Δυτική και ανατολική θρησκευτική μουσική στον κατάμεστο Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου στον Παλαιό Φρούριο

ΚΕΡΚΥΡΑ. Την Δευτέρα 24 Μαρτίου, παραμονή της Εθνικής Επετείου, το κερκυραϊκό κοινό είχε την ευκαιρία να ακούσει ένα ενδιαφέρον "πάντρεμα" δυτικής και ανατολικής θρησκευτικής μουσικής, μέσα από δύο χαρακτηριστικά έργα που παρουσίασαν σε σύμπραξη τέσσερα αξιόλογα μουσικά σύνολα από την βόρεια Ελλάδα. Ο λόγος για τη συναυλία που έδωσαν από κοινού η Χορωδία της Εστίας Πιερίδων Μουσών Κατερίνης, το φωνητικό σύνολο "De profundis", η νεανική χορωδία "Scola cantorum" του Αλεξάνδρειου Δημοτικού Ωδείου Γιαννιτσών και τμήμα της ορχήστρας "Musicart" του Νέου Ωδείου Κοζάνης, στον κατάμεστο Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου στον Παλαιό Φρούριο.

Υπό τη διεύθυνση του μαέστρου Ευθύμιου Μαυρίδη η συναυλία άνοιξε με το εμβληματικό Requiem του Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791). Soloists ήταν η υψίφωνος Εύα Καργιοφύλη, η μεσόφωνος Σοφία Ταφίλη, ο τενόρος Γεώργιος Ανδρικόπουλος και ο βαθύφωνος Δημήτριος Καρατζάς. Τη διδασκαλία της ορχήστρας (η οποία εμφανίστηκε με ελλιπή σύνθεση λόγω αδυναμίας έλευσης αρκετών μελών της εξαιτίας των κακών καιρικών συνθηκών) επιμελήθηκε η Μαρία Καραγιάννη.

Ακολούθησε ο Ακάθιστος Ύμνος σε μελοποίηση Χρήστου Λεοντή (1940-), με τμήμα της ορχήστρας, τις χορωδίες σε πλήρη σύνθεση και τον Γεώργιο Ανδρικόπουλο ως ψάλτη. Η συναυλία ολοκληρώθηκε με την επανάληψη του Lacrymosa από το Requiem του Mozart.

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα της Εστίας Πιερίδων Μουσών Κατερίνης και του Πιερικού Οργανισμού Τουριστικής Ανάπτυξης & Προβολής, με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κέρκυρας.

Τα έργα που ακούστηκαν

Ο όρος "requiem" αφορά τη νεκρώσιμη Ακολουθία, κατά την παράδοση της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Με τη μελοποίηση έργων του είδους καταπιάστηκαν κατά καιρούς πολλοί και σπουδαίοι μουσουργοί, παρουσιάζοντας δημιουργίες - ορόσημα για την πορεία της δυτικής έντεχνης μουσικής με θρησκευτική θεματολογία. Ένα από αυτά, είναι και το Requiem σε Ρε ελάσσονα (K.626), που θεωρείται από πολλούς ως ένα εκ των σημαντικότερων και πλέον εσωτερικών έργων του Wolfgang Amadeus Mozart, αλλά και ολόκληρης της εποχής του. Στην πραγματικότητα όμως, πεθαίνοντας το 1791, ο Mozart είχε αφήσει το συγκεκριμένο έργο ανολοκλήρωτο. Ανέλαβε να το συμπληρώσει ο συμπατριώτης του, μαέστρος και συνθέτης, Franz Xaver Suessmayr (1766-1803), ολοκληρώνοντάς το με επιτυχία το 1792, οπότε και το Requiem πρωτοπαρουσιάστηκε στην Βιέννη στην πλήρη οκταμερή του μορφή. Το έργο είναι γραμμένο για ορχήστρα, τετράφωνη μικτή χορωδία και τέσσερις soloists, φυσικά σε λατινικό κείμενο που περιλαμβάνει όλα σχεδόν τα μέρη μιας τυπικής λατινικής Λειτουργίας του είδους (Introitus, Kyrie, Sequentia, Offertorium, Sanctus, Benedictus, Agnus Dei, Communio). Ως προς το σκέλος αυτής καθ' αυτής της μουσικής, στο έργο συναντά κανείς τόσο μέρη στο καθιερωμένο ομοφωνικό στυλ της εποχής, όσο και περίτεχνα τμήματα πολυφωνικής υφής.

Όσον αφορά τον Ακάθιστο Ύμνο του Χρήστου Λεοντή, είναι το αποτέλεσμα της συστηματικής εργασίας του σημαντικού αυτού σύγχρονου Έλληνα συνθέτη πάνω στη μελοποίηση ("σπουδή", κατά τον ίδιο) του περίφημου ύμνου του 6ου αιώνα, οι δοξαστικοί στίχοι του οποίου αποδίδονται στον Ρωμανό τον Μελωδό, αποτελώντας ένα από τα χαρακτηριστικότερα δείγματα της χριστιανικής υμνογραφίας. Ο Λεοντής καταπιάστηκε με το έργο κατόπιν παραινέσεως μοναχών του Αγίου Όρους, επιλέγοντας προς μελοποίηση αποσπάσματα από τις στάσεις των οίκων της Ακολουθίας των Χαιρετισμών της Θεοτόκου. Το έργο μελοποιήθηκε για solo ανδρική φωνή (ψάλτης), έγχορδα και μικτή χορωδία, ενσωματώνοντας στοιχεία εμπνευσμένα τόσο από την βυζαντινή ψαλτική τέχνη, όσο και από τη δημοτική μουσική παράδοση. Σε συνεργασία με γνωστούς ερμηνευτές, το έργο του αυτό ηχογραφήθηκε και πρωτοκυκλοφόρησε το 2001 σε δίσκο ακτίνος με τίτλο "Μήτηρ Θεού", σε μια παραγωγή της Ι.Μ. Κουτλουμουσίου.