Κομμένο το κάπνισμα - Έρχεται ο αντικαπνιστικός νόμος με «τσουχτερά» πρόστιμα
Κάπνισμα
26 Σεπτεμβρίου 2019
/ 07:36
Ξεχωρίζει η απαγόρευση του καπνίσματος σε υπαίθριους χώρους διεξαγωγής αθλοπαιδιών, ψυχαγωγίας και συγκέντρωσης ανηλίκων, που μέχρι τώρα βρίσκονταν εκτός της απαγόρευσης
ΑΘΗΝΑ. Στην τελική ευθεία μπαίνει η εφαρμογή με τις νέες διατάξεις του αντικαπνιστικού νόμου, ο οποίος αναρτήθηκε στο opengov με τίτλο «Σύσταση Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), Ρυθμίσεις για τα προϊόντα καπνού και άλλες διατάξεις του Υπουργείου Υγείας» στο νέο πλαίσιο για την καθολική και πλήρη απαγόρευση του καπνίσματος στη χώρα μας.
Το ένστολο προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας μπαίνει και πάλι στο κάδρο των ελεγκτικών αρχών που θα έχουν αρμοδιότητα να διαπιστώνουν παραβάσεις και να επιβάλλουν κυρώσεις – πρόκειται για μια σημαντική αλλαγή της αντικαπνιστικής νομοθεσίας. Η άλλη είναι η απαγόρευση του καπνίσματος σε υπαίθριους χώρους διεξαγωγής αθλοπαιδιών, ψυχαγωγίας και συγκέντρωσης ανηλίκων, που μέχρι τώρα βρίσκονταν εκτός της απαγόρευσης.
Η εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου αποτελεί προτεραιότητα για την κυβέρνηση αλλά και προσωπική δέσμευση, όπως ο ίδιος έχει δηλώσει, για τον υπουργό Υγείας, κ. Βασίλη Κικίλια. Η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων για το κάπνισμα που συστάθηκε τον περασμένο Ιούλιο με επικεφαλής τον καθηγητή κ. Παναγιώτη Μπεχράκη, μια από τις πρώτες κινήσεις του υπουργού Υγείας, ήταν η απόδειξη της θέσης που είχε το πρόβλημα του καπνίσματος και μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας στην κυβερνητική ατζέντα.
Με τις νέες διατάξεις οι οποίες θα ισχύσουν αμέσως μετά την ψήφιση του νόμου και τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, απαγορεύεται πλήρως, το κάπνισμα και η κατανάλωση προϊόντων καπνού στους ακόλουθους χώρους:
(α) σε όλους τους δημόσιους ή ιδιωτικούς χώρους, κλειστούς ή στεγασμένους, που χρησιμοποιούνται για την παροχή εργασίας, εξαιρουμένων των χώρων που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή προϊόντων καπνού,
(β) σε όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, ιδίως τα καταστήματα παρασκευής και προσφοράς φαγητών, ποτών, γλυκισμάτων, κάθε είδους παρασκευασμάτων γάλακτος, μικτών καταστημάτων και κέντρων διασκέδασης, εξαιρουμένων των εξωτερικών τους χώρων, σε περίπτωση που είναι περιμετρικά ανοικτοί σε δύο πλευρές τουλάχιστον. Ως «εσωτερικός χώρος», για την εφαρμογή του παρόντος, νοείται και το αίθριο ή ο χώρος με συρόμενη ή αποσπώμενη οροφή, όπως και κάθε χώρος, με σκέπαστρο και ταυτόχρονα κλεισμένος με οποιονδήποτε τρόπο περιμετρικά.
(γ) στους παντός είδους κλειστούς χώρους αναμονής,
(δ) στα αεροδρόμια, εξαιρουμένων των χώρων που ειδικά θα προσδιοριστούν για τους καπνιστές,
(ε) στους σταθμούς μεταφορικών μέσων και επιβατικών σταθμών λιμένων,
(στ) στα παντός είδους κυλικεία,
(ζ) στα παντός είδους μέσα μαζικής μεταφοράς συμπεριλαμβανομένων των επιβατηγών δημόσιας χρήσης αυτοκινήτων, με μετρητή (ταξί) και αγοραίων.
(η) Στα πάσης φύσεως αυτοκίνητα, ιδιωτικής και δημοσίας χρήσης, όταν επιβαίνουν ανήλικοι κάτω των 12 ετών. Αυτή η παράβαση όπως και οι διοικητικές ποινές υπενθυμίζεται ότι φέρνει την υπογραφή του πρώην υπουργού Υγείας, κ. Ανδρέα Ξανθού από τον Ιανουάριο του 2018, αλλά είχε παραμείνει στα χαρτιά καθώς δεν προβλεπόταν ποιος θα διενεργούσε τον έλεγχο. Τώρα ορίζεται ότι η διαπίστωση της παράβασης και η επιβολή των διοικητικών ποινών γίνεται από τα αστυνομικά όργανα.
Το πρόστιμο για την παράβαση της νομοθεσίας είναι 1.500 ευρώ στον επιβαίνοντα που καπνίζει ανεξάρτητα αν είναι οδηγός, ενώ διπλασιάζεται στο ποσό των 3.000 ευρώ, αν αυτός που καπνίζει οδηγεί αυτοκίνητο δημοσίας χρήσης. Επιπλέον στους οδηγούς των οχημάτων αυτών επιβάλλεται η αφαίρεση της άδειας ικανότητος οδήγησης για διάστημα ενός (1) μηνός για κάθε παράβαση έστω και αν δεν διέπραξαν οι ίδιοι την παράβαση, αλλά πρόσωπο που επιβαίνει στο αυτοκίνητο.
Ποιοι θα ελέγχουν εάν εφαρμόζεται ο νόμος
Ορίζεται ότι ο υπουργός Υγείας θα ασκεί την εποπτεία εφαρμογής των διατάξεων περί της ολικής απαγόρευσης του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους και σε όλους τους χώρους παροχής εργασίας. Αρμόδιες αρχές για τη διαπίστωση των παραβάσεων και της επιβολής κυρώσεων, είναι οι υγειονομικές υπηρεσίες των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Α’ και Β’ βαθμού), η δημοτική αστυνομία, οι λιμενικές αρχές στην περιοχή της ευθύνης τους, καθώς και το ένστολο προσωπικό της ΕΛ.ΑΣ.
Διευκρινίζεται ότι οι ειδικότεροι όροι σχετικά με τη διαδικασία ελέγχου, διαπίστωσης των παραβάσεων, βεβαίωσης και είσπραξης των σχετικών προστίμων, το ύψος των επιβαλλόμενων προστίμων, η διάθεση των εσόδων από τα επιβληθέντα πρόστιμα, και κάθε άλλο αναγκαίο θέμα για την εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων, θα καθοριστούν με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Προστασίας του Πολίτη, Υγείας και Εσωτερικών.
Ρυθμίσεις για την πώληση και τη διαφήμιση προϊόντων καπνού
Οι νέες διατάξεις απαγορεύουν επίσης τα εξής:
α) πώληση προϊόντων καπνού σε ανηλίκους και από ανηλίκους,
β) τοποθέτηση προϊόντων καπνού σε προθήκες επιχειρήσεων μαζικής εστίασης και επιχειρήσεων αναψυχής,
γ) κατασκευή, προβολή, εμπορία και πώληση αντικειμένων που έχουν την εξωτερική μορφή προϊόντων καπνού και συναφών προϊόντων, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 του ν. 4419/2016,
δ) διαφήμιση και πώληση προϊόντων καπνού σε χώρους υπηρεσιών υγείας και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων όλων των βαθμίδων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου, καθώς και στα κυλικεία των ιδρυμάτων και των υπηρεσιών αυτών,
ε) πώληση προϊόντων καπνού και το κάπνισμα σε χώρους παροχής υπηρεσιών διαδικτύου και παιχνιδιών τεχνητής νοημοσύνης και
στ) κατανάλωση προϊόντων καπνού σε κλειστούς και υπαίθριους χώρους διεξαγωγής αθλοπαιδιών, ψυχαγωγίας και συγκέντρωσης ανηλίκων, σε κλειστούς χώρους ομαδικών αθλημάτων και κλειστούς χώρους αθλητικών εκδηλώσεων. Για κάθε παράβαση της παρούσας διάταξης επιβάλλεται πρόστιμο ύψους διακοσίων (200) ευρώ στους παρανόμως καπνίζοντες και πεντακοσίων (500) ευρώ στους υπεύθυνους διαχείρισης των παραπάνω χώρων. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Προστασίας του Πολίτη, Υγείας και Εσωτερικών καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι σχετικά με την απαγόρευση του καπνίσματος σε κλειστούς και υπαίθριους χώρους όπου υπάρχουν ανήλικοι.
ζ) η κάθε είδους διαφήμιση και προώθηση προϊόντων καπνού σε όλους τους εξωτερικούς, υπαίθριους και εσωτερικούς χώρους. Εξαιρούνται οι εσωτερικοί χώροι των σημείων πώλησης προϊόντων καπνού. Ως εξωτερικός χώρος νοείται και η πρόσοψη και λοιπές πλευρές του κουβουκλίου, οι τέντες και ο περιβάλλων χώρος του περιπτέρου. Στους εσωτερικούς χώρους περιλαμβάνονται ενδεικτικά οι κινηματογράφοι, τα θέατρα, οι στρατιωτικές μονάδες, τα Δικαστήρια, όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, τα ξενοδοχεία και πάσης φύσεως τουριστικά καταλύματα, καθώς και τα εμπορικά καταστήματα.
η) Απαγορεύεται η προβολή διαφημιστικών μηνυμάτων προϊόντων καπνού στους κινηματογράφους».
Το ένστολο προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας μπαίνει και πάλι στο κάδρο των ελεγκτικών αρχών που θα έχουν αρμοδιότητα να διαπιστώνουν παραβάσεις και να επιβάλλουν κυρώσεις – πρόκειται για μια σημαντική αλλαγή της αντικαπνιστικής νομοθεσίας. Η άλλη είναι η απαγόρευση του καπνίσματος σε υπαίθριους χώρους διεξαγωγής αθλοπαιδιών, ψυχαγωγίας και συγκέντρωσης ανηλίκων, που μέχρι τώρα βρίσκονταν εκτός της απαγόρευσης.
Η εφαρμογή του αντικαπνιστικού νόμου αποτελεί προτεραιότητα για την κυβέρνηση αλλά και προσωπική δέσμευση, όπως ο ίδιος έχει δηλώσει, για τον υπουργό Υγείας, κ. Βασίλη Κικίλια. Η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων για το κάπνισμα που συστάθηκε τον περασμένο Ιούλιο με επικεφαλής τον καθηγητή κ. Παναγιώτη Μπεχράκη, μια από τις πρώτες κινήσεις του υπουργού Υγείας, ήταν η απόδειξη της θέσης που είχε το πρόβλημα του καπνίσματος και μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας στην κυβερνητική ατζέντα.
Με τις νέες διατάξεις οι οποίες θα ισχύσουν αμέσως μετά την ψήφιση του νόμου και τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, απαγορεύεται πλήρως, το κάπνισμα και η κατανάλωση προϊόντων καπνού στους ακόλουθους χώρους:
(α) σε όλους τους δημόσιους ή ιδιωτικούς χώρους, κλειστούς ή στεγασμένους, που χρησιμοποιούνται για την παροχή εργασίας, εξαιρουμένων των χώρων που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή προϊόντων καπνού,
(β) σε όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, ιδίως τα καταστήματα παρασκευής και προσφοράς φαγητών, ποτών, γλυκισμάτων, κάθε είδους παρασκευασμάτων γάλακτος, μικτών καταστημάτων και κέντρων διασκέδασης, εξαιρουμένων των εξωτερικών τους χώρων, σε περίπτωση που είναι περιμετρικά ανοικτοί σε δύο πλευρές τουλάχιστον. Ως «εσωτερικός χώρος», για την εφαρμογή του παρόντος, νοείται και το αίθριο ή ο χώρος με συρόμενη ή αποσπώμενη οροφή, όπως και κάθε χώρος, με σκέπαστρο και ταυτόχρονα κλεισμένος με οποιονδήποτε τρόπο περιμετρικά.
(γ) στους παντός είδους κλειστούς χώρους αναμονής,
(δ) στα αεροδρόμια, εξαιρουμένων των χώρων που ειδικά θα προσδιοριστούν για τους καπνιστές,
(ε) στους σταθμούς μεταφορικών μέσων και επιβατικών σταθμών λιμένων,
(στ) στα παντός είδους κυλικεία,
(ζ) στα παντός είδους μέσα μαζικής μεταφοράς συμπεριλαμβανομένων των επιβατηγών δημόσιας χρήσης αυτοκινήτων, με μετρητή (ταξί) και αγοραίων.
(η) Στα πάσης φύσεως αυτοκίνητα, ιδιωτικής και δημοσίας χρήσης, όταν επιβαίνουν ανήλικοι κάτω των 12 ετών. Αυτή η παράβαση όπως και οι διοικητικές ποινές υπενθυμίζεται ότι φέρνει την υπογραφή του πρώην υπουργού Υγείας, κ. Ανδρέα Ξανθού από τον Ιανουάριο του 2018, αλλά είχε παραμείνει στα χαρτιά καθώς δεν προβλεπόταν ποιος θα διενεργούσε τον έλεγχο. Τώρα ορίζεται ότι η διαπίστωση της παράβασης και η επιβολή των διοικητικών ποινών γίνεται από τα αστυνομικά όργανα.
Το πρόστιμο για την παράβαση της νομοθεσίας είναι 1.500 ευρώ στον επιβαίνοντα που καπνίζει ανεξάρτητα αν είναι οδηγός, ενώ διπλασιάζεται στο ποσό των 3.000 ευρώ, αν αυτός που καπνίζει οδηγεί αυτοκίνητο δημοσίας χρήσης. Επιπλέον στους οδηγούς των οχημάτων αυτών επιβάλλεται η αφαίρεση της άδειας ικανότητος οδήγησης για διάστημα ενός (1) μηνός για κάθε παράβαση έστω και αν δεν διέπραξαν οι ίδιοι την παράβαση, αλλά πρόσωπο που επιβαίνει στο αυτοκίνητο.
Ποιοι θα ελέγχουν εάν εφαρμόζεται ο νόμος
Ορίζεται ότι ο υπουργός Υγείας θα ασκεί την εποπτεία εφαρμογής των διατάξεων περί της ολικής απαγόρευσης του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους και σε όλους τους χώρους παροχής εργασίας. Αρμόδιες αρχές για τη διαπίστωση των παραβάσεων και της επιβολής κυρώσεων, είναι οι υγειονομικές υπηρεσίες των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Α’ και Β’ βαθμού), η δημοτική αστυνομία, οι λιμενικές αρχές στην περιοχή της ευθύνης τους, καθώς και το ένστολο προσωπικό της ΕΛ.ΑΣ.
Διευκρινίζεται ότι οι ειδικότεροι όροι σχετικά με τη διαδικασία ελέγχου, διαπίστωσης των παραβάσεων, βεβαίωσης και είσπραξης των σχετικών προστίμων, το ύψος των επιβαλλόμενων προστίμων, η διάθεση των εσόδων από τα επιβληθέντα πρόστιμα, και κάθε άλλο αναγκαίο θέμα για την εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων, θα καθοριστούν με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Προστασίας του Πολίτη, Υγείας και Εσωτερικών.
Ρυθμίσεις για την πώληση και τη διαφήμιση προϊόντων καπνού
Οι νέες διατάξεις απαγορεύουν επίσης τα εξής:
α) πώληση προϊόντων καπνού σε ανηλίκους και από ανηλίκους,
β) τοποθέτηση προϊόντων καπνού σε προθήκες επιχειρήσεων μαζικής εστίασης και επιχειρήσεων αναψυχής,
γ) κατασκευή, προβολή, εμπορία και πώληση αντικειμένων που έχουν την εξωτερική μορφή προϊόντων καπνού και συναφών προϊόντων, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 του ν. 4419/2016,
δ) διαφήμιση και πώληση προϊόντων καπνού σε χώρους υπηρεσιών υγείας και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων όλων των βαθμίδων δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου, καθώς και στα κυλικεία των ιδρυμάτων και των υπηρεσιών αυτών,
ε) πώληση προϊόντων καπνού και το κάπνισμα σε χώρους παροχής υπηρεσιών διαδικτύου και παιχνιδιών τεχνητής νοημοσύνης και
στ) κατανάλωση προϊόντων καπνού σε κλειστούς και υπαίθριους χώρους διεξαγωγής αθλοπαιδιών, ψυχαγωγίας και συγκέντρωσης ανηλίκων, σε κλειστούς χώρους ομαδικών αθλημάτων και κλειστούς χώρους αθλητικών εκδηλώσεων. Για κάθε παράβαση της παρούσας διάταξης επιβάλλεται πρόστιμο ύψους διακοσίων (200) ευρώ στους παρανόμως καπνίζοντες και πεντακοσίων (500) ευρώ στους υπεύθυνους διαχείρισης των παραπάνω χώρων. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Προστασίας του Πολίτη, Υγείας και Εσωτερικών καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι σχετικά με την απαγόρευση του καπνίσματος σε κλειστούς και υπαίθριους χώρους όπου υπάρχουν ανήλικοι.
ζ) η κάθε είδους διαφήμιση και προώθηση προϊόντων καπνού σε όλους τους εξωτερικούς, υπαίθριους και εσωτερικούς χώρους. Εξαιρούνται οι εσωτερικοί χώροι των σημείων πώλησης προϊόντων καπνού. Ως εξωτερικός χώρος νοείται και η πρόσοψη και λοιπές πλευρές του κουβουκλίου, οι τέντες και ο περιβάλλων χώρος του περιπτέρου. Στους εσωτερικούς χώρους περιλαμβάνονται ενδεικτικά οι κινηματογράφοι, τα θέατρα, οι στρατιωτικές μονάδες, τα Δικαστήρια, όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, τα ξενοδοχεία και πάσης φύσεως τουριστικά καταλύματα, καθώς και τα εμπορικά καταστήματα.
η) Απαγορεύεται η προβολή διαφημιστικών μηνυμάτων προϊόντων καπνού στους κινηματογράφους».
