Το Ρέκβιεμ μιας Πολιτικής Ιστορίας

«Ήταν μία αναμενόμενη απόφαση μετά από τρεις συντριπτικές ήττες που υπέστη ο ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλέξης Τσίπρας προσωπικά σε εθνικές εκλογές. Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ένα κόμμα που τα τελευταία χρόνια και στην κυβέρνηση, αλλά και στην αντιπολίτευση, ταυτίστηκε με την τοξικότητα, με τον διχαστικό λόγο, αλλά και με την εκκωφαντική αναποτελεσματικότητα όταν τελικά κλήθηκε να διαχειριστεί τις τύχες του τόπου.»

Τάδε έφη την ημέρα της παραίτησης τού διχαστικού αντιπάλου ο μη-διχαστικός Κυριάκος Μητσοτάκης. Τάδε έφη ο πρώτος πρωθυπουργός που παρέλαβε γεμάτο ταμείο (37 δισ.) από τον προκάτοχό του. Ο πρωθυπουργός που παρέλαβε από τον προκάτοχό του το κλειδί του πρωθυπουργικού μεγάρου στο χέρι, ένα προκάτοχο που δεν είχε ο ίδιος ευτυχήσει να παραλάβει από τον προ-προκάτοχο, Αντώνη Σαμαρά, το 2015, το κλειδί του πρωθυπουργικού μεγάρου στο χέρι, αποχωρώντας ο προ-προκάτοχος από το πρωθυπουργικό μέγαρο πριν φθάσει εκεί ο προκάτοχος. Αφήνοντας, όπως ειπώθηκε τότε, το κλειδί κάτω από το χαλί, στην είσοδο του πρωθυπουργικού μεγάρου, σε μια επίδειξη αστικής ευγένειας, και κυρίως αφήνοντας πίσω του ταμείο για μισθοδοσία δύο μηνών και κάτι ημερών και κάτι ωρών και ένα ξηλωμένο τηλέφωνο, σε μια επίδειξη εκκωφαντικής χρηματοοικονομικής και δημοσιονομικής αποτελεσματικότητας.

Και μια αρπακτική Ευρώπη πίσω να αδημονεί να κατασπαράξει τον νεαρό αριστερό πρωθυπουργό προς παραδειγματισμό δεξιών και αριστερών στην Ευρώπη και τον κόσμο που θα σήκωναν ξανά κεφάλι. Και έναν εχθρικό κεντρικό τραπεζίτη της χώρας, στα όρια της εκτροπής και της αυτεπάγγελτης εισαγγελικής παρέμβασης λόγω ανοιχτών δηλώσεων bank-run εις βάρος της χρηματοπιστωτικής αξιοπιστίας της νέας κυβέρνησης. Ο οποίος κεντρικός τραπεζίτης μόλις είχε διορισθεί από τον προ-προκάτοχο για να κάνει δύσκολη την ζωή του προκατόχου και παρά την ρητώς εκφρασθείσα διαφωνία του προκατόχου για τον συγκεκριμένο διορισμό, σε μια επίδειξη μη διχαστικότητας του προ-προκατόχου όταν θα κατείχε για λίγους μόνο ακόμη μήνες την κυβέρνηση.

Από την μια ο προ-προκάτοχος (Σαμαράς) και ο κάτοχος (Μητσοτάκης), γόνοι πολιτικών τζακιών, και από την άλλη ο προκάτοχος (Τσίπρας), αυτοδίδακτος πολιτικός. Που ως αυτοδίδακτος έκανε πολλά λάθη. Αλλά δεν έκανε ένα: να φύγει από το Μαξίμου πριν φθάσει εκεί ο επόμενος. Και άλλο ένα: να αδειάσει το ταμείο όπως έκανε ο προηγούμενος και όπως έκαναν και όλοι οι προηγούμενοι, που από τους τάφους τους τώρα σφυρίζουν αδιάφορα στον σκοπό ενός ρέκβιεμ αδιάφορου για μια ιστορία αδιάφορη και ξεχασμένη.

Ποιος θυμάται τώρα ποιος έφτιαξε τα χρέη και τα ελλείμματα και την αποβιομηχάνιση και το πελατειακό σύστημα και τους περίφημους ραντιέρηδες και τους αδίστακτους τοκογλύφους και το κράτος των ημετέρων και των δικών μας των παιδιών; Κι εκείνα τα καθημερινά μεσημεριανά τηλέφωνα για να σου δώσουν, παρακαλετά, δάνεια και γαμοδάνεια και πάλι δάνεια. (Μέχρι και τον Γκαργκάνα παίρνανε, όπως είπε κάποτε ο ίδιος ο Γκαργκάνας, προ-προκάτοχος του σημερινού Στουρνάρα.)

Κάτι μας θυμίζει τώρα ο θλιβερός σκοπός που ακούμε αλλά δεν ξέρουμε τι. Ξεφορτωθήκαμε το παρελθόν στις πλάτες του αποχωρούντος και είναι σίγουρο ότι θα κάνουμε τα ίδια λάθη όπως κάνουν όλοι οι επιλήσμονες της μικρής τους ή μεγάλης ιστορίας. Δεν είναι μικρόψυχη και αγνώμων η δήλωση του πρωθυπουργού επί τη αποχωρήσει τού πολιτικού του αντιπάλου. Θεσμοθετημένη λήθη είναι.

ΥΓ.1: Άσχετη αλλά και σχετική ως παράδειγμα θεσμοθετημένης λήθης η δήλωση του Κυρ. Μητσοτάκη: «Τι τον νοιάζει τον 17χρονο για τον Λαμπράκη; Τι τον ενδιαφέρει τι έγινε το 1963;» (Κυρ. Μητσοτάκης στην εκπομπή «Ακραίως», Sky 27/5/2018, YouTube.) Είναι άραγε ακόμη η Ιστορία εξεταστέο μάθημα στις Πανελλήνιες; Φέτος, διαβάζω, μπήκε θέμα η «διχοτόμηση του χαρτονομίσματος» (του Πρωτοπαπαδάκη το 1922, αδίκως εκτελεσθέντος το 1923). Ένα ακόμη αναγκαστικό δάνειο. Τι τον νοιάζει, όμως, τον 17χρονο η σημερινή εκτίναξη-ρεκόρ του δανεισμού και χρέους; Αυτός μήπως θα το πληρώσει; Η πικρή αλήθεια είναι ότι αυτός θα το πληρώσει, όταν όμως ο κ. Μητσοτάκης θα έχει αποχωρήσει και θα έχει γίνει, όπως και όλοι οι προκάτοχοί του, ιστορία ξεχασμένη, δύσκολο μάθημα εξεταστέο στις Πανελλήνιες του μέλλοντός μας.

ΥΓ.2: Η συζήτηση για την τεχνητή νοημοσύνη αφορά, εκτός των άλλων, την μνήμη και την λήθη. Θα βοηθήσει την μνήμη ή την λήθη; Την λήθη, αν πιστέψουμε τον Πλατωνικό μύθο του ‘Φαίδρου’ και του θεού Θευθ για την μετάβαση από τον οικείο και διαδραστικό προφορικό λόγο στον κάπως αυτονομημένο γραπτό λόγο την εποχή εκείνη – και τώρα πλέον, με την ΑΙ, πίσω στον προφορικό αλλά μιας μηχανής εντελώς αυτονομημένης, διαδραστικής μεν αλλά fake-οικείας. (Εκτός και εάν…)

ΚΩΣΤΑΣ ΒΕΡΓΟΣ