Ο γρίφος της συνεργασίας Κερκύρας - Ιωαννίνων στη διαχείριση των σκουπιδιών. Ρεπορτάζ σε εργοστάσιο και ΧΥΤΥ στα Γιάννενα

ΓΙΑΝΝΕΝΑ. Είναι μια συνάρτηση πολυπαραγοντική. Χρόνοι, μάζες, χρήματα και αντοχές σε συνδυασμό, πρέπει να δώσουν το πολυπόθητο, περιβαλλοντικό αποτέλεσμα όσον αφορά στη διαχείριση των σκουπιδιών. Στην Ήπειρο θεωρούν ότι έχει μπει το νερό στ' αυλάκι. Η Κέρκυρα εξακολουθεί να βράζει στο ζουμί της κι από μέρος του προβλήματος προσδοκά να γίνει μέρος της λύσης του, αξιοποιώντας και το υπόδειγμα των γειτόνων της. Τον γρίφο ανέλαβε να λύσει η δημοσιογραφική έρευνα και γι' αυτό βρεθήκαμε στα Γιάννενα. Στο Ελληνικό, όπου ο φερώνυμος ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ της Περιφερειακής Ενότητας, και στο Ελευθεροχώρι, όπου το τεχνολογικό στολίδι της νεότευκτης Μονάδας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων. 

«Και στο Καρβουνάρι και στο Ελληνικό, οι ΧΥΤΑ άνοιξαν με τα ΜΑΤ», μας προδιαθέτει ο πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης (ΦΟΔΣΑ) Ιωαννίνων, Σπ. Κωνσταντόπουλος (φωτο), που έδειξε να γνωρίζει καλά τα κερκυραϊκά και είδε, όλες αυτές τις μέρες, τους Κερκυραίους να σπεύδουν στην πόλη του ώστε να ενημερωθούν για το ηπειρωτικό απόκτημα. 

 

Κόψτε το λαιμό σας

 

Η ερώτησή μας ευθεία και δίχως περιστροφές για το εάν και υπό ποίες προϋποθέσεις θα δεχόταν ο Φορέας του, την επείγουσα, έκτακτη και πάντως προσωρινή μεταφορά απορριμμάτων από την Κέρκυρα έως ότου η τουριστική Νύμφη του Ιονίου ν' αποκτήσει την δική της εγκατάσταση. «Αν μου ζητηθεί, θα εισηγηθώ αρνητικά στο συμβούλιο μου», μας λέει, «εκτός αν υποχρεωθούμε να το κάνουμε με την έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης (σ.σ. Εσωτερικών και Περιβάλλοντος)» πρόσθεσε, στέλνοντας το μπαλάκι κατ' ευθείαν στη γενική κυβέρνηση! Μας υπενθύμισε τις εναγώνιες και επανειλημμένες εκκλήσεις του Νικολούζου προς αυτόν και τον γιαννιώτικο ΦΟΔΣΑ, την απογοήτευση του Κερκυραίου δημάρχου από την αδιάλακτη στάση του υπουργού αν. Περιβάλλοντος, Σ. Φάμελλου, που έσπευσε μάλιστα να επαναλάβει ενώπιον των Ηπειρωτών αξιωματούχων, και την περασμένη Δευτέρα: «οι Κερκυραίοι ας λύσουν μόνοι τους το πρόβλημά τους», είπε όταν του τέθηκε το θέμα, σπεύδοντας αμέσως και κάπως απότομα, ν' αλλάξει συζήτηση!

 

... Και άλλων Περιφερειών

 

Κι όμως στην πρόβλεψη των πηγών εσόδων του εργοστασίου στο Ελευθεροχώρι Δωδώνης αναφέρεται ρητά και η προσδοκώμενη από τη διαχείριση στερεών αποβλήτων άλλων Περιφερειών, κάτι που διατηρεί άσβεστη την ελπίδα ότι τόσο η Κέρκυρα όσο και η Λευκάδα θα μπορούσαν να βρουν εκεί, προσωρινή έστω διέξοδο ώστε να μην επαναληφθεί ο καλοκαιρινός εφιάλτης στους δρόμους με τα σκουπίδια και πάντως υπό την προϋπόθεση της παράλληλης εξέλιξης της μόνιμης λύσης στο έδαφος των δυο νησιών. Προσδοκία που ενισχύεται από την ανάγκη του καινούργιου εργοστασίου να δουλέψει στα ψηλά όρια των προβλεπόμενων ποσοτήτων, γεγονός που θα κρατούσε στη χαμηλότερη πρόβλεψη το εισιτήριο εισόδου (gate fee) που καραδοκεί αυξανόμενο να απαιτήσει ψηλότερα δημοτικά τέλη καθαριότητας στους χρήστες ΟΤΑ, πρωτίστως τους ηπειρωτικούς. Αυτό είναι ίσως και το αντίτιμο στην απαίτηση του ιδιώτη-επενδυτή να απολάβει το ζητούμενο της επένδυσής του, σύμφωνα με τις προβλέψεις της προσδοκώμενης χρηματοδοτικής ροής. Εν ολίγοις και υπό προϋποθέσεις, οι Γιαννιώτες μπορεί και να χρειάζονται (και) τα κερκυραϊκά σκουπίδια κι αυτό άλλωστε προβλέπεται στη γενέθλια Σύμβαση της νέας Μονάδας!

 

Οι τελικοί αποδέκτες

 

Ίσως το μεγαλύτερο αγκάθι να βρίσκεται πιο κάτω στην αλυσσίδα της παραγωγής. Στον τελικό αποδέκτη. Στον ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ Ελληνικού, λίγο έξω από τα Γιάννενα και σε μια απόσταση μεγαλύτερη των 35 χλμ από το εργοστάσιο, ο Άρης Κολοβός μας παρουσίασε υποδειγματική χωματοκάλυψη, απαγωγή του βιοαερίου και την συγκέντρωση/βιολόγηση των στραγγιδίων.



Κατηφορίζοντας προς τον Βιολογικό του ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ Ελληνικού με τον φιλόξενο επικεφαλής της εγκατάστασης Άρη Κολοβό

Μάθαμε ότι η εγκατάσταση εκεί, έχει δεν έχει ακόμα, δυο χρόνια ζωής ενώ προγραμματίζεται η κατασκευή νέου κυττάρου. Ο ρυθμός πλήρωσής της γίνεται χαμηλότερος, δεδομένου ότι μεταφέρονται σ' αυτήν πλέον τα μη επιδεχόμενα περαιτέρω επεξεργασίας, υπολείμματα. Όμως κι αυτά, που σύμφωνα με τον επικεφαλής του εργοστασίου, Τ. Φραντζή, προβλέπονται στο 37% του συνόλου όταν αυτό θα πιάνει το ταβάνι των 105 χιλ. τόνων στερεών αποβλήτων ετησίως, θα μετριούνται περίπου 40 χιλ. τόνοι υπολειμμάτων. Σ' αυτούς θα πρέπει να προστεθούν άλλες τόσες (σ.σ. ;) χιλ. τόνοι επεξεργασμένα βιολογικά απόβλητα, που εφόσον δεν προέρχονται από διαλογή στην πηγή (καφέ κάδοι) δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν ως λίπασμα/κομπόστ σε βρώσιμες καλλιέργειες. Προορίζονται αποκλειστικά και μόνον σαν χώμα στους ΧΥΤΑ για κάλυψη και ως αδρανές εντέλει υλικό για την αποκατάσταση λατομείων κλπ. Το άθροισμα αυτών των ποσοτήτων είναι μεγάλο βαρίδι στην προσπάθεια οικονομικής βιωσιμότητας του κατά τα λοιπά αυτόματου εργοστασίου. Έτσι αυτό θα καταγράφει όσο περισσότερη προστιθέμενη αξία μπορεί (ανα)ζητώντας διαρκώς μεγαλύτερες ποσότητες αλλά και περισσότερους τελικούς αποδέκτες, στα 25 - 27 χρόνια της προβλεπόμενης ζωής του.

 

Περίοδος χάριτος

 

Στην Ήπειρο όλα ξεκίνησαν το 2013. Τα χωματουργικά στο Ελευθεροχώρι άρχισαν τον Σεπτέμβριο του 2017 και τώρα η Μονάδα λειτουργεί δοκιμαστικά έως τις πρώτες μέρες του Μαρτίου, που θα έχουν ολοκληρωθεί δοκιμές και ετοιμασίες και θα αρχίσει η εμπορική περίοδος. Αρχικώς προβλέπεται να κινηθεί σε αποδόσεις διαχείρισης/επεξεργασίας περί των 80 χιλ. τόνων ετησίως, δηλ. μακριά από την οροφή των 105 χιλ. τόνων σύμμεικτων σκουπιδιών στην είσοδο.

Αν επιθυμεί να κρατήσει κανείς κάτι ως εύκολο συμπέρασμα απ' αυτήν την πρώτη αξιολόγηση/παράθεση ενός ορυμαγδού πληροφοριών, είναι ότι η κατασκευή μιας τέτοιας μονάδας σαν των Ιωαννίνων στην Κέρκυρα, μπορεί να διαρκέσει, εφόσον χωροθετηθεί σε αδειδοτημένο γήπεδο, από δυο έως έξι και πλέον χρόνια εάν αναζητήσει γη και άδειες από την αρχή. Με δεδομένο ότι ο κόμπος εδώ είναι από καιρό τώρα, στο χτένι, η πιθανότητα μιας γιαννιώτικης προσωρινής αρωγής στο κερκυραϊκό πρόβλημα μπορεί ν' αποδειχθεί αμοιβαίου οφέλους. Πάντως ο Σ. Φάμελλος για μια ακόμα φορά, μιλώντας την Τετάρτη τηλεφωνικά με τον δήμαρχο Νικολούζο, επέμεινε απολύτως αρνητικά.