Εγκαίνια της έκθεση του εικαστικού Nikola Saric με τίτλο «Άνωθεν βλέμμα»

Ο Γιώργος Τζάνερης και η Genesis Gallery με τον  Χριστόφορο Μπόικο και την Chris Boïcos Fine Arts παρουσιάζουν στην Αθήνα την πρώτη μεγάλη ατομική έκθεση του Σέρβου εικαστικού Nikola Sarić. Η έκθεση, που επιμελείται η Δρ ιστορίας της τέχνης και επιμελήτρια εκθέσεων Κατερίνα Κοσκινά, πραγματοποιείται με τη συνεργασία της ΑΜΚΕ ΠΟΛΙΤΕΣ.

Η "Chris Boïcos Fine Arts" είναι μια gallery που δραστηριοποιείται στο Παρίσι και τους Παξούς . Ο Χριστόφορος Μπόικος, ελληνογάλλος ιστορικός τέχνης, είναι ο ιδρυτής και διευθυντής της CBFA. Έχει διατελέσει διευθυντής της Galerie Beckel Odille Boïcos (1999 – 2013), με έδρα το Παρίσι και έχει στο ενεργητικό του επιμέλειες πολυάριθμων εκθέσεων σύγχρονης τέχνης σε γκαλερί, καλλιτεχνικά φεστιβάλ, αλλά και στο δημόσιο χώρο στη Γαλλία, τη Μ. Βρετανία, την Ελλάδα και τις ΗΠΑ. Επιπλέον, διδάσκει Ιστορία της Τέχνης στο παράρτημα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, στο Παρίσι, στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καλιφόρνια, στο Πανεπιστήμιο του Wisconsin και στο Πανεπιστήμιο του Delaware. Επίσης, είναι ο λέκτορας του Paris Art Studies.

Ο Nikola Sarić γεννήθηκε στην Bajina Bašta, στη δυτική Σερβία το 1985, ενώ από το 2011 ζει και εργάζεται στο Αννόβερο της Γερμανίας. Νεαρός ο Sarić εντυπωσιάστηκε από την εκπέμπουσα δέος ατμόσφαιρα και το κάλλος των μεσαιωνικών Βυζαντινών τοιχογραφιών της Μονής Studenica στη Σερβία. Αυτή η επίσκεψη στάθηκε μάλλον η αφορμή για τη μετέπειτα καλλιτεχνική του πορεία. Στη συνέχεια, σπούδασε ζωγραφική στο Τμήμα Εφαρμοσμένων Τεχνών του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου (2005-2006) και αργότερα στην Ακαδημία Τεχνών και Συντήρησης της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας (2006-2014). Στη διάρκεια των σπουδών του εμπνεύστηκε από την πρωτοχριστιανική και κοπτική τέχνη, τα ψηφιδωτά της Ραβέννας στην Ιταλία, όπως και από την Μονή του Οσίου Λουκά στην Ελλάδα.

Όπως αναφέρει η επιμελήτρια της έκθεσης Κ. Κοσκινά στο κείμενό της, «Μετά την ολοκλήρωση των ακαδημαϊκών του σπουδών, ενώ εδραιώνει τη σχέση του με τη χριστιανική ορθόδοξη ζωγραφική παράδοση, θεματικά και τεχνικά, ήδη διακρίνεται στα έργα του η ενσωμάτωση κάποιων νέων στοιχείων από την «κοσμική» ζωγραφική και μάλιστα από τις σύγχρονες τάσεις της. Ωστόσο, στις πρώιμες σειρές έργων του, Μάρτυρες και Κύκλος της Ζωής, ο Sarić επιμένει στην αμιγώς χριστιανική εικονογραφία και θεματική, με έργα που αναφέρονται σε Παραβολές και Βίους Αγίων και Μαρτύρων της Εκκλησίας, που χαρακτηρίζονται από αυθεντικότητα, αλλά και διαχρονική κομψότητα.

Σύντομα, το έργο του Ν. Sarić άρχισε να έχει διεθνή απήχηση. Στη Γαλλία έγινε γνωστός με τον πίνακα του που απεικονίζει εικοσιένα (21) σύγχρονους μάρτυρες, που εκτελέστηκαν από τρομοκράτες του λεγόμενου Ισλαμικού Κράτους το 2015. Το έργο αυτό, που ήταν η καλλιτεχνική αντίδρασή του στην εκτέλεση χριστιανών της κοπτικής εκκλησίας της Λιβύης, σήμερα ανήκει στη συλλογή του μουσείου Petit Palais στο Παρίσι. Η απέριττη απλότητα των στυλιζαρισμένων μορφών του έργου, που ενεργοποιεί και «εμψυχώνει» το πέρασμα από το σκοτάδι στο φως, δηλαδή από τους μαυροφορεμένους μασκοφόρους τρομοκράτες στους ενδεδυμένους με πορτοκαλί στολές μάρτυρες, προϊδεάζει για την απόσταση που θα τηρεί από το αμιγώς θρησκευτικό περιεχόμενο, παρά την στιβαρή υφολογική και με στοιχεία ιερότητας προσέγγιση των θεμάτων του. Έκτοτε, «παγιώνεται» η χρήση του χρώματος ως πηγή φωτός και κεντρικού μηνύματος και στοιχείου του έργου του. Η θεματολογική πύκνωση νοήματος, η συμμετρία με τη χρήση μετωπικής διάταξης των μορφών και αφαίρεσης των περιττών στοιχείων, χαρακτηρίζουν το έργο του στο σύνολό του, διαμορφώνοντας ένα διακριτό ύφος.

Τα τελευταία χρόνια η μεθοδολογία και η θεματολογία του Ν. Sarić, παρά τη λιτότητα και την αυστηρότητα που διατηρούν, έχουν εμπλουτιστεί με στοιχεία μη ζωγραφικά, βιομηχανικά και έχουν αποστασιοποιηθεί από τη θεοκρατική, ορθόδοξη χριστιανική εικονογραφία θεώρηση, στρεφόμενες στοχαστικά σε πάντα επίκαιρα ζητήματα, κοσμολογικά ερωτήματα και φυσικά φαινόμενα. Η σειρά High Wind , έργα της οποίας παρουσιάζονται και στην έκθεση της Αθήνας, εμφανίζεται ως αναθεώρηση των ισχυουσών καλλιτεχνικών του πρακτικών και θεμάτων, που μετέρχεται διεπιστημονικών θεωρητικών προσεγγίσεων και μικτών τεχνικών σε επίπεδο καλλιτεχνικής πρακτική.

Ο μετεωρολογικός, σχεδόν τίτλος, είναι μια ποιητική μεταφορά, καθώς τα νέα του έργα, μοιάζουν ριζικά διαφορετικά από τα προηγούμενα, σε όλα τα επίπεδα. Ωστόσο, η στιβαρότητα, η συμμετρία ο αυστηρός ρυθμός και η μετωπική διάταξη είναι εδώ. Είναι περισσότερο σχόλια, με εμφάνιση κατασκευών, στις οποίες συμπυκνώνονται  τα ερωτήματα που αφορούν τη σχέση φύσης και ανθρώπου. Αφορούν την οικολογική και κλιματική κρίσιμη κατάσταση που έχει περιέλθει ο πλανήτης εξ αιτίας του ανθρώπου. 

Ο καλλιτέχνης προσπαθεί χρησιμοποιώντας υλικά από την αρχιτεκτονική, την τεχνολογία αλλά και την τέχνη, να ερμηνεύσει το τοπίο, αστικό και φυσικό, όπως αλλοιώνεται και εμφανίζεται ενίοτε απειλητικό και δυσοίωνο. Η αφ' υψηλού θέαση, το «Άνωθεν βλέμμα» δεν είναι πλέον σαφές αν είναι η προέκταση του ανθρώπινου δια των drones ή το μάτι του Θεού, που παρατηρεί. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν ο άνθρωπος σήμερα συναγωνίζεται το Θεό, το αποτέλεσμα αυτής της «φενάκης» προξενεί στο είδος πολλά δεινά και διαταράσσει ισορροπίες. Τα έργα αυτά είναι αφορμές αναστοχασμού, ταυτόχρονα για την πορεία του ανθρώπου και του Κόσμου, όσο και την ιστορία και το μέλλον της τέχνης.

Κατερίνα Κοσκινά

Χώρος:  Gallery Genesis, Ιπποκράτους 121-123, Αθήνα 11472

Εγκαίνια με την παρουσία του καλλιτέχνη: Πέμπτη 5 Ιουνίου 2025 / Ώρα 19:30  

Είσοδος: Ελεύθερη

Διάρκεια έκθεσης: 5 έως 28 Ιουνίου 2025

Ώρες λειτουργίας: Τρίτη, Πέμπτη,  Παρασκευή 12:00 – 21:00 / Σάββατο 12:00 – 15:00

ΦΩΤΟ@ CHRIS BOICOS FINE ARTS