Το σχέδιο του «Δημόκριτου» στο Τεμπλόνι - Τι θα μετρήσουν και πού
Τεμπλόνι
01 Σεπτεμβρίου 2021
/ 13:56
ΚΕΡΚΥΡΑ. Μέσα στον Σεπτέμβρη, ξεκινούν οι έλεγχοι του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» στην ευρύτερη περιοχή του ΧΥΤΑ Τεμπλονίου.
Συγκεκριμένα το κλιμάκιο των επιστημόνων με επικεφαλής τον καθηγητή Λεόντιο Λεοντιάδη, θα εκπονήσει πρόγραμμα για την ολοκληρωμένη διερεύνηση και παρακολούθηση της ποιότητας της ατμόσφαιρας, των υπογείων υδάτων, των κτηνοτροφικών και των ελαιουργικών προϊόντων.
Σε συνεργασία με τις Διευθύνσεις Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος και Υδοοικονομίας, Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Κερκύρας αλλά και των τοπικών Συμβουλίων και Πολιτιστικών Συλλόγων, θα εκπονηθεί σχέδιο στοχευμένων δειγματοληψιών και θα διενεργηθούν εξειδικευμένες χημικές αναλύσεις στη σωματιδιακή ύλη και στην αέρια φάση, των υπογείων υδάτων, των εδαφών, των κτηνοτροφικών και των ελαιουργικών προϊόντων για τον προσδιορισμό διοξινών, πολυχλωριωμένων διφαινυλίων (PCBs), πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων (PAHs), οργανικού/στοιχειακού άνθρακα καθώς και Πτητικών Οργανικών Ενώσεων (VOCs), βαρέων μετάλλων και άλλων χημικών παραμέτρων, τα αποτελέσματα των οποίων θα εκτιμηθούν με χρήση υπολογιστικών μοντέλων και την διαμόρφωση χαρτών διάχυσης.
Δειγματοληψίες αέρα
Θα γίνει επιλογή 2 σημείων δειγματοληψίας περιμετρικά του ΧΥΤΑ και εργασίες εγκατάστασης μετρητικού εξοπλισμού. Τα σημεία έχουν επιλεγεί έχοντας υπόψη: i) τη χωροθέτηση των οικισμών πλησίον του ΧΥΤΑ ii) τη χωροθέτηση περιοχών στις οποίες έχουν γίνει καταγραφές παραπόνων από τους κατοίκους προς τη δημοτική αρχή για έντονες οσμές. iii) τη μετεωρολογία της περιοχής.
Δεδομένα θα συλλεχθούν από τον πλησιέστερο μετεωρολογικό σταθμό αλλά και από μετεωρολογικούς αισθητήρες που θα εγκατασταθούν στην περιοχή από το ΕΚΕΦΕ «Δ» iv) θεωρητικούς υπολογισμούς διασποράς των εκλυόμενων αέριων και σωματιδιακών ρύπων
Δειγματοληψίες υδάτων
Θα γίνει συλλογή 10 δειγμάτων υδάτων περιμετρικά του ΧΥΤΑ συμπεριλαμβανομένων των στραγγισμάτων στην είσοδο και την έξοδο της εγκατάστασης επεξεργασίας, το ρέμα που διέρχεται δυτικά του ΧΥΤΑ, τους υγροτόπους «Λίμνη Μπερτζάνου ή Μπρετάνου» και το «εποχιακό τέλμα Τεμπλονίου» όπως και τις υπάρχουσες γεωτρήσεις με βάση την χωροθέτηση των οικισμών και την τοπογραφία της περιοχής.
Τα σημεία δειγματοληψίας:
Εισερχόμενα στραγγίσματα στην εγκατάσταση επεξεργασίας αποβλήτων
Επεξεργασμένα απόβλητα της εγκατάστασης επεξεργασίας
Γεώτρηση ΧΥΤΑ
Εποχιακό τέλμα Τεμπλονίου
Ρέμα δυτικά του ΧΥΤΑ
Λίμνη Μπρετάνου
Γεώτρηση Νοσοκομείο
Γεώτρηση Πλυντήριο
Γεώτρηση Χοιροστάσιο
Γεώτρηση Κουραμαδίτικα
Θα πραγματοποιηθούν οι ακόλουθες χημικές αναλύσεις που θα επαναληφθούν σε δυο περιόδους, ώστε να αποτυπωθεί η ενδεχόμενη ποιοτική υποβάθμιση από την διείσδυση των επικίνδυνων οργανικών ρύπων στους υδατίνους αποδεκτές.
Η επιβάρυνση των δειγμάτων από επικίνδυνους οργανικούς ρύπους θα αποτυπωθεί από τις μετρήσεις συγκεντρώσεων Διοξινών (PCDD/Fs), Πολυχλωριωμένων Διφαινυλίων (PCBs), Βαρέων Μετάλλων και Πολυαρωματικών Υδρογονανθράκων (PAHs). Οι μετρήσεις συγκέντρωσης διοξινών, PCBs και PAHs σε επιλεγμένα δείγματα υπογείων και επιφανειακών υδάτων, θα πραγματοποιηθούν σύμφωνα με διεθνή πρωτόκολλα (EPA 1613, EPA 1668), με κατάλληλη επεξεργασία του δείγματος, μέτρηση σε φασματογράφο μάζας υψηλής διακριτικής ικανότητας και σύμφωνα με τα κριτήρια ποιότητος όπως ορίζονται στους Κανονισμούς 644/2017/ΕΚ και 771/2017/ΕΚ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Θα μετρηθούν οι 17 πολυχλωριωμένες διβενζο-π-διοξίνες και τα 12 ”παρόμοια με διοξίνες” πολυχλωριωμένα διαφαινύλια για τα οποία αποδίδεται ο αντίστοιχος παράγοντα τοξικής ισοδυναμίας TEF (Toxic Equivalency Factor 2005) από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Ακόμη θα μετρηθούν τα 6 πολυχλωριωμένα διφαινύλια «δείκτες» και 25 πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες.
Δειγματοληψίες εδαφών
Θα γίνει επιλογή 5 σημείων περιμετρικά του ΧΥΤΑ με βάση την χωροθέτηση των οικισμών και την τοπογραφία. Θα πραγματοποιηθούν οι ακόλουθες μετρήσεις που θα επαναληφθούν σε δυο περιόδους. Η επιβάρυνση των δειγμάτων από επικίνδυνους οργανικούς ρύπους θα αποτυπωθεί από τις μετρήσεις συγκεντρώσεων Διοξινών (PCDD/Fs), Πολυχλωριωμένων Διφαινυλίων (PCBs), Πολυαρωματικών Υδρογονανθράκων (PAHs) και Βαρέων Μετάλλων.
Δειγματοληψίες κτηνοτροφικών και ελαιουργικών προϊόντων
Με την συνεργασία των Διευθύνσεων Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Κερκύρας έγινε καταγραφή των κυριότερων βιομηχανικών δραστηριοτήτων στην ευρύτερη περιοχή Τεμπλονίου του Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων και καταγραφή όλων των επιχειρήσεων που εκτρέφουν αιγοπρόβατα και βοοειδή. Επίσης κατεγράφησαν οι ελαιώνες και οι βιότοποι στην περιοχή.
Ο προσδιορισμός των επιπέδων διοξινών και PCBs σε δείγματα κτηνοτροφικών προϊόντων κοντά την επιβαρημένη περιοχή είναι απαραίτητο να γίνει ώστε παρακολουθηθεί η επιβάρυνση και να γίνει σύγκριση με τα μέγιστα επιτρεπόμενα επίπεδα διοξινών και PCBs που ορίζονται από το σχετικό κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Κανονισμός 1881/2006/EC όπως έχει τροποποιηθεί) και με τα συνήθη επίπεδα που έχουν προσδιοριστεί σε ελληνικά τρόφιμα. Θα μετρηθούν οι 17 πολυχλωριωμένες διβενζο-π-διοξίνες και τα 12 ”παρόμοια με διοξίνες” πολυχλωριωμένα διαφαινύλια για τα οποία αποδίδεται ο αντίστοιχος παράγοντα τοξικής ισοδυναμίας TEF (Toxic Equivalency Factor 2005) από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Ακόμη θα μετρηθούν τα 6 πολυχλωριωμένα διφαινύλια «δείκτες».
Τα προϊόντα φυτικής προέλευσης όπως οπωροκηπευτικά, φρούτα και λαχανικά δεν απορροφούν τους οργανικούς ρύπους αλλά αυτοί επικάθονται στην επιφάνειά τους. Έτσι με σχολαστικό πλύσιμο πριν την κατανάλωση των λαχανικών και των φρούτων οι οργανικοί ατμοσφαιρικοί ρύποι απομακρύνονται. Αντιθέτως, ο ελαιόκαρπος λόγω της κηρώδους επιφάνειας του και της λιπαρής του σύστασης, απορρόφα τους ατμοσφαιρικούς οργανικούς ρύπους, για αυτό έχει ορισθεί μέγιστη επιτρεπόμενη συγκέντρωση διοξινών στο ελαιόλαδο με τον κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης 1881/2006/EC όπως έχει τροποποιηθεί. Επιπλέον θα γίνει ανάλυση βαρέων μετάλλων σε 30 επιλεγμένα δείγματα
Συγκεκριμένα θα ελεγχθούν
Αιγοπρόβειο γάλα (30 δείγματα)
Κρέας αιγοπροβάτων (20 δείγματα)
Χοιρινά (10 δείγματα)
Πουλερικά (10 δείγματα)
Αυγά (20 δείγματα)
Ελαιόλαδο (10 δείγματα)
Σε συνεργασία με τις Διευθύνσεις Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος και Υδοοικονομίας, Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Κερκύρας αλλά και των τοπικών Συμβουλίων και Πολιτιστικών Συλλόγων, θα εκπονηθεί σχέδιο στοχευμένων δειγματοληψιών και θα διενεργηθούν εξειδικευμένες χημικές αναλύσεις στη σωματιδιακή ύλη και στην αέρια φάση, των υπογείων υδάτων, των εδαφών, των κτηνοτροφικών και των ελαιουργικών προϊόντων για τον προσδιορισμό διοξινών, πολυχλωριωμένων διφαινυλίων (PCBs), πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων (PAHs), οργανικού/στοιχειακού άνθρακα καθώς και Πτητικών Οργανικών Ενώσεων (VOCs), βαρέων μετάλλων και άλλων χημικών παραμέτρων, τα αποτελέσματα των οποίων θα εκτιμηθούν με χρήση υπολογιστικών μοντέλων και την διαμόρφωση χαρτών διάχυσης.
Δειγματοληψίες αέρα
Θα γίνει επιλογή 2 σημείων δειγματοληψίας περιμετρικά του ΧΥΤΑ και εργασίες εγκατάστασης μετρητικού εξοπλισμού. Τα σημεία έχουν επιλεγεί έχοντας υπόψη: i) τη χωροθέτηση των οικισμών πλησίον του ΧΥΤΑ ii) τη χωροθέτηση περιοχών στις οποίες έχουν γίνει καταγραφές παραπόνων από τους κατοίκους προς τη δημοτική αρχή για έντονες οσμές. iii) τη μετεωρολογία της περιοχής.
Δεδομένα θα συλλεχθούν από τον πλησιέστερο μετεωρολογικό σταθμό αλλά και από μετεωρολογικούς αισθητήρες που θα εγκατασταθούν στην περιοχή από το ΕΚΕΦΕ «Δ» iv) θεωρητικούς υπολογισμούς διασποράς των εκλυόμενων αέριων και σωματιδιακών ρύπων
Δειγματοληψίες υδάτων
Θα γίνει συλλογή 10 δειγμάτων υδάτων περιμετρικά του ΧΥΤΑ συμπεριλαμβανομένων των στραγγισμάτων στην είσοδο και την έξοδο της εγκατάστασης επεξεργασίας, το ρέμα που διέρχεται δυτικά του ΧΥΤΑ, τους υγροτόπους «Λίμνη Μπερτζάνου ή Μπρετάνου» και το «εποχιακό τέλμα Τεμπλονίου» όπως και τις υπάρχουσες γεωτρήσεις με βάση την χωροθέτηση των οικισμών και την τοπογραφία της περιοχής.
Τα σημεία δειγματοληψίας:
Εισερχόμενα στραγγίσματα στην εγκατάσταση επεξεργασίας αποβλήτων
Επεξεργασμένα απόβλητα της εγκατάστασης επεξεργασίας
Γεώτρηση ΧΥΤΑ
Εποχιακό τέλμα Τεμπλονίου
Ρέμα δυτικά του ΧΥΤΑ
Λίμνη Μπρετάνου
Γεώτρηση Νοσοκομείο
Γεώτρηση Πλυντήριο
Γεώτρηση Χοιροστάσιο
Γεώτρηση Κουραμαδίτικα
Θα πραγματοποιηθούν οι ακόλουθες χημικές αναλύσεις που θα επαναληφθούν σε δυο περιόδους, ώστε να αποτυπωθεί η ενδεχόμενη ποιοτική υποβάθμιση από την διείσδυση των επικίνδυνων οργανικών ρύπων στους υδατίνους αποδεκτές.
Η επιβάρυνση των δειγμάτων από επικίνδυνους οργανικούς ρύπους θα αποτυπωθεί από τις μετρήσεις συγκεντρώσεων Διοξινών (PCDD/Fs), Πολυχλωριωμένων Διφαινυλίων (PCBs), Βαρέων Μετάλλων και Πολυαρωματικών Υδρογονανθράκων (PAHs). Οι μετρήσεις συγκέντρωσης διοξινών, PCBs και PAHs σε επιλεγμένα δείγματα υπογείων και επιφανειακών υδάτων, θα πραγματοποιηθούν σύμφωνα με διεθνή πρωτόκολλα (EPA 1613, EPA 1668), με κατάλληλη επεξεργασία του δείγματος, μέτρηση σε φασματογράφο μάζας υψηλής διακριτικής ικανότητας και σύμφωνα με τα κριτήρια ποιότητος όπως ορίζονται στους Κανονισμούς 644/2017/ΕΚ και 771/2017/ΕΚ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Θα μετρηθούν οι 17 πολυχλωριωμένες διβενζο-π-διοξίνες και τα 12 ”παρόμοια με διοξίνες” πολυχλωριωμένα διαφαινύλια για τα οποία αποδίδεται ο αντίστοιχος παράγοντα τοξικής ισοδυναμίας TEF (Toxic Equivalency Factor 2005) από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Ακόμη θα μετρηθούν τα 6 πολυχλωριωμένα διφαινύλια «δείκτες» και 25 πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες.
Δειγματοληψίες εδαφών
Θα γίνει επιλογή 5 σημείων περιμετρικά του ΧΥΤΑ με βάση την χωροθέτηση των οικισμών και την τοπογραφία. Θα πραγματοποιηθούν οι ακόλουθες μετρήσεις που θα επαναληφθούν σε δυο περιόδους. Η επιβάρυνση των δειγμάτων από επικίνδυνους οργανικούς ρύπους θα αποτυπωθεί από τις μετρήσεις συγκεντρώσεων Διοξινών (PCDD/Fs), Πολυχλωριωμένων Διφαινυλίων (PCBs), Πολυαρωματικών Υδρογονανθράκων (PAHs) και Βαρέων Μετάλλων.
Δειγματοληψίες κτηνοτροφικών και ελαιουργικών προϊόντων
Με την συνεργασία των Διευθύνσεων Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Κερκύρας έγινε καταγραφή των κυριότερων βιομηχανικών δραστηριοτήτων στην ευρύτερη περιοχή Τεμπλονίου του Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων και καταγραφή όλων των επιχειρήσεων που εκτρέφουν αιγοπρόβατα και βοοειδή. Επίσης κατεγράφησαν οι ελαιώνες και οι βιότοποι στην περιοχή.
Ο προσδιορισμός των επιπέδων διοξινών και PCBs σε δείγματα κτηνοτροφικών προϊόντων κοντά την επιβαρημένη περιοχή είναι απαραίτητο να γίνει ώστε παρακολουθηθεί η επιβάρυνση και να γίνει σύγκριση με τα μέγιστα επιτρεπόμενα επίπεδα διοξινών και PCBs που ορίζονται από το σχετικό κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Κανονισμός 1881/2006/EC όπως έχει τροποποιηθεί) και με τα συνήθη επίπεδα που έχουν προσδιοριστεί σε ελληνικά τρόφιμα. Θα μετρηθούν οι 17 πολυχλωριωμένες διβενζο-π-διοξίνες και τα 12 ”παρόμοια με διοξίνες” πολυχλωριωμένα διαφαινύλια για τα οποία αποδίδεται ο αντίστοιχος παράγοντα τοξικής ισοδυναμίας TEF (Toxic Equivalency Factor 2005) από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Ακόμη θα μετρηθούν τα 6 πολυχλωριωμένα διφαινύλια «δείκτες».
Τα προϊόντα φυτικής προέλευσης όπως οπωροκηπευτικά, φρούτα και λαχανικά δεν απορροφούν τους οργανικούς ρύπους αλλά αυτοί επικάθονται στην επιφάνειά τους. Έτσι με σχολαστικό πλύσιμο πριν την κατανάλωση των λαχανικών και των φρούτων οι οργανικοί ατμοσφαιρικοί ρύποι απομακρύνονται. Αντιθέτως, ο ελαιόκαρπος λόγω της κηρώδους επιφάνειας του και της λιπαρής του σύστασης, απορρόφα τους ατμοσφαιρικούς οργανικούς ρύπους, για αυτό έχει ορισθεί μέγιστη επιτρεπόμενη συγκέντρωση διοξινών στο ελαιόλαδο με τον κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης 1881/2006/EC όπως έχει τροποποιηθεί. Επιπλέον θα γίνει ανάλυση βαρέων μετάλλων σε 30 επιλεγμένα δείγματα
Συγκεκριμένα θα ελεγχθούν
Αιγοπρόβειο γάλα (30 δείγματα)
Κρέας αιγοπροβάτων (20 δείγματα)
Χοιρινά (10 δείγματα)
Πουλερικά (10 δείγματα)
Αυγά (20 δείγματα)
Ελαιόλαδο (10 δείγματα)