Παρασκευή 10.10.2025 ΚΕΡΚΥΡΑ

Οι Δωσίλογοι (BINTEO)

03 Οκτωβρίου 2025 / 11:36

Ο ιστορικός Μενέλαος Χαραλαμπίδης παρουσιάζει το βιβλίο του "Οι Δωσίλογοι" στην Κέρκυρα, στην αίθουσα του Εργατικού Κέντρου.

Ο ιστορικός Μενέλαος Χαραλαμπίδης παρουσιάζει το βιβλίο του "Οι Δωσίλογοι" στην Κέρκυρα, στην αίθουσα του Εργατικού Κέντρου. Στην Αττική, όπου αναφέρεται η μελέτη του Μενέλαου Χαραλαμπίδη, μηνύθηκαν 20.000 άτομα ως δωσίλογοι. Οι μηνύσεις υποβλήθηκαν στις συνθήκες της τρομοκρατίας που επικράτησαν μετά τα Δεκεμβριανά. Άρα αφορούσαν μέρος μόνον των εγκλημάτων δωσιλογισμού. (Π.χ. διαβάζουμε ότι για το μπλόκο της Κοκκινιάς, από τις οικογένειες των 150 εκτελεσθέντων, μόνο οι 19 τόλμησαν να υποβάλουν μήνυση.) Το 98% των 20.000 μηνυθέντων αθωώθηκε ή απαλλάχθηκε με βουλεύματα. Το υπόλοιπο 2% τιμωρήθηκε με ελαφρές ποινές, οι περισσότερες των οποίων τελικώς χαρίσθηκαν ή μετριάσθηκαν από τον βασιλιά Παύλο. Το 1955 δεν θα υπήρχε κανείς δωσίλογος στις φυλακές. Δύο μόνο δωσίλογοι είχαν εκτελεσθεί στην αρχή αυτής της διαδικασίας. Ήταν μάλλον οι άτυχοι μιας ιστορίας που θα αθώωνε συστηματικά τους συνεργάτες των κατακτητών. Το βιβλίο παρουσιάσθηκε προχθές στην Κέρκυρα, σε ένα κατάμεστο Εργατικό Κέντρο – δύο μόλις ημέρες μετά την παρουσίασή του στα Γιάννινα σε μια άλλη κατάμεστη αίθουσα. Πολύς κόσμος στην χώρα μας διψάει για ιστορική αλήθεια. Διψάει για σοβαρή τεκμηρίωση και καθαρό λόγο, απέναντι στην διαστροφή της μεταπολεμικής κρατικής αφήγησης και την τοξικότητα των σημερινών αυτοσχέδιων ιστορικών εντός και εκτός διαδικτύου. Επί δεκαετίες η ιστορία της εθνικής αντίστασης ήταν υπόθεση των ίδιων των δωσίλογων, οι οποίοι, προτείνοντας αντι-κομμουνισμό και ψυχροπολεμικές εκδουλεύσεις, στριμώχνονταν στην σειρά για να χωρέσουν όπως-όπως στην τότε σωστή πλευρά της ιστορίας. Η συνεργασία με τον κατακτητή στην χώρα μας ήταν εκτεταμένη, μας λέει το βιβλίο. Δεν επρόκειτο για μεμονωμένες περιπτώσεις κάποιων λίγων κουκουλοφόρων. Οι τρεις δωσίλογοι πρωθυπουργοί νομιμοποιούσαν αντίστοιχες συμπεριφορές στην βάση της κοινωνίας και σε όλη την ιεραρχική της πυραμίδα. Το μήνυμα ήταν σαφές. Αφού το κάνουμε εμείς, κάντε το κι εσείς. Όσοι θα συνεργασθούν με την κατοχή θα τύχουν καλύτερης τύχης και, κυρίως, θα μπουν σε ένα καθεστώς μη-ελέγχου της ανομίας τους – ακόμη και για τις στυγνότερες και δολοφονικότερες πράξεις. Η οικονομική συνεργασία υπήρξε ευρεία όσο στο πεδίο των μαχών η Γερμανία εμφανιζόταν νικηφόρα. Μετά το Στάλινγκραντ, όταν η Γερμανία άρχισε να υποχωρεί, άρχισε να υποχωρεί και η οικονομική συνεργασία. Εκείνο που δεν θα υποχωρήσει – αντιθέτως θα αυξηθεί – είναι η ένοπλη συνεργασία. Χωροφυλακή, Μηχανοκίνητο Αστυνομίας (Μπουραντάδες), Τάγματα Ασφαλείας. Τον τελευταίο χρόνο, που ήταν και ο αιματηρότερος, την δίωξη των αντιστασιακών στην Αθήνα ανέλαβαν, σχεδόν αποκλειστικά, ελληνικά ένοπλα σώματα (υπαγόμενα πάντα σε γερμανική διοίκηση). Μια από τις πιο μαύρες σελίδες των δωσιλογικών Σωμάτων Ασφαλείας, δηλαδή σωμάτων απαρτιζομένων αποκλειστικά από Έλληνες, ήταν οι εκτελέσεις αναπήρων πολέμου του αλβανικού μετώπου. Τα μπλόκα των νοσοκομείων είναι τα λιγότερο γνωστά από τα διαβόητα μπλόκα της εποχής. Αυτούς που με παρελάσεις και εμβατήρια δοξάζαμε στα χρόνια που θα ακολουθούσαν, αυτούς που γύρισαν από το μέτωπο με ένα πόδι ή και με κανένα, τους εκτελούσαν ως μέλη του ΕΑΜ έλληνες χωροφύλακες. «Στις 16 Δεκεμβρίου 1943, οδηγήθηκαν έξω από το στρατόπεδο συγκέντρωσης Χαϊδαρίου είκοσι από τους συλληφθέντες του μπλόκου (των νοσοκομείων). Εκεί, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, ήρθαν αντιμέτωποι με το εκτελεστικό απόσπασμα το οποίο αποτελείτο από άνδρες των ελληνικών Αρχών.» Ο συγγραφέας δεν μιλάει μόνο για Γερμανική, Ιταλική και Βουλγαρική κατοχή. Μιλάει και για Ελληνική κατοχή. Και αυτή η Ελληνική κατοχή έπρεπε μετά τον πόλεμο να αποκρυβεί με ένα καθεστώς σιωπής. Ή και διαστροφής της αλήθειας, ώστε οι συνεργάτες να εμφανισθούν ακόμη και ως αντιστασιακοί.

ΦΩΤΟ-ΒΙΝΤΕΟ@ΚΩΣΤΑΣ ΒΕΡΓΟΣ