεται και στη γενικότερη στρατηγική της γείτονος που συμπληρώνει συνήθως την τουρκική, δυνητικά αξιοποιούμενη και στα ανατολικά της Ελλάδας.