Το 10ο Διατμηματικό Μουσικολογικό συνέδριο στην Κέρκυρα
10ο Διατμηματικό Μουσικολογικό συνέδριο
18 Οκτωβρίου 2018
/ 07:04
Ελένη Κορωνάκη
ΚΕΡΚΥΡΑ. Το 10ο Διατμηματικό Μουσικολογικό συνέδριο πραγματοποιείται στην Κέρκυρα από τις 26 έως τις 28 Οκτωβρίου στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Τέσσερα πανεπιστημιακά τμήμα τα μουσικής και μουσικολογίας των ελληνικών
πανεπιστημίων, δηλαδή τα Τμήματα Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, του Ιονίου Πανεπιστημίου, καθώς και το Τμήμα
Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, συναντώνται για δέκατη συναπτή χρονιά στο καθιερωμένο και ιδιαίτερα επιτυχημένο ετήσιο Διατμηματικό Μουσικολογικό Συνέδριο υπό την αιγίδα της Ελληνικής Μουσικολογικής Εταιρείας. Το 2018
Θα φιλοξενηθεί στην Κέρκυρα και την οργάνωσή του έχει αναλάβει το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου.
Οι εργασίες του συνεδρίου θα διεξαχθούν, από την Παρασκευή, 26 Οκτωβρίου, μέχρι την Κυριακή, 28 Οκτωβρίου 2018, με ειδικό θέμα «Η μουσική κληρονομιά στη δυτική έντεχνη μουσική» (με αφορμή το κεντρικό θέμα του 2018, «Ευρώπη και πολιτιστική κληρονομιά»), στους χώρους της Ιονίου Ακαδημίας, της Παλαιάς Φιλαρμονικής και της Δημοτικής Πινακοθήκης Κερκύρας. Η συμμετοχή σε αυτό είναι ελεύθερη για όλους τους φιλόμουσους και τους φιλίστορες.
26 Οκτωβρίου
(Πρωί) Παλαιά Φιλαρμονική 9.00-10.30 (προεδρεύων: Ευστάθιος Μακρής)
Μάρκος Λέκκας, Ιχνηλατώντας το τα, το τη και το τε (από το επίνητρο της Ελευσίνας στην διδακτική αύρα της τονικής θεωρίας)
Μαρία Αλεξάνδρου, O Άγιος Δημήτριος μέσα από τη βυζαντινή υμνογραφία, μελουργία και αγιογραφία
Ευαγγελία Σπυράκου, Χορωδιακές δομές, επιτέλεση και τελετουργικές πρακτικές ως κληρονομιά του Βυζαντίου στη Βενετία
11.00-13.00 (προεδρεύων: Πάνος Βλαγκόπουλος)
Κώστας Καρδάμης, Ανιχνεύοντας τις «Στήλες της Αρμονίας»: Ειδήσεις για τη μουσική δραστηριότητα στις κερκυραϊκές τεκτονικές στοές του 19ου αιώνα
Δημήτριος Μπρόβας, Ο Μάντζαρος ως μουσικοπαιδαγωγός: οι επιρροές που δέχτηκε και η κληρονομιά που άφησε Νικόλαος
Αθ. Μάμαλης, Τα μουσικά χειρόγραφα της μπάντας της «Μουσικής Εταιρείας Αθηνών» Άννα-Μαρία Ρεντζεπέρη-Τσώνου, Το δημοτικό τραγούδι ως μουσική κληρονομιά σε έργα νεοελλήνων συνθετών
13.15-14.00: Ξενάγηση στο Μουσείο και στο Αρχείο της Παλαιάς Φιλαρμονικής
Απόγευμα (παράλληλες συνεδρίες)
Α. Ιόνιος Ακαδημία 17.30-19.00 (προεδρεύων: Ιάκωβος Σταϊνχάουερ)
Μαρία Σουρτζή - Χατζηδημητρίου, Μορφολογικές καινοτομίες στο πρώτο μέρος της Σονάτας για πιάνο op. 31, αρ. 2 («Καταιγίδα») του Beethoven
Ιωάννης Φούλιας, Παράδοση και καινοτομία στα Δύο καπρίτσια υπό μορφήν σονατών για πιάνο, opus 47, του MuzioClementi
Πάνος Βλαγκόπουλος, Πάλι περί εναρμονίσεων: η καθυστερημένη απάντηση του Ανσέλμ Βινέ
(1847-1921) στις Μελωδίες της Ελλάδας και της Ανατολής
Β. Παλαιά Φιλαρμονική 17.30-19.00 (προεδρεύουσα: Δανάη Στεφάνου)
Ελένη Γεωργίου, Εκδοχές πρόσληψης του ελληνικού πνεύματος στη δυτική μουσική στο α΄ μισό του 20ού αιώνα: Τα παραδείγματα των Στραβίνσκυ, Strauss, Enescu, Honegger, Ravel, Seiber
Χρύσα Σκαρλάτου, Almastiernas y puras: ένα χειρόγραφο τραγούδι για τους έλληνες Ισραηλίτες που υπήρξαν θύματα του Ολοκαυτώματος ΜαίηΚοκκίδου,
Γιάννης Μυγδάνης και Ζωή Διονυσίου, Δάνεια στοιχεία της έντεχνης μουσικής στην κουλτούρα της δημοφιλούς μουσικής: η περίπτωση των μουσικών υβριδίων
Ιόνιος Ακαδημία
20.00: 1η συναυλία, στην Ιόνιο Ακαδημία: Έλληνες συνθέτες μελοποιούν γαλλική ποίηση Μαριμέλ - Χρύση, σοπράνο / Θανάσης Τρικούπης, πιάνο
27 Οκτωβρίου Πρωί (παράλληλες συνεδρίες)
Α. Ιόνιος Ακαδημία 9.30-11.00: Στρογγυλή τράπεζα (Ερευνητική Ομάδα Βυζαντινών Μουσικών Σπουδών): Αναδρομικός παραλληλισμός προγραμμάτων βυζαντινομουσικολογικών σπουδών: από την τριτοβάθμια εκπαίδευση προς τη δευτεροβάθμια και την πρωτοβάθμια
11.30-13.00: Ε΄ Συνάντηση του Ακαδημαϊκού Βυζαντινομουσικολογικού Δικτύου
Β. Παλαιά Φιλαρμονική 9.00-10.30 (προεδρεύων: Νίκος Μαλιάρας)
Δέσποινα Αυθεντοπούλου, Ιδεολογία και αισθητική στις μελωδικές και ρυθμικές ασκήσεις του Μανώλη Καλομοίρη
Σπυριδούλα Κατσαρού, Μουσική για θέατρο: Ο Γεώργιος Καζάσογλου και η σκηνική μουσική Στανιμήρα Ντερμεντζίεβα, Η Βουλγαρική Εθνική Μουσική Σχολή (1914-1944)
11.00-13.00: Ερευνητική Ομάδα Όπερας
(Α΄ μέρος) (προεδρεύουσα: Αναστασία Σιώψη)
Εύη Νίκα-Σαμψών, Ο εξωτισμός στην operaseria του 18ου αιώνα. Ανιχνεύοντας τα «εξωτικά» μουσικοδραματουργικά γνωρίσματα μιας κατεξοχήν ευρωπαϊκής μουσικής παράδοσης Βασιλική Κωνσταντίνου, Η ιστορία του υπεροπτικού και εξωτικού βασιλιά Κροίσου στην Όπερα του Αμβούργου. Στοιχεία εξωτισμού στην μουσική κληρονομιά της πολυπολιτισμικής Όπερας του Αμβούργου.
Δήμητρα Μπαντέκα, Jean-PhilippeRameau: Ανακαλύπτοντας τις Ινδίες. Στοιχεία εξωτισμού στη μουσική δραματουργία του έργου LesIndesgalantes Μαριάννα Σιδερή, Τουρκικές αναφορές στην ευρωπαϊκή όπερα του 18ου αιώνα
Απόγευμα (παράλληλες συνεδρίες)
Α. Παλαιά Φιλαρμονική 18.30-20.00: Ερευνητική Ομάδα Όπερας (Β΄ μέρος) (προεδρεύουσα: Εύη Νίκα-Σαμψών)
Δήμητρα Χόνδρου, Ο εξωτισμός ως μουσική παράδοση στην ιστορική γαλλική grandopèra: Οι περιπτώσεις των FernandoCortez και VascodaGama Σταματία Γεροθανάση, Αλιείς μαργαριταριών. Νέα οπτική του μουσικού εξωτισμού.
Θανάσης Τρικούπης και Μαριμέλ Χρύση, Τα γαλλικά τραγούδια για φωνή και πιάνο
του Σπυρίδωνα Σαμάρα.
Β. Δημοτική Πινακοθήκη Κέρκυρας 18.30-20.00 (προεδρεύων: Νίκος Τσούχλος)
Αναστασία Σιώψη, Η μουσική ως γλώσσα συναισθημάτων Ιάκωβος Σταϊνχάουερ, Φιλοσοφία και φιλοσοφική κληρονομιά στη μουσική του 20ού αιώνα Πάνος Τσερίκης, Αποσυνθεμένο υλικό και συνεκτικές μορφές στην αισθητική σκέψη του Αντόρνο: η χρήση φολκλορικών στοιχείων για την δημιουργία αυθεντικής μουσικής
20.30: 2η συναυλία, στη Δημοτική Πινακοθήκη: Έργα για τσέμπαλο και δύο βιολιά Κατερίνα Μιχοπούλου, τσέμπαλο / Σπύρος Γκικόντης, βιολί / Στεφανία Σπύρη, βιολί
28 Οκτωβρίου Ιόνιος Ακαδημία 9.00-10.30 (προεδρεύων: Πέτρος Βούβαρης)
Κωστής Ζουλιάτης, Ο Προμηθέας στην μουσική του 20ού αιώνα: LuigiNono,
Γιάννης Χρήστου Αθανάσιος Πετρόπου λος, Τεχνική και αισθητική προσέγγιση
των ηλεκτροακουστικών έργων για φωνή του LucianoBerio, και η επιρροή τους από
την δυτική έντεχνη πολιτισμική κληρονομιά Δανάη Στεφάνου, Ανεξάρτητες
δισκογραφικές εκδόσεις και η συμβολή τους στην τεκμηρίωση και διάδοση της
ελληνικής μουσικής πρωτοπορίας
10.45-12.15 (προεδρεύων: Κώστας Χάρδας)
Ιωάννης Ριζόπουλος, Προσδιορίζοντας το ρυθμικό «κούνημα». Μοντέλο για την ελληνική ρυθμική αίσθηση στη μουσική εκτέλεση Αιμίλιος Καμπουρόπουλος και Κώστας Τσούγκρας, Γενική Αναπαράσταση Συγχορδιακών Τύπων: Ένας αλγόριθμος για τον προσδιορισμό θεμελίου και τύπου συγχορδίας σε τονικά και μη-τονικά ιδιώματα.
Τάσος Κολυδάς, Η ψηφιακή παρτιτούρα ως ιστορική πηγή για την αποτύπωση της μουσικής κληρονομιάς· προκλήσεις, δυνατότητες, προοπτικές
12.45-14.30: Ερευνητική Ομάδα Ερευνητικής Προσέγγισης της Μουσικής Εκτέλεσης (προεδρεύων: Ιωάννης Φούλιας)
Σταματία Καλαϊτζίδου, Επανάληψη, δομή και νοηματοδότηση: Από τη μουσική στην παράσταση (performance)
Κώστας Χάρδας, Μεταμορφώνοντας την «κλασική» συνθήκη: Το σχήμα Piandaemonium
(6 πιάνα – 12 πιανίστες)
Πέτρος Βούβαρης και Σταματία Γεροθανάση, Η Οphelia του Strauss: Ερμηνευτική προσέγγιση
19.30: 3η συναυλία, στην Ιόνιο Ακαδημία: Ρεσιτάλ Σπύρου Δεληγιαννόπουλου
(πιάνο)
Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, συναντώνται για δέκατη συναπτή χρονιά στο καθιερωμένο και ιδιαίτερα επιτυχημένο ετήσιο Διατμηματικό Μουσικολογικό Συνέδριο υπό την αιγίδα της Ελληνικής Μουσικολογικής Εταιρείας. Το 2018
Θα φιλοξενηθεί στην Κέρκυρα και την οργάνωσή του έχει αναλάβει το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου.
Οι εργασίες του συνεδρίου θα διεξαχθούν, από την Παρασκευή, 26 Οκτωβρίου, μέχρι την Κυριακή, 28 Οκτωβρίου 2018, με ειδικό θέμα «Η μουσική κληρονομιά στη δυτική έντεχνη μουσική» (με αφορμή το κεντρικό θέμα του 2018, «Ευρώπη και πολιτιστική κληρονομιά»), στους χώρους της Ιονίου Ακαδημίας, της Παλαιάς Φιλαρμονικής και της Δημοτικής Πινακοθήκης Κερκύρας. Η συμμετοχή σε αυτό είναι ελεύθερη για όλους τους φιλόμουσους και τους φιλίστορες.
26 Οκτωβρίου
(Πρωί) Παλαιά Φιλαρμονική 9.00-10.30 (προεδρεύων: Ευστάθιος Μακρής)
Μάρκος Λέκκας, Ιχνηλατώντας το τα, το τη και το τε (από το επίνητρο της Ελευσίνας στην διδακτική αύρα της τονικής θεωρίας)
Μαρία Αλεξάνδρου, O Άγιος Δημήτριος μέσα από τη βυζαντινή υμνογραφία, μελουργία και αγιογραφία
Ευαγγελία Σπυράκου, Χορωδιακές δομές, επιτέλεση και τελετουργικές πρακτικές ως κληρονομιά του Βυζαντίου στη Βενετία
11.00-13.00 (προεδρεύων: Πάνος Βλαγκόπουλος)
Κώστας Καρδάμης, Ανιχνεύοντας τις «Στήλες της Αρμονίας»: Ειδήσεις για τη μουσική δραστηριότητα στις κερκυραϊκές τεκτονικές στοές του 19ου αιώνα
Δημήτριος Μπρόβας, Ο Μάντζαρος ως μουσικοπαιδαγωγός: οι επιρροές που δέχτηκε και η κληρονομιά που άφησε Νικόλαος
Αθ. Μάμαλης, Τα μουσικά χειρόγραφα της μπάντας της «Μουσικής Εταιρείας Αθηνών» Άννα-Μαρία Ρεντζεπέρη-Τσώνου, Το δημοτικό τραγούδι ως μουσική κληρονομιά σε έργα νεοελλήνων συνθετών
13.15-14.00: Ξενάγηση στο Μουσείο και στο Αρχείο της Παλαιάς Φιλαρμονικής
Απόγευμα (παράλληλες συνεδρίες)
Α. Ιόνιος Ακαδημία 17.30-19.00 (προεδρεύων: Ιάκωβος Σταϊνχάουερ)
Μαρία Σουρτζή - Χατζηδημητρίου, Μορφολογικές καινοτομίες στο πρώτο μέρος της Σονάτας για πιάνο op. 31, αρ. 2 («Καταιγίδα») του Beethoven
Ιωάννης Φούλιας, Παράδοση και καινοτομία στα Δύο καπρίτσια υπό μορφήν σονατών για πιάνο, opus 47, του MuzioClementi
Πάνος Βλαγκόπουλος, Πάλι περί εναρμονίσεων: η καθυστερημένη απάντηση του Ανσέλμ Βινέ
(1847-1921) στις Μελωδίες της Ελλάδας και της Ανατολής
Β. Παλαιά Φιλαρμονική 17.30-19.00 (προεδρεύουσα: Δανάη Στεφάνου)
Ελένη Γεωργίου, Εκδοχές πρόσληψης του ελληνικού πνεύματος στη δυτική μουσική στο α΄ μισό του 20ού αιώνα: Τα παραδείγματα των Στραβίνσκυ, Strauss, Enescu, Honegger, Ravel, Seiber
Χρύσα Σκαρλάτου, Almastiernas y puras: ένα χειρόγραφο τραγούδι για τους έλληνες Ισραηλίτες που υπήρξαν θύματα του Ολοκαυτώματος ΜαίηΚοκκίδου,
Γιάννης Μυγδάνης και Ζωή Διονυσίου, Δάνεια στοιχεία της έντεχνης μουσικής στην κουλτούρα της δημοφιλούς μουσικής: η περίπτωση των μουσικών υβριδίων
Ιόνιος Ακαδημία
20.00: 1η συναυλία, στην Ιόνιο Ακαδημία: Έλληνες συνθέτες μελοποιούν γαλλική ποίηση Μαριμέλ - Χρύση, σοπράνο / Θανάσης Τρικούπης, πιάνο
27 Οκτωβρίου Πρωί (παράλληλες συνεδρίες)
Α. Ιόνιος Ακαδημία 9.30-11.00: Στρογγυλή τράπεζα (Ερευνητική Ομάδα Βυζαντινών Μουσικών Σπουδών): Αναδρομικός παραλληλισμός προγραμμάτων βυζαντινομουσικολογικών σπουδών: από την τριτοβάθμια εκπαίδευση προς τη δευτεροβάθμια και την πρωτοβάθμια
11.30-13.00: Ε΄ Συνάντηση του Ακαδημαϊκού Βυζαντινομουσικολογικού Δικτύου
Β. Παλαιά Φιλαρμονική 9.00-10.30 (προεδρεύων: Νίκος Μαλιάρας)
Δέσποινα Αυθεντοπούλου, Ιδεολογία και αισθητική στις μελωδικές και ρυθμικές ασκήσεις του Μανώλη Καλομοίρη
Σπυριδούλα Κατσαρού, Μουσική για θέατρο: Ο Γεώργιος Καζάσογλου και η σκηνική μουσική Στανιμήρα Ντερμεντζίεβα, Η Βουλγαρική Εθνική Μουσική Σχολή (1914-1944)
11.00-13.00: Ερευνητική Ομάδα Όπερας
(Α΄ μέρος) (προεδρεύουσα: Αναστασία Σιώψη)
Εύη Νίκα-Σαμψών, Ο εξωτισμός στην operaseria του 18ου αιώνα. Ανιχνεύοντας τα «εξωτικά» μουσικοδραματουργικά γνωρίσματα μιας κατεξοχήν ευρωπαϊκής μουσικής παράδοσης Βασιλική Κωνσταντίνου, Η ιστορία του υπεροπτικού και εξωτικού βασιλιά Κροίσου στην Όπερα του Αμβούργου. Στοιχεία εξωτισμού στην μουσική κληρονομιά της πολυπολιτισμικής Όπερας του Αμβούργου.
Δήμητρα Μπαντέκα, Jean-PhilippeRameau: Ανακαλύπτοντας τις Ινδίες. Στοιχεία εξωτισμού στη μουσική δραματουργία του έργου LesIndesgalantes Μαριάννα Σιδερή, Τουρκικές αναφορές στην ευρωπαϊκή όπερα του 18ου αιώνα
Απόγευμα (παράλληλες συνεδρίες)
Α. Παλαιά Φιλαρμονική 18.30-20.00: Ερευνητική Ομάδα Όπερας (Β΄ μέρος) (προεδρεύουσα: Εύη Νίκα-Σαμψών)
Δήμητρα Χόνδρου, Ο εξωτισμός ως μουσική παράδοση στην ιστορική γαλλική grandopèra: Οι περιπτώσεις των FernandoCortez και VascodaGama Σταματία Γεροθανάση, Αλιείς μαργαριταριών. Νέα οπτική του μουσικού εξωτισμού.
Θανάσης Τρικούπης και Μαριμέλ Χρύση, Τα γαλλικά τραγούδια για φωνή και πιάνο
του Σπυρίδωνα Σαμάρα.
Β. Δημοτική Πινακοθήκη Κέρκυρας 18.30-20.00 (προεδρεύων: Νίκος Τσούχλος)
Αναστασία Σιώψη, Η μουσική ως γλώσσα συναισθημάτων Ιάκωβος Σταϊνχάουερ, Φιλοσοφία και φιλοσοφική κληρονομιά στη μουσική του 20ού αιώνα Πάνος Τσερίκης, Αποσυνθεμένο υλικό και συνεκτικές μορφές στην αισθητική σκέψη του Αντόρνο: η χρήση φολκλορικών στοιχείων για την δημιουργία αυθεντικής μουσικής
20.30: 2η συναυλία, στη Δημοτική Πινακοθήκη: Έργα για τσέμπαλο και δύο βιολιά Κατερίνα Μιχοπούλου, τσέμπαλο / Σπύρος Γκικόντης, βιολί / Στεφανία Σπύρη, βιολί
28 Οκτωβρίου Ιόνιος Ακαδημία 9.00-10.30 (προεδρεύων: Πέτρος Βούβαρης)
Κωστής Ζουλιάτης, Ο Προμηθέας στην μουσική του 20ού αιώνα: LuigiNono,
Γιάννης Χρήστου Αθανάσιος Πετρόπου λος, Τεχνική και αισθητική προσέγγιση
των ηλεκτροακουστικών έργων για φωνή του LucianoBerio, και η επιρροή τους από
την δυτική έντεχνη πολιτισμική κληρονομιά Δανάη Στεφάνου, Ανεξάρτητες
δισκογραφικές εκδόσεις και η συμβολή τους στην τεκμηρίωση και διάδοση της
ελληνικής μουσικής πρωτοπορίας
10.45-12.15 (προεδρεύων: Κώστας Χάρδας)
Ιωάννης Ριζόπουλος, Προσδιορίζοντας το ρυθμικό «κούνημα». Μοντέλο για την ελληνική ρυθμική αίσθηση στη μουσική εκτέλεση Αιμίλιος Καμπουρόπουλος και Κώστας Τσούγκρας, Γενική Αναπαράσταση Συγχορδιακών Τύπων: Ένας αλγόριθμος για τον προσδιορισμό θεμελίου και τύπου συγχορδίας σε τονικά και μη-τονικά ιδιώματα.
Τάσος Κολυδάς, Η ψηφιακή παρτιτούρα ως ιστορική πηγή για την αποτύπωση της μουσικής κληρονομιάς· προκλήσεις, δυνατότητες, προοπτικές
12.45-14.30: Ερευνητική Ομάδα Ερευνητικής Προσέγγισης της Μουσικής Εκτέλεσης (προεδρεύων: Ιωάννης Φούλιας)
Σταματία Καλαϊτζίδου, Επανάληψη, δομή και νοηματοδότηση: Από τη μουσική στην παράσταση (performance)
Κώστας Χάρδας, Μεταμορφώνοντας την «κλασική» συνθήκη: Το σχήμα Piandaemonium
(6 πιάνα – 12 πιανίστες)
Πέτρος Βούβαρης και Σταματία Γεροθανάση, Η Οphelia του Strauss: Ερμηνευτική προσέγγιση
19.30: 3η συναυλία, στην Ιόνιο Ακαδημία: Ρεσιτάλ Σπύρου Δεληγιαννόπουλου
(πιάνο)
Ελένη Κορωνάκη
Εργάζεται στις Εκδόσεις Ενημέρωση από το 1990 σε θέσεις υψηλής ευθύνης. Ειδικεύεται στις δημόσιες σχέσεις, το ελεύθερο και το καλλιτεχνικό ρεπορτάζ.
