Τι αλλάζει στις ερχόμενες δημοτικές εκλογές
Κλεισθένης
06 Μαΐου 2019
/ 09:47
Βασικές αλλαγές στον Α Βαθμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης φέρνει το νέο θεσμικό πλαίσιο «Κλεισθένης 1»
Με την απλή αναλογική αλλάζει ριζικά η κατανομή εδρών στα δημοτικά συμβούλια, καθώς καθίσταται πολύ πιο δύσκολη η αυτοδυναμία, απαιτώντας συνεργασίες των παρατάξεων.
Μερικές από τις πιο βασικές αλλαγές του "Κλεισθένη 1"
Επανέρχεται η 4ετία
Αρχόμενη από 1η Ιανουαρίου με λήξη 31 Δεκεμβρίου του 4ου έτους, ενώ για την πρώτη εφαρμογή -δηλαδή τις αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαΐου του 2019- ο πρώτος γύρος της εκλογικής διαδικασίας θα διεξαχθεί την Κυριακή κατά την οποία διενεργείται η ψηφοφορία για την εκλογή των αντιπροσώπων της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του έτους 2019, με εγκατάσταση των νέων αρχών την 1η Σεπτεµβρίου 2019 και θητεία έως την 31η Δεκεµβρίου 2023.
Δημοτικοί σύμβουλοι από τον πρώτο γύρο
Οι έδρες των αυτοδιοικητικών συμβουλίων θα κατανέμονται αναλογικά με βάση τις ψήφους που συγκεντρώνει κάθε συνδυασμός στον πρώτο γύρο. Τυχόν αδιάθετες έδρες θα κατανέμονται με βάση τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα. Σε περίπτωση που ένας συνδυασμός λάβει ποσοστό πάνω από το 50% κατά τον α’ γύρο τότε θα έχει την απόλυτη πλειοψηφία στο συμβούλιο και δεν θα απαιτηθεί νέα διαδικασία για την εκλογή Δημάρχου. Στην περίπτωση που ένας υποψήφιος λάβει κάτω από 50%, τότε θα υπάρξει β΄γύρος, την επόμενη Κυριακή για την εκλογή μόνο του Δημάρχου, ανάμεσα στους επικεφαλής των δύο πρώτων συνδυασμών.
Ξεχωριστή κάλπη για τα τοπικά συμβούλια
Υπενθυμίζεται ότι για τις τοπικές κοινότητες εισάγεται νέα κάλπη -τρίτη για τους εκλογείς- μαζί με αυτές για δήμους και περιφέρειες. Το σύστημα της απλής αναλογικής εφαρμόζεται και στην κατανομή των εδρών των συμβούλων των Κοινοτήτων άνω των 300 κατοίκων.
Αντιδήμαρχοι από άλλες παρατάξεις
Λόγω απλής αναλογικής προβλέπεται επίσης ότι αντιδήμαρχοι μπορούν πλέον να οριστούν δημοτικοί σύμβουλοι όχι μόνο από την παράταξη του δημάρχου, όπως γινόταν μέχρι τώρα, αλλά από όλες τις δημοτικές παρατάξεις, με έγκριση του ορισμού από την πλειοψηφία των συμβούλων της παράταξης στην οποία ανήκει ο οριζόμενος αντιδήμαρχος, εφ’ όσον η παράταξη αυτή αριθμεί πάνω από 2 μέλη. Επίσης, αναμορφώνεται ο αριθμός των αντιδημάρχων με βάση τον πληθυσμό του δήμου, ενώ προβλέπεται αύξηση του αριθμού των αντιδημάρχων σε δήμους που προήλθαν από συνένωση, ανάλογα με τον αριθμό των δημοτικών ενοτήτων.
Συμμετοχή των γυναικών
Σε ποσοστό τουλάχιστον 40% από κάθε φύλο πρέπει να ανέρχεται ο αριθμός των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων κάθε συνδυασμού. Μέχρι πρότινος η συγκεκριμένη ποσόστωση ήταν στο 1/3 του συνολικού αριθμού των μελών του συμβουλίου.
Δημοτικά Δημοψηφίσματα
Αντικείμενο δημοτικού δημοψηφίσματος μπορεί να αποτελέσει κάθε θέμα, ακόμη και αν δεν υπάγεται στην αρμοδιότητα των ΟΤΑ, πλην ζητημάτων που σχετίζονται με την εθνική ασφάλεια, την εξωτερική ή μεταναστευτική πολιτική, την ερμηνεία και εφαρμογή διεθνών συνθηκών, τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, την ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης και λατρείας, τη δημοσιονομική διαχείριση των ΟΤΑ, την επιβολή τελών και τη διοικητική διαίρεση της χώρας. Την πρωτοβουλία για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος δικαιούται να αναλάβει το αρμόδιο Δημοτικό, μετά από απόφαση της πλειοψηφίας των 2/3 των μελών του, είτε μετά από αίτηση του 10% τουλάχιστον των εγγεγραμμένων εκλογέων του οικείου Δήμου.
Δημοτικός Διαμεσολαβητής
Καθιερώνεται ο θεσμός του Δημοτικού Διαμεσολαβητή ο οποίος επιλέγεται για 5ετή θητεία (με δυνατότητα ανανέωσης για 1 φορά) κατόπιν προκήρυξης του Δημάρχου. Ο νέος θεσμός έχει ως κύρια αποστολή την καταπολέμηση φαινομένων κακοδιοίκησης στους ΟΤΑ. Οι Δημοτικοί Διαμεσολαβητές ανέρχονται συνολικά σε 58 ανά τη χώρα.
Κοινότητες
Με τον «Κλεισθένη» καταργείται η έννοια των δημοτικών και τοπικών κοινοτήτων -όπως ίσχυε με τον «Καλλικράτη»- οι οποίες αντικαθίστανται με Κοινότητες ανεξαρτήτως πληθυσμού. Επιπλέον και σε ότι αφορά τη διοίκηση τους, οι Κοινότητες διακρίνονται με βάση τον πληθυσμό που έχουν και αν αυτός υπερβαίνει ή όχι τους 300 κατοίκους. Έτσι, πλέον τα όργανά διοίκησης των κοινοτήτων είναι ο Πρόεδρος της Κοινότητας και το Συμβούλιο Κοινότητας (σε κοινότητες άνω των 300 κατοίκων). Σημαντικές αλλαγές που επέρχονται επίσης στο σύστημα διοίκησης και λειτουργίας των Κοινοτήτων, είναι ότι:
• ο θεσμός των συνελεύσεων κατοίκων επεκτείνεται σε όλες τις κοινότητες ενός Δήμου και δεν αφορά μόνο τις τοπικές κοινότητες έως 2.000 κατοίκους, όπως ίσχυε με τον «Καλλικράτη».
• καθιερώνεται η δυνατότητα σύγκλησης του συμβουλίου της Κοινότητας όποτε το ζητήσει το 1/3 τουλάχιστον των μελών του, καθώς και όταν το ζητήσουν τουλάχιστον 100 κάτοικοι της Κοινότητας με γραπτή αίτηση τους.
• παρέχεται η δυνατότητα στο Δ.Σ. και στο Δήμαρχο να μεταβιβάζουν με αποφάσεις τους συγκεκριμένες αρμοδιότητές τους στους προέδρους ή στα συμβούλια των Κοινοτήτων.
Ψήφιση προϋπολογισμού
Η σχετική συζήτηση και ψηφοφορία διεξάγεται αναλυτικά μέχρι τεταρτοψήφιου κωδικού αριθμού εσόδων και δαπανών και τυχόν αναπτύξεων αυτού, επί της εισήγησης της οικονομικής επιτροπής και επί εναλλακτικών προτάσεων. Διευκρινίζεται ότι συζητούνται και ψηφίζονται χωριστά, όχι το σύνολο των κωδικών αριθμών, αλλά μόνο εκείνοι για τους οποίους υπάρχουν διαφωνίες και έχουν κατατεθεί εναλλακτικές προτάσεις. Οι τυχόν εναλλακτικές προτάσεις κατατίθενται είτε στην οικονομική επιτροπή κατά το στάδιο σύνταξης του σχεδίου του προϋπολογισμού, είτε στο δημοτικό συμβούλιο κατά την πρώτη συζήτηση επ’ αυτού.
Στην σχετική ψηφοφορία που ακολουθεί τη συζήτηση, έγκυρες θεωρούνται οι ψήφοι είτε υπέρ της κατατεθείσας από την οικονομική επιτροπή είτε υπέρ εναλλακτικών προτάσεων, ενώ οι λευκές ψήφοι δεν λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό της πλειοψηφίας. Σε περίπτωση που καμία πρόταση δεν συγκεντρώνει την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών του δημοτικού συμβουλίου, τότε η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται μεταξύ των δύο πρώτων σε ψήφους προτάσεων.
Συνοπτική κατάσταση της απόφασης έγκρισης του προϋπολογισμού του δήμου αναρτάται στην ιστοσελίδα του οικείου δήμου ενώ προβλέπεται και η δημοσίευσή του σε 1 τουλάχιστον ημερήσια ή εβδομαδιαία εφημερίδα τοπικής εμβέλειας.
Πρόγραμμα τεχνικών έργων
Επιλέγεται η συζήτηση και ψήφιση του Τεχνικού προγράμματος να γίνεται ανά έργο στη βάση των προτάσεων που κατατίθενται. Από τις προτάσεις που θα κατατεθούν κατά τη συζήτηση του Τεχνικού Προγράμματος, αυτή που θα συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών του Δημοτικού Συμβουλίου θα αποτελέσει και το εγκεκριμένο έργο του προς ψήφιση Τεχνικού Προγράμματος.
Με πληροφορίες από το aftodioikisi.gr
Μερικές από τις πιο βασικές αλλαγές του "Κλεισθένη 1"
Επανέρχεται η 4ετία
Αρχόμενη από 1η Ιανουαρίου με λήξη 31 Δεκεμβρίου του 4ου έτους, ενώ για την πρώτη εφαρμογή -δηλαδή τις αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαΐου του 2019- ο πρώτος γύρος της εκλογικής διαδικασίας θα διεξαχθεί την Κυριακή κατά την οποία διενεργείται η ψηφοφορία για την εκλογή των αντιπροσώπων της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του έτους 2019, με εγκατάσταση των νέων αρχών την 1η Σεπτεµβρίου 2019 και θητεία έως την 31η Δεκεµβρίου 2023.
Δημοτικοί σύμβουλοι από τον πρώτο γύρο
Οι έδρες των αυτοδιοικητικών συμβουλίων θα κατανέμονται αναλογικά με βάση τις ψήφους που συγκεντρώνει κάθε συνδυασμός στον πρώτο γύρο. Τυχόν αδιάθετες έδρες θα κατανέμονται με βάση τα αχρησιμοποίητα υπόλοιπα. Σε περίπτωση που ένας συνδυασμός λάβει ποσοστό πάνω από το 50% κατά τον α’ γύρο τότε θα έχει την απόλυτη πλειοψηφία στο συμβούλιο και δεν θα απαιτηθεί νέα διαδικασία για την εκλογή Δημάρχου. Στην περίπτωση που ένας υποψήφιος λάβει κάτω από 50%, τότε θα υπάρξει β΄γύρος, την επόμενη Κυριακή για την εκλογή μόνο του Δημάρχου, ανάμεσα στους επικεφαλής των δύο πρώτων συνδυασμών.
Ξεχωριστή κάλπη για τα τοπικά συμβούλια
Υπενθυμίζεται ότι για τις τοπικές κοινότητες εισάγεται νέα κάλπη -τρίτη για τους εκλογείς- μαζί με αυτές για δήμους και περιφέρειες. Το σύστημα της απλής αναλογικής εφαρμόζεται και στην κατανομή των εδρών των συμβούλων των Κοινοτήτων άνω των 300 κατοίκων.
Αντιδήμαρχοι από άλλες παρατάξεις
Λόγω απλής αναλογικής προβλέπεται επίσης ότι αντιδήμαρχοι μπορούν πλέον να οριστούν δημοτικοί σύμβουλοι όχι μόνο από την παράταξη του δημάρχου, όπως γινόταν μέχρι τώρα, αλλά από όλες τις δημοτικές παρατάξεις, με έγκριση του ορισμού από την πλειοψηφία των συμβούλων της παράταξης στην οποία ανήκει ο οριζόμενος αντιδήμαρχος, εφ’ όσον η παράταξη αυτή αριθμεί πάνω από 2 μέλη. Επίσης, αναμορφώνεται ο αριθμός των αντιδημάρχων με βάση τον πληθυσμό του δήμου, ενώ προβλέπεται αύξηση του αριθμού των αντιδημάρχων σε δήμους που προήλθαν από συνένωση, ανάλογα με τον αριθμό των δημοτικών ενοτήτων.
Συμμετοχή των γυναικών
Σε ποσοστό τουλάχιστον 40% από κάθε φύλο πρέπει να ανέρχεται ο αριθμός των υποψήφιων δημοτικών συμβούλων κάθε συνδυασμού. Μέχρι πρότινος η συγκεκριμένη ποσόστωση ήταν στο 1/3 του συνολικού αριθμού των μελών του συμβουλίου.
Δημοτικά Δημοψηφίσματα
Αντικείμενο δημοτικού δημοψηφίσματος μπορεί να αποτελέσει κάθε θέμα, ακόμη και αν δεν υπάγεται στην αρμοδιότητα των ΟΤΑ, πλην ζητημάτων που σχετίζονται με την εθνική ασφάλεια, την εξωτερική ή μεταναστευτική πολιτική, την ερμηνεία και εφαρμογή διεθνών συνθηκών, τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, την ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης και λατρείας, τη δημοσιονομική διαχείριση των ΟΤΑ, την επιβολή τελών και τη διοικητική διαίρεση της χώρας. Την πρωτοβουλία για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος δικαιούται να αναλάβει το αρμόδιο Δημοτικό, μετά από απόφαση της πλειοψηφίας των 2/3 των μελών του, είτε μετά από αίτηση του 10% τουλάχιστον των εγγεγραμμένων εκλογέων του οικείου Δήμου.
Δημοτικός Διαμεσολαβητής
Καθιερώνεται ο θεσμός του Δημοτικού Διαμεσολαβητή ο οποίος επιλέγεται για 5ετή θητεία (με δυνατότητα ανανέωσης για 1 φορά) κατόπιν προκήρυξης του Δημάρχου. Ο νέος θεσμός έχει ως κύρια αποστολή την καταπολέμηση φαινομένων κακοδιοίκησης στους ΟΤΑ. Οι Δημοτικοί Διαμεσολαβητές ανέρχονται συνολικά σε 58 ανά τη χώρα.
Κοινότητες
Με τον «Κλεισθένη» καταργείται η έννοια των δημοτικών και τοπικών κοινοτήτων -όπως ίσχυε με τον «Καλλικράτη»- οι οποίες αντικαθίστανται με Κοινότητες ανεξαρτήτως πληθυσμού. Επιπλέον και σε ότι αφορά τη διοίκηση τους, οι Κοινότητες διακρίνονται με βάση τον πληθυσμό που έχουν και αν αυτός υπερβαίνει ή όχι τους 300 κατοίκους. Έτσι, πλέον τα όργανά διοίκησης των κοινοτήτων είναι ο Πρόεδρος της Κοινότητας και το Συμβούλιο Κοινότητας (σε κοινότητες άνω των 300 κατοίκων). Σημαντικές αλλαγές που επέρχονται επίσης στο σύστημα διοίκησης και λειτουργίας των Κοινοτήτων, είναι ότι:
• ο θεσμός των συνελεύσεων κατοίκων επεκτείνεται σε όλες τις κοινότητες ενός Δήμου και δεν αφορά μόνο τις τοπικές κοινότητες έως 2.000 κατοίκους, όπως ίσχυε με τον «Καλλικράτη».
• καθιερώνεται η δυνατότητα σύγκλησης του συμβουλίου της Κοινότητας όποτε το ζητήσει το 1/3 τουλάχιστον των μελών του, καθώς και όταν το ζητήσουν τουλάχιστον 100 κάτοικοι της Κοινότητας με γραπτή αίτηση τους.
• παρέχεται η δυνατότητα στο Δ.Σ. και στο Δήμαρχο να μεταβιβάζουν με αποφάσεις τους συγκεκριμένες αρμοδιότητές τους στους προέδρους ή στα συμβούλια των Κοινοτήτων.
Ψήφιση προϋπολογισμού
Η σχετική συζήτηση και ψηφοφορία διεξάγεται αναλυτικά μέχρι τεταρτοψήφιου κωδικού αριθμού εσόδων και δαπανών και τυχόν αναπτύξεων αυτού, επί της εισήγησης της οικονομικής επιτροπής και επί εναλλακτικών προτάσεων. Διευκρινίζεται ότι συζητούνται και ψηφίζονται χωριστά, όχι το σύνολο των κωδικών αριθμών, αλλά μόνο εκείνοι για τους οποίους υπάρχουν διαφωνίες και έχουν κατατεθεί εναλλακτικές προτάσεις. Οι τυχόν εναλλακτικές προτάσεις κατατίθενται είτε στην οικονομική επιτροπή κατά το στάδιο σύνταξης του σχεδίου του προϋπολογισμού, είτε στο δημοτικό συμβούλιο κατά την πρώτη συζήτηση επ’ αυτού.
Στην σχετική ψηφοφορία που ακολουθεί τη συζήτηση, έγκυρες θεωρούνται οι ψήφοι είτε υπέρ της κατατεθείσας από την οικονομική επιτροπή είτε υπέρ εναλλακτικών προτάσεων, ενώ οι λευκές ψήφοι δεν λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό της πλειοψηφίας. Σε περίπτωση που καμία πρόταση δεν συγκεντρώνει την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών του δημοτικού συμβουλίου, τότε η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται μεταξύ των δύο πρώτων σε ψήφους προτάσεων.
Συνοπτική κατάσταση της απόφασης έγκρισης του προϋπολογισμού του δήμου αναρτάται στην ιστοσελίδα του οικείου δήμου ενώ προβλέπεται και η δημοσίευσή του σε 1 τουλάχιστον ημερήσια ή εβδομαδιαία εφημερίδα τοπικής εμβέλειας.
Πρόγραμμα τεχνικών έργων
Επιλέγεται η συζήτηση και ψήφιση του Τεχνικού προγράμματος να γίνεται ανά έργο στη βάση των προτάσεων που κατατίθενται. Από τις προτάσεις που θα κατατεθούν κατά τη συζήτηση του Τεχνικού Προγράμματος, αυτή που θα συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών του Δημοτικού Συμβουλίου θα αποτελέσει και το εγκεκριμένο έργο του προς ψήφιση Τεχνικού Προγράμματος.
Με πληροφορίες από το aftodioikisi.gr
