Μον Ρεπό, το θερινό ανάκτορο της αποστασίας

Η Ένωσις Κέντρου είχε κερδίσει τις εκλογές του Φεβρουαρίου του 1964 με ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στην ιστορία των ελληνικών εκλογών (52,72%) και ο αρχηγός της Γεώργιος Παπανδρέου είχε σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση με 171 βουλευτές. Οι προγραμματικές θέσεις της νέας κυβέρνησης, όπως παρουσιάστηκαν στη Βουλή, συνοψίζονταν στο τρίπτυχο «πολιτική, κοινωνική και οικονομική δημοκρατία». Τον Ιούλιο του 1965, ωστόσο, ο πρωθυπουργός διαφώνησε με τον τότε βασιλιά Κωνσταντίνο για το πρόσωπο του υπουργού Εθνικής Άμυνας και την αλλαγή του αρχηγού ΓΕΣ. Ο Παπανδρέου επιθυμούσε να αντικαταστήσει τον ως τότε υπουργό Πέτρο Γαρουφαλιά και τον αρχηγό ΓΕΣ στρατηγό Ιωάννη Γεννηματά με ανθρώπους της εμπιστοσύνης του, ενώ εκδήλωσε και την πρόθεση να αναλάβει ο ίδιος το Υπουργείο Εθνικής Αμύνης.

Ο βασιλιάς, καθ' υπέρβαση των συνταγματικών αρμοδιοτήτων του ως ανώτατος άρχων, αρνιόταν να υπογράψει το σχετικό διάταγμα θέλοντας να διατηρήσει υπό τον έλεγχο έμπιστών του προσώπων τις Ένοπλες Δυνάμεις. Ως αιτιολογία προέβαλε τη φημολογούμενη εμπλοκή του γιου του Γεωργίου Παπανδρέου, Ανδρέα, σε υπόθεση παράνομης οργάνωσης αξιωματικών του Στρατού (υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ). Ο Γαρουφαλιάς επίσης αρνιόταν να εγκαταλείψει το υπουργείο. Όταν ο Κωνσταντίνος αρνήθηκε ακόμα και στον ίδιο τον πρωθυπουργό να αναλάβει το υπουργείο, ο Παπανδρέου θεώρησε ότι είναι απαράδεκτο ο πρωθυπουργός να μην μπορεί να αναλάβει όποιο υπουργείο επιθυμεί («πρωθυπουργός υπό απαγόρευσιν») και παραιτήθηκε.

Η νεογέννητη Αλεξία στα χέρια της μητέρας της

Στο χρονικό διάστημα 8-14 Ιουλίου, ο τότε βασιλιάς και ο πρωθυπουργός είχαν ανταλλάξει πέντε οξύτατες επιστολές σχετικά με την υπογραφή του διατάγματος για την αντικατάσταση του Γαρουφαλιά, ενώ συναντήθηκαν και μία φορά στην Κέρκυρα. Ο βασιλιάς βρισκόταν το διάστημα αυτό στο ανάκτορο Μον Ρεπό της Κέρκυρας, όπου επρόκειτο να γεννήσει η βασίλισσα Άννα Μαρία το πρώτο τους παιδί, την Αλεξία. Οι επιστολές του βασιλιά, κατά τον Γεώργιο Παπανδρέου, συνιστούσαν αντισυνταγματική επέμβασή του ανώτατου άρχοντα στη διακυβέρνηση της χώρας.

Στις 7:00 το απόγευμα της 15ης Ιουλίου 1965 πραγματοποιήθηκε στα ανάκτορα (σημερινό Προεδρικό Μέγαρο, στην οδό Ηρώδου Αττικού) η τελευταία συνάντηση του Κωνσταντίνου με τον Παπανδρέου. Διήρκεσε μόνο δέκα λεπτά και επιβεβαίωσε την προδιαγεγραμμένη ρήξη. Όταν ο βασιλιάς αρνήθηκε και πάλι να υπογράψει το διάταγμα, ο Παπανδρέου δήλωσε ότι επρόκειτο να υποβάλει εγγράφως την παραίτηση της κυβέρνησης την επομένη.

Πενήντα λεπτά μετά την προφορική δήλωση Παπανδρέου και χωρίς να υπάρχει έγγραφη παραίτηση της κυβέρνησης, ορκίστηκε ο πρώτος «αποστάτης» Πρωθυπουργός, ο τότε πρόεδρος της Βουλής, Γεώργιος Αθανασιάδης - Νόβας.

Πηγή: wikipedia