Αλβανία: Τριάντα χρόνια μετά

Στις 7  Αυγούστου του 1991  το πλοίο Vlova  έδενε στο λιμάνι του Δυρραχίου μεταφέροντας  ζάχαρη από την Κούβα.

Το πλοίο καταλήφθηκε από χιλιάδες απελπισμένους  Αλβανούς σε μια προσπάθεια  να μεταναστεύσουν στην Ιταλία.

Ανάγκασαν τον πλοίαρχο Halim Milaqi να κατευθυνθεί προς το Μπάρι.

Όταν οι Ιταλοί έστειλαν το πλοίο προς το πιο απόμακρο σημείο του λιμανιού οι άνθρωποι άρχισαν να πέφτουν στη θάλασσα και να κολυμπούν προς τη στεριά.

Σύντομα κατέκλυσαν την άδεια, λόγω καλοκαιριού, πόλη. Οι Ιταλοί είχαν εγκαταλείψει την πόλη λόγω του πατροπαράδοτου Ferragosto (κάτι ανάλογο με το δικό μας Δεκαπενταύγουστο).

Έκτοτε πέρασαν τριάντα χρόνια.

Τον φετινό  Αύγουστο συνέβη το  αντίθετο.

Χιλιάδες  Ιταλοί τουρίστες, πατείς με πατώ σε, επιβιβάζονται  στα πλοία από το λιμάνι του Μπάρι προς το Δυρράχιο και την Αυλώνα.

Μια Ιταλίδα περιγράφει το ταξίδι της ως εξής: «Κοιμήθηκα νηστική στο κατάστρωμα  κάτω από τις σκάλες για να μην με πατήσουν» .  

Επιλέγουν την Αλβανία εξαιτίας της ακρίβειας στην χώρα τους και όχι μόνο.

Εκτός από τις υψηλές τιμές, οι καύσωνες, οι πυρκαγιές στα νότια και οι καταιγίδες στα βόρεια έχουν οδηγήσει σε ακυρώσεις ταξιδιών την τελευταία στιγμή αυτό το καλοκαίρι. 

Στη Σικελία, μια πυρκαγιά και μια ηφαιστειακή έκρηξη έκλεισε το αεροδρόμιο της Κατάνια, οδηγώντας σε χιλιάδες ακυρώσεις.  

Ένα ταξίδι μετ' επιστροφής από το Μπάρι στο Δυρράχιο κοστίζει περίπου 100€. 

Αντίστοιχα, τα ταξίδια με επιστροφή από τη Ρώμη ή τη Γένοβα προς το ιταλικό νησί της Σαρδηνίας κοστίζουν τουλάχιστον  διπλάσια. Η μάλλον στο Ferragosto κοστίζουν  «όπου σε πιάσουν» .

«Το άνοιγμα γραμμών χαμηλού κόστους προς τα αλβανικά αεροδρόμια συνέβαλε σε αυτή την ανάπτυξη», δήλωσε η ACI (Airport Council International Europe).

Σύμφωνα με την Αλβανική εφημερίδα Zeri i Popullit, το Διεθνές Αεροδρόμιο Τιράνων (TIA) θα μειώσει τα τέλη επιβατών, ένα βήμα που θα επηρεάσει και την τιμή των εισιτηρίων. Η μείωση του τέλους έρχεται μετά την εξαγορά της ιδιοκτησίας του αεροδρομίου από την αλβανική εταιρεία Kastrati Group, (ιδρύθηκε το 1990), η οποία κατείχε το 100% του μετοχικού κεφαλαίου της TIA, μετά την αγορά μετοχών από την κινεζική εταιρεία». Real Fortress Limited».

H TIA ανακοινώσε ότι ένα πλήρες πακέτο επενδύσεων, συνολικού ύψους περίπου 100 εκατ. ευρώ,  θα τεθεί στην διάθεση της διοίκησης, με επίκεντρο την επέκταση της χωρητικότητας του αεροδρομίου κατά 6 εκατ. επιβάτες. ανά έτος, την επέκταση του διαδρόμου προσγείωσης, την πλήρη  βελτίωση των υποδομών του αεροδρομίου και την σημαντική βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών.

Οι διανυκτερεύσεις αυξήθηκαν επίσης, καθώς τα τελευταία στοιχεία της Eurostat ανέφεραν 261.000 διανυκτερεύσεις από ξένους τουρίστες στην Αλβανία το πρώτο τρίμηνο, ή 152 % περισσότερες από την ίδια περίοδο του 2019.

Συνολικά η Αλβανία φέτος είχε 10 εκατομμύρια τουρίστες.

Ο Εντι Ράμα είπε ότι σχεδόν μισό εκατομμύριο Ιταλοί τουρίστες έφτασαν στη χώρα του φέτος. Τα ιταλικά μέσα ενημέρωσης ανεβάζουν τον αριθμό σε περισσότερους από 300.000, ή 57% περισσότερο από το 2022.

Το υπουργείο Οικονομικών της Ιταλίας δήλωσε ότι βασιζόταν στον Τουρισμό για να ενισχύσουν το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) της χώρας το τρίτο τρίμηνο μετά τα απογοητευτικά στοιχεία του δεύτερου τριμήνου, όταν η παραγωγή συρρικνώθηκε 0,3% σε σχέση με τους τρεις μήνες του προηγούμενου έτους.

Τα εξ αμάξης άκουσε η Μελόνι από την αντιπολίτευση που μπήκε στον πειρασμό να μπει και αυτή στο καράβι της γραμμής για να κάνει διακοπές στην Αλβανία προβάλλοντας τοιουτοτρόπως την Αλβανία ως τουριστικό προορισμό έναντι της Ιταλίας.

Και δεν είναι μόνο αυτό.

Ο Εντι Ράμα της έκανε το τραπέζι και αν λάβεις υπόψη σου στα  σοβαρά τα ΜΜΕ και των δύο χωρών καθώς και τα Ελληνικά , θα νομίζεις ότι το θέμα τους ήταν ο απλήρωτος  λογαριασμός μιας παρέας τρελοιταλών σε ένα Αλβανικό εστιατόριο.

Μεταξύ άλλων, όμως, συζήτησαν  την κοινή συμμετοχή της Αλβανίας και της Ιταλίας στην τυποποίηση μιας σειράς προϊόντων  μεταξύ των οποίων το λάδι, το κρασί   και τα γαλακτοκομικά προϊόντα στα πλαίσια μιας προτεινόμενης εκστρατείας "Made in Italy-Albania" που  στοχεύει να βοηθήσει τα Τίρανα να εκδώσουν πιστοποιητικά ελαιολάδου και κρασιού και άλλων αγροτικών  προϊόντων σύμφωνα με τα πρότυπα της ΕΕ και να τα προωθήσουν στην αγορά.

Σύμφωνα με χτεσινό δημοσίευμα της διαδικτυακής εφημερίδας Himara επικαλούμενη στοιχεία της  INSTAT, το δεύτερο τρίμηνο του 2023 εκδόθηκαν μόνο για τα Τίρανα, οικοδομικές άδειες για 461. 000 τετραγωνικά μέτρα, έκταση υπερδιπλάσια από το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.

Με αυτούς του ρυθμούς σε μία πενταετία τα Τίρανα με το Δυρράχιο, που απέχουν περίπου 30 χιλιόμετρα,  θα ενοποιηθούν  σε μια ενιαία πόλη. Κάτι αντίστοιχο με την Αθήνα και τον Πειραιά.

Η ταχεία επέκταση των θέρετρων κατά μήκος της αλβανικής ακτής, όπως στο χωριό Παλάσα  (λίγο πριν την Αυλώνα ) πχ. έχει προκαλέσει διαμάχη, με τα ενοικιαζόμενα δωμάτια να  βρίσκονται αντιμέτωπα με μεγάλα ξενοδοχεία all-inclusive, των οποίων οι μεγαλύτεροι μέτοχοι είναι συχνά πολιτικοί.

Η πολιτική της Κυβέρνησης της Αλβανίας  για τον τουρισμό, όμως, σύμφωνα με την υπουργό τουρισμού της Αλβανίας Mirela Kumbaro συμπυκνώνεται στο δόγμα  «Όχι μαζικός τουρισμός αλλά τουρισμός υψηλού επιπέδου.» 

Τουτέστιν : «Θα πουλήσουμε ακριβά την παρθενιά της Αλβανίας» .

Ίδια κατάσταση επικρατεί και πιο νότια.

Το λιμάνι των Αγίων Σαράντα κατακλύζεται καθημερινά, ειδικά φέτος το καλοκαίρι,  από δρομολόγια εκ Κερκύρας.

Φεριμπότ, ιπτάμενα δελφίνια,  και μικρότερα σκάφη μεταφέρουν καθημερινά  επισκέπτες,  Έλληνες και ξένους στην γειτονική χώρα.

Μια φιλική μου οικογένεια Ιταλών από την Bologna  βρήκαν σπίτι στους Άγιους Σαράντα τεσσάρων υπνοδωματίων κουζίνας και δύο μπάνιων με 360 ευρώ  για πέντε μέρες (70 ευρώ την βραδιά).  Ενώ εμείς μείναμε σε ολοκαίνουργιο ξενοδοχείο (χωριού παρακαλώ!)  με δύο δωμάτια  και πρωινό με 33,5 ευρώ. 

Επίσης, εκτός από τα ξενοδοχεία, χαμηλά βρίσκεται και το φαγητό καθώς και οι καφέδες (1 ευρώ).

Η κατάσταση στο Εξαμίλι και στους Αγίους Σαράντα, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες είναι από ασφυκτική έως αφόρητη.  Χειρότερα και από την Κέρκυρα.

Τα μεροκάματα είναι χαμηλά. Σε έρευνα της εφημερίδας Himara είναι τα χαμηλότερα των Βαλκανίων (450 – 550 ευρώ) ο μέσος μηνιαίος μισθός ενώ ο  κατώτατος μισθός τον Ιούλιο του 2023 ήταν 297  ευρώ τον μήνα. Οι τιμές στα σούπερ μάρκετ και στα βενζινάδικα είναι ίδιες με τις δικές μας. Αυτό σημαίνει ότι εάν μια οικογένεια στην Αλβανία προσπαθήσει να ζήσει με  τον κατώτατο μισθό θα βρεθεί στα πρόθυρα της λιμοκτονίας. 

Ωστόσο το βιοτικό επίπεδο  είναι παρόμοιο με το δικό μας ακόμα και στα μικρά χωριά του νότου εξαιτίας του  ότι εργάζονται  όλα τα μέλη της οικογένειας όχι μόνο ως μισθωτοί αλλά  οι περισσότεροι ταυτόχρονα και ως αυτοαπασχολούμενοι, αγρότες, μετανάστες κλπ.

Είχα επισκεφτεί την Αλβανία το 1997 στην εξέγερση εξαιτίας  των λεγόμενων «πυραμίδων» για ένα ρεπορτάζ.

Ξαναπήγα φέτος.

Νόμιζα ότι βρισκόμουν σε άλλη χώρα.

Έτσι εξηγείται άλλωστε και η «ευαισθησία»  της κυβέρνησης Μητσοτάκη για το ζήτημα «Μπελέρη».

Είναι προφανές ότι η γειτονική (καπιταλιστική) Αλβανία μετατρέπεται πλέον σε έναν υπολογίσιμο ανταγωνιστή για  τα συμφέροντα του Ελληνικού κεφαλαίου.

Κέρκυρα 1  Σεπτεμβρίου  2023

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

*Φωτο: Η μαζική φυγή των Αλβανών προς τη Δύση (1991)