Τρίτη 19.03.2024 ΚΕΡΚΥΡΑ

Κέρκυρα - Νησί Πρότυπο ή μια ευκαιρία που χάνεται;

Σούκερας Δημήτρης
22 Φεβρουαρίου 2020 / 10:30

Κείμενο του Δημήτρη Σούκερα - MBA(ER) Επισκέπτη καθηγητή SJSU Στην Ανάλυση Συστημικών Ατυχημάτων

ΚΕΡΚΥΡΑ.  Σχεδόν δύο χρόνια μετά το επίσημο κλείσιμο του ΧΥΤΑ Τεμπλονίου στην Κέρκυρα (Ιανουάριος 2018) και λίγους μήνες πριν την έναρξη της νέας τουριστικής σαιζόν, σε τοπικά ΜΜΕ, στις 6 Φεβρουαρίου 2020 αναδείχθηκε με μια ανοικτή επιστολή δύο πολιτών (ένας ο αρθρογράφος), η δυνατότητα της περιφερειακής ενότητας Κέρκυρας να διεκδικήσει μέσω ενός Μη Κερδοσκοπικού Οργανισμού Δημοσίου Συμφέροντος, στον οποίο συμμετέχουν Δήμοι και φορείς Διαχείρισης Απορριμμάτων 16 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την κήρυξη του νησιωτικού συμπλέγματος Κέρκυρας και Παξών, σε πρότυπη νησιωτική περιοχή διαχείρισης απορριμμάτων, με υιοθέτηση της φιλοσοφίας μηδενικών αποβλήτων.

Η πρόταση συμπεριλαμβάνει τις υπηρεσίες του μελετητή και όλη την τεχνογνωσία για την σχεδίαση κι εφαρμογή ενός Τοπικού Σχεδίου Απορριμμάτων, με αυτήν την στόχευση, καθώς και πλήρες κι ελκυστικό χρηματοδοτικό πακέτο, από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, στο ποσό που θα απαιτηθεί, ώστε να μπορεί η Κέρκυρα πράγματι να καταστεί πρότυπο, χωρίς καμία οικονομική άλλη συμμετοχή των Δήμων της Κέρκυρας και Παξών.
Το νέο από μόνο του φαντάζει εντυπωσιακό, αν δεν υπήρχε ένα  «αλλά», ως προϋπόθεση. Η πρόταση απαιτεί την ομόφωνη απόφαση των τεσσάρων Δήμων (Κέρκυρας &Παξών) και αυτή η συναίνεση απαιτείται να εκφρασθεί σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, προς τον συνδεδεμένο με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή οργανισμό,  για να παραμένει η δυνατότητα επιλογής της Κέρκυρας, με ασφάλεια, κατά προσέγγιση, εντός μηνός (5 Μαρτίου 2020), έναντι της οποιασδήποτε άλλης υποψηφιότητας ήθελε προκύψει.

Εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς και «πως είναι δυνατόν να αρνηθεί κάποιος μια τέτοια πρόταση;». Σε κυβερνητικό επίπεδο, της συγκεκριμένης Κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη  η συγκεκριμένη είδηση φαντάζει ως την προβολή των δύο αξιών που προκρίνει ο Έλληνας Πρωθυπουργός, (της κοινωνικής δικαιοσύνης και της αριστείας), μεταφρασμένη σε απτή πραγματικότητα. Θα είναι η διάλυση «της εικόνας της μετριοκρατίας» της προηγούμενης κυβέρνησης (όπως ήταν το επιχείρημα της ΝΔ), με μια συναίνεση(4 Δήμων) και μια θετική ψήφο, προς την πρόταση. Είναι κοινωνικά δίκαιο να βοηθηθεί η Κερκυραϊκή κοινωνία  να καταστεί ευρωπαϊκό πρότυπο, μετά ιδιαίτερα το δραματικό καλοκαίρι του 2018, με τα σκουπίδια στους δρόμους και τα έτη χάους στο Τεμπλόνι. Θα είναι και ιδιαίτερα σημαντικός ο αντίκτυπος της πανευρωπαϊκής Αριστείας της Κέρκυρας, στην Ελλάδα που επιθυμεί να διαμορφώσει η νέα κυβέρνηση.
Συνεπώς αν η κυβέρνηση στην ουσία αναζητά τέτοιες ευκαιρίες και ιδεολογικής ηγεμονίας τότε ποιος μπορεί πράγματι να τις ανατρέπει; Μήπως ένας ολιστικός σχεδιασμός ενός νέου τοπικού σχεδίου διαχείρισης απορριμμάτων πουδεν έχει ακόμη ανακοινωθεί; Ένας σχεδιασμός που θα αντιστοιχίζει υφιστάμενα ποσά και ανθρώπινο κεφάλαιο, σε νέες διαδικασίες, με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα από την πρόταση να καταστούμε πρότυπο στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Αυτό το αφήγημα επιθυμούν να προκρίνουν τοπικά τα Δημοτικά Συμβούλια της Κέρκυρας; Τότε να βγάλουν τα GantCharts(Πίνακες στους οποίους απεικονίζονται δράσεις στην μονάδα του χρόνου) και να μας παρουσιάσουν το σχέδιό τους, που όμως θα φέρνει την Κέρκυρα σε νέα εποχή,πριν την παρέλευση διετίας, από σήμερα.
Καθώς η Ευρωπαϊκή πρόταση χρειάζεται, λιγότερο από αυτό το διάστημα. Τι είναι αυτό που υπάρχει στον υφιστάμενο σχεδιασμό της Κέρκυρας για να αντιπαρατεθεί στην ταχύτητα υλοποίησης λόγω μηδενικής γραφειοκρατίας που θα προέκυπτε από την απευθείας σχέση του ΦΟΣΔΑ με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων; Ποιά άλλη λύση μπορεί να εξασφαλίζει μεγαλύτερη διαφάνεια; Με ποια άλλη επιλογή επιτυγχάνεται μεγαλύτερη ροή τεχνογνωσίας και αποτελεσματικότητας από εκείνη που περιέχει  τεχνοκράτες με εξειδίκευση  στην δημιουργία αποτελεσματικών συστημάτων διαχείρισης απορριμμάτων,με πολλές επαναλήψεις επιτυχίαςκαι μάλιστα με μηδενικό ρίσκο, καθώς η Ευρώπη «καίγεται» να μας κάνει πετυχημένο νησί πρότυπο;

Ποιοι θέλουν να σταματήσουν την τεράστια προβολή που θα αποκτούσε το νησί μας, ως το πρότυπο διαχείρισης απορριμμάτωνστην Ευρωπαϊκή Ένωση; Είναι κάποιος  που δεν αντιλαμβάνεται  πως το «Ευρωπαϊκό Πρότυπο Κέρκυρα» θα σβήσει μονοκονδυλιά όλες τις δυσμενείς αρνητικές διαφημίσεις του παρελθόντος από τα σκουπίδια στους δρόμους και κανείς πλέον δεν θα τολμά να μειώνει τις τιμές ανά διανυκτέρευση, των τουριστικών πακέτων μας; Υπάρχουν ακόμη υποστηρικτές της σημερινής πραγματικότητας διαχείρισης απορριμμάτων στην Κέρκυρα με το συγκεκριμένο δεινό περιβαλλοντικό αποτύπωμα , με ένα μέσο κόστος διαχείρισης στα 200 Ευρώ/τόνο περίπου, αντί μιας τιμής κατά ελάχιστον τρεις φορές μικρότερης 67 Ευρώ/τόνο, που θα μειώσει οπωσδήποτε και τα δημοτικά τέλη και θα επιτρέψει σε τμήμα των σημερινών κεφαλαίων που λαμβάνουν οι Δήμοι, να διατεθούν για άλλους σκοπούς;
Δυστυχώς η μακρόχρονη έκθεση στο πρόβλημα των απορριμμάτων στο νησί μας έχει προξενήσει επαναλαμβανόμενα φαινόμενα του συνδρόμου της Στοκχόλμης. Δεν είναι μόνο οι δυσάρεστες οσμές που το τελευταίο διάστημα εκτείνονται σε μεγάλη ακτίνα από το Τεμπλόνι που μπλοκάρουν την σκέψη μας, είναι και η συνήθεια του να ζεις στην βρωμιά, χωρίς αντίδραση.
Καθώς η κοινωνία παρακολουθεί στενά, άσχετα αν ακόμη δεν εκδηλώνεται, έχει έρθει η ώρα όλοι να επανακαθορίσουν την στάση τους. Γιατί είναι εμφανές πως τις θέσεις ορισμένων τις έχει ήδη ξεπεράσει ο χρόνος. Άραγε μπορεί ακόμη να υποστηρίζεται πως  η Κέρκυρα διαθέτει νόμιμο αποδέκτη (ΧΥΤΥ Λευκίμμης),μια πεποίθηση που έγινε προσπάθεια να επιβληθεί και στην Κερκυραϊκή κοινωνία με τα ΜΑΤ, παρότι η πράξη αυτή έχει επικυρωθεί μόνο από τον προηγούμενο περιφερειάρχη, χωρίς να μεσολαβούν οι ενδιάμεσες υπηρεσίες της περιφέρειας, όταν είναι γνωστό πως σε σχετική επιθεώρηση-αυτοψία στον χώρο στο παρελθόν, από αρμόδιο κλιμάκιο επιθεωρητών, έχουν διαπιστωθεί 33 παρατηρήσεις που αναγκαιεί να αποκατασταθούν για να μπορεί ο χώρος να χαρακτηρίζεται, ως νόμιμος ΧΥΤΥ;

Τελικά τώρα γιατί θα γίνει η μεταφορά παρότι δεν το προέβλεπε ο ΠΕΣΔΑ; Μήπως αυτό λέει η λογική; Συνεπώς δικαιούνται  σκόρπιες σποραδικές φωνές, που ακόμη σήμερα είτε αρνούνται την Ευρωπαϊκή πραγματικότητα την ίδια, είτε αγνοούν τον τρόπο λειτουργίας Ευρωπαϊκών οργανισμών, να προσπαθούν με κάθε τρόπο να κρατήσουν την Κέρκυρα στην βρωμιά;

Η κερκυραϊκή κοινωνία έχει ήδη δοκιμασθεί για καιρό, χωρίς διεξόδους διαφυγής και το κοινωνικό φαινόμενο ύπαρξης των πράσινων γωνιών αποδεικνύει πως ήδη αρκετοί  άνθρωποι έχουν ισχυροποιήσει τον χαρακτήρα τους και σκέπτονται όπως και ο RussellL. Ackoff, όχι από την σημερινή επικρατούσα κατάσταση προς την λύση του προβλήματος, αλλά ανάποδα, από την λύση του προβλήματος προς συνάντηση των τρόπων υλοποίησης, που θα λύνουν το πρόβλημα. Αυτοί οι ίδιοι έχουν ξεπεράσει τα βαρίδια, και η κοινωνία θα ακολουθήσει.