Δαμιανός Δουίτσης: Κι όμως, υπάρχει λύση

Με την πρώτη ματιά ο Δαμιανός είναι αυτό που λέμε «κανονικός»  άνθρωπος, ντυμένος μάλλον συντηρητικά, οικογενειάρχης με 3 παιδιά. Ένας 57χρονος που γιορτάζει τα εικοστά πέμπτα του γενέθλια. 25 χρόνια καθαρός από ηρωίνη, αλκοόλ και τζόγο. Υπήρξε εξαρτημένος για 15 χρόνια, έχει νοσηλευθεί, έχει κάνει και φυλακή έξι μήνες. 

Τώρα πια μπορείς να λες «είμαι ελεύθερος;» - Ναι. Όταν καταφέρεις να απεξαρτηθείς, σημαίνει ότι έχεις άλλαξει τρόπο ζωής και τρόπο σκέψης. Μπορώ να κάνω τα πάντα εκτός από ένα, τη χρήση ουσιών, γιατί τότε θα έχω ξαναγυρίσει πίσω στο 1991. Είχα φίλους που ξαναγύρισαν στις ουσίες και τώρα πια είναι μια φωτογραφία πάνω στο γραφείο μου. 

Ο Δαμιανός Δουίτσης μετά από αποτυχημένες προσπάθειες στην Ελλάδα, απεξαρτήθηκε το 1991 σε ιδιωτικό κέντρο στην Αγγλία, στην ηλικία των 32 ετών. Επιστρέφοντας στην Θεσσαλονίκη, αφιερώθηκε στη δημιουργία ομάδων αυτοβοήθειας ναρκομανών, αλκοολικών, τζογαδόρων, υπερφάγων ακόμη και εξαρτημένων από το διαδίκτυο, εντάσσοντας ταυτόχρονα και τις οικογένειές τους στη θεραπευτική διαδικασία. Από το 2002 που ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη η κοινότητα ΟΑΣΙΣ με τη συμμετοχή και του Γιάννη Μπουτάρη, έχει να επιδείξει πάνω από 10.000 περιπτώσεις εξαρτημένων που βοηθήθηκαν: 4,000 από ναρκωτικά, 2,000 από αλκοόλ, 1,500 από τζόγο, 500  από το διαδίκτυο. Όπως λέει ο ίδιος: Με εργαλεία μας το μοίρασμα, την ταύτιση και την αυτόβουλη συμμετοχή δημιουργούμε ένα κοινωνικό πυρήνα όπου τα μέλη αποδεσμεύονται από το «Εγώ» και μπαίνουν στη θεραπευτική δύναμη του «Εμείς». 

 

Η γενοκτονία των χαπιών

 

Ο Δαμιανός σχολιάζει την εκτεταμένη χρόνια χρήση των χαπιών,  ως υποκατάστατων της ηρωίνης, χαρακτηρίζοντάς την γενοκτονία: μεθαδόνη, βουπρενορφίνη, ηρεμιστικά, αμφεταμίνες. «Είναι πιο δυνατές ουσίες από την ηρωίνη, κάνουν μεγαλύτερη ζημιά στον οργανισμό, κάνουν τον άνθρωπο ζόμπι. Η μεθαδόνη είναι υποκατάσταστο της ηρωίνης για να περάσει κανείς την πρώτη περίοδο της απεξάρτησης,  δεν την παίρνεις για το υπόλοιπο της ζωής σου. Δυστυχώς τώρα έξω από τις δομές απεξάρτησης, γίνεται πιάτσα, οι καρτέλες πάνε κι έρχονται. Πίνουν χάπια, πίνουν αλκοόλ και συνεχίζουν την κατάχρηση χρόνια. Γίνονται αυτό που λέω εγώ «κρατικά ζόμπι». 

Θα’θελα να απευθυνθείς στους γονείς, που δεν έχουν εμπειρία από ουσίες και που ίσως αρνούνται να κοιτάξουν κατάματα την πραγματικότητα. Ποια είναι τα σημάδια που θα πρέπει να τους βάλλουν σε υποψίες ότι το παιδί τους κανει χρήση ή είναι εθισμένο; - Καταρχήν, αλλάζει το βλέμμα, η συμπεριφορά, το άτομο αρχίζει να κρύβεται, να χάνεται αδικαιολόγητα, από κάπου οπωσδήποτε θα λείπουν χρήματα. Γίνεται απόμακρος, εριστικός, ονειροπόλος, χειριστικός, δεν είναι ο αυθεντικός εαυτός του. Όσο αδιόρατα και αν είναι αυτά τα σημάδια, πάντως υπάρχει μια σημαντική διαφορά, που μπορούν να σου την επισημάνουν και οι γείτονες. Γονείς, μην προσβάλλεστε και μην ντρέπεστε! Η μεγάλη παγίδα είναι ότι η οικογένεια φοβάται και το κρύβει, μέχρι που στο τέλος θάβει το παιδί της. Η πιο μεγάλη εξάρτηση είναι η κοινωνική τελικά, το "τι θα πει ο κόσμος". 

Ποιοί θεωρείς ότι είναι οι λόγοι που στην Ελλάδα υπάρχει τέτοια εκτεταμένη χρήση ναρκωτικών και αλκοόλ; - Είναι αυτός ο ασφυκτικός κλοιός της οικογένειας. Από τη μια βέβαια είναι σημαντικό ότι υπάρχει αυτός ο δεσμός , από την άλλη μεγαλώνουμε κακομαθημένα παιδιά, ευνουχισμένα, μικρούς δικτάτορες. Έρχονται στην Όασις παιδιά για να κόψουν και δεν ξέρουν να κάνουν απολύτως τίποτα άλλο από το να αυθαδιάζουν, να απαιτούν, να τα ξέρουν όλα. Αυτό είναι αποτέλεσμα της ελληνικής οικογένειας, που δεν έχει παραχωρήσει ευθύνες, δεν έχει πει όχι. Συνήθως ο εξαρτημένος στη ζωή του δεν έχει πληρώσει καμία συνέπεια. 

Για το αλκοόλ που πωλείται  μάλιστα ελεύθερα, τι λες; - Με το αλκοόλ γίνεται κάτι απίστευτο στην Ελλάδα: όποιος δωδεκάχρονος πάει στο σούπερ μάρκετ ή στο περίπτερο θα αγοράσει ελεύθερα αλκοόλ και σκληρό αλκοόλ, και δεν θα του πει κανένας τίποτα. Μα το αλκοόλ είναι νόμιμο ναρκωτικό! Όταν ένας ανώριμος 16χρονος πιει ένα ποτό στο μπαρ και χαλαρώσει, ξεκομπλάρει, ακούσει τη μουσική πιο δυνατά, μπορεί να  φλερτάρει, αυτήν την εμπειρία την πολύ δυνατή και συνήθως όμορφη, εάν τη ζήσει, δεν την ξεχνάει…

Η πολιτεία πρέπει να προστατέψει όσο γίνεται τους ανήλικους από αυτήν την τρομακτικά ηδονική αλλά αργότερα καταστροφική εμπειρία. Οι ανήλικοι δεν πρέπει να δοκιμάζουν καμία ουσία.

 

Σκληρά και μαλακά ναρκωτικά

 

Θεωρείς το χασίς προθάλαμο της ηρωίνης;  - 99,9% των τοξικομανών έχει περάσει απ’ το χασίς. Να θυμίσω ότι το χασίς από μόνο του μπορεί να προκαλέσει ψυχώσεις, διαταραχές προσωπικότητας και σχιζοφρένεια. Δεν ήταν τυχαίο που έπεσα στην πρέζα στα 25 μου. Έπινα χασίς 5 χρόνια, στην αρχή ήταν όλα ωραία αλλά σταδιακά γινόμουνα όλο και πιο εσωστρεφής, δεν μπορούσα να γελάσω πια και αύξανα την ποσότητα, αναρωτιόμουνα μήπως δεν ήταν καλό το χασίσι. 

Ο εξαρτημένος ψάχνει πάντα την πρώτη φορά;  - Ναι. Ματαίως αναζητάς συνεχώς  την πρώτη περίοδο που μπορεί να κρατήσει ακόμα και δύο χρόνια, το ροζ σύννεφο. Αυτή είναι η αποπλάνηση του εθισμού. Στην αρχή σου δίνει δώρα αυτή η ιστορία, δεν κολλάς τυχαία. Ειδικά αν έχεις τις προδιαγραφές, όταν είσαι εθιστική προσωπικότητα, έχεις τα ελλείμματά σου, έχεις την άκρατη φιληδονία, ίσως χαμηλή αυτοεκτίμηση, ίσως μεγαλομανία ή μια δήθεν επαναστατικότητα. Υπήρχε στην εποχή μου, δεκαετίες 70 - 80, η λεγόμενη ναρκοκουλτούρα. Αυτό που μου κάνει εντύπωση είναι ότι δεν έχει ξεθυμάνει. Σήμερα το χασίς το ξεκινούν τουλάχιστον 14-15 ετών, είναι πια μάστιγα.

Το εκπαιδευτικό σύστημα τι ρόλο παίζει;  - Στη δική μας εποχή, μας κυνηγούσαν γιατί είχαμε μακριά μαλλιά ή γιατί καπνίζαμε. Σήμερα έχουμε πάει στο άλλο άκρο, στην ασυδοσία. Το εκπαιδευτικό σύστημα είναι εντελώς παράλυτο και δείχνει εγκληματική ανοχή. 

 

Πώς να καταστρέψετε το παιδί σας

 

Η συμβουλευτική της Όασις τοποθετεί και το οικογενειακό περιβάλλον στη διαδικασία της απεξάρτησης. Ο ενημερωτικός φάκελος περιέχει έναν πρακτικό δωδεκάλογο προς τους γονείς «Πώς να καταστρέψετε αποτελεσματικά το παιδί σας»

Χαρακτηριστικό απόσπασμα: «Από μικρό να μην του αρνείστε τίποτα. Έτσι θα μεγαλώσει και θα πιστεύει πως οι άλλοι του οφείλουν τα πάντα, πως έχει μόνο δικαιώματα. Να τσακώνεστε, να βρίζεστε, να προσβάλετε ο ένας τον άλλον μπροστά του χωρίς ντροπή. Αργότερα, όταν παντρευτεί θα του φαίνεται φυσικό να κάνει τα ίδια».

Αν μπορούσες να συνοψίσεις αυτά τα 25 χρόνια σε μια φράση, ποια θα ήταν αυτή; - «Υπάρχει λύση»