Η Λαϊκή Συσπείρωση απαντά στο ερωτηματολόγιο του συλλόγου Τεμπλονίου για τα απορρίμματα
Λαϊκή Συσπείρωση
06 Απριλίου 2019
/ 09:14
ΚΕΡΚΥΡΑ. Με αφορμή το ερωτηματολόγιο που έχει δημοσιευθεί από τον Πολιτιστικό – Εξωραϊστικό Σύλλογο Τεμπλονίου
η Λαϊκή Συσπείρωση δημοσιεύει τις απαντήσεις της στα συγκεκριμένα ερωτήματα όπως αυτά τέθηκαν και μέσα από αυτές περιγράφει και τις θέσεις της για τη διαχείριση των απορριμμάτων.
«Θα θέλαμε επίσης να θυμίσουμε ότι η Λαϊκή Συσπείρωση από το 2007 έχει εκφράσει ξεκάθαρα τη θέση της για το συγκεκριμένο ζήτημα και έχει αναδείξει τις αιτίες που έχουν οδηγήσει σε ένα χωρίς προηγούμενο περιβαλλοντικό έγκλημα με τεράστιες επιπτώσεις στην υγεία.
Πίσω από τις καθυστερήσεις και υπαναχωρήσεις όλης αυτής της περιόδου κρύβονται μεγάλα συμφέροντα. Κρύβεται το σχέδιο της ιδιωτικοποίησης της διαχείρισης στερεών αποβλήτων, η όλο και μεγαλύτερη σε βάθος και σε έκταση ιδιωτικοποίηση του τομέα, η αύξηση της ανταποδοτικότητας και η όλο και μεγαλύτερη εκμετάλλευση των εργαζομένων στον κλάδο.
Η πορεία αυτή είναι σχεδιασμένη στην ΕΕ, μεθοδεύτηκε από όλες τις κυβερνήσεις, Δημάρχους και Περιφερειάρχες/Νομάρχες. Το κεφάλαιο έγκαιρα αντιλήφθηκε ότι η διαχείριση των απορριμμάτων είναι φλέβα χρυσού γι΄ αυτό και έβαλε τον τομέα αυτό στο στόχαστρο των επενδυτικών του σχεδίων. Ακόμα και τώρα ΕΕ και κεφάλαιο δε μιλούν απλά για ανακύκλωση αλλά έχουν συστήσει μια ολόκληρη βιομηχανία πίσω από τα σκουπίδια που αποκαλούν «κυκλική οικονομία». Μια χρυσοφόρα δεξαμενή για τους ομίλους όχι μόνο άντλησης πρώτων υλών, αλλά και επικερδούς απόρριψης των αποβλήτων τους.
Σε αυτό το γαϊτανάκι η κατάσταση της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Κέρκυρα με δύο υγειονομικές βόμβες στο Τεμπλόνι και στη Λευκίμμη έρχεται να επιβεβαιώσει για ποια ανάπτυξη μιλούν οι άλλες δυνάμεις.
Ερωτήσεις από τον Σύλλογο Τεμπλονίου «προς όλους τους μετέχοντες υποψηφίους στις προσεχείς αυτοδιοικητικές εκλογές και που θα πρέπει να απαντηθούν τόσο στο σύνολο των πολιτών της Κέρκυρας αλλά και ειδικότερα στους κατοίκους Τεμπλονίου μιας και όλος ο σχεδιασμός για την διαχείριση των απορριμμάτων έχει σχεδιαστεί για την περιοχή μας και μάλιστα ερήμην μας».
Οι απαντήσεις
Α. Στην Αυστρία πληρώνουν για κόστος διαχείρισης των απορριμμάτων 35€/τόνο. Στην Κέρκυρα πόσο;
(α) Δεν επιβεβαιώνουμε την ακρίβεια των 35€/τόνο ως κόστος διαχείρισης (αποκομιδής + επεξεργασίας) των δημοτικών απορριμμάτων. Ενδεχομένως το ποσό αυτό να αναφέρεται μόνο στο κόστος επεξεργασίας.
(β) Σε κάθε περίπτωση το κόστος διαχείρισης (αποκομιδής και τελικής διάθεσης/ ανάκτησης) των σύμμεικτων απορριμμάτων στην Ελλάδα κυμαίνεται περί τα 160 €/τόνο με σημαντικές πάντως κατά περιοχή διακυμάνσεις. Τη μερίδα του λέοντος στο κόστος αυτό έχει σήμερα η αποκομιδή.
Με την ολοκλήρωση του ΠΕΣΔΑ και των ΤΣΔΑ το ανά τόνο κόστος διαχείρισης θα αυξηθεί σημαντικά:
- Λόγω των πολλών ρευμάτων χωριστής συλλογής και του αυξημένου κόστους κατασκευής και λειτουργίας των μονάδων ανάκτησης και τελικής διάθεσης (υγειονομικής ταφής).
- Λόγω του νέου χαρατσιού που το βάφτισαν «περιβαλλοντική εισφορά» (στη θέση του «ειδικού τέλους ταφής»), και θα εισπράττεται από 1.7.19 υπέρ του αδηφάγου «Πράσινου Ταμείου» σύμφωνα με δύο νομοθετικές ρυθμίσεις, που ήδη προανάγγειλε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Β. Σχετικά με την ανακύκλωση τα ερωτήματα.
1)Τί προβλέπει το πρόγραμμά σας σχετικά με την εφαρμογή της διαλογής στην πηγή;
Η Λαϊκή Συσπείρωση και το ΚΚΕ που τη στηρίζει δίνουν άμεση προτεραιότητα στην ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή τόσο των ξηρών ανακυκλώσιμων υλικών (χαρτί – χαρτόνι, πλαστικά, μέταλλα, γυαλί) όσο και των βιοαποβλήτων (υπολείμματα τροφής, κλαδέματα, πράσινα πάρκων). Βασικός όρος είναι η χρηματοδότηση του σχετικού εξοπλισμού (απορριμματοφόρα, κάδοι, πλυντήριο κάδων κ.ά.) από κεντρικούς δημόσιους πόρους με δεδομένα:
- Τη φορολεηλασία του πενιχρού λαϊκού εισοδήματος, και
- Του πετσοκόμματος κατά 50% της κρατικής χρηματοδότησης προς τους δήμους τα τελευταία χρόνια.
2) Ποιο θα είναι το ποσοστό ανακύκλωσης και κομποστοποίησης με την εφαρμογή τους μέσα στα επόμενα δυο χρόνια και με τί χρονοδιάγραμμα;
Αυτό που μπορεί να γίνει «μέσα στα επόμενα δυο χρόνια», παίρνοντας υπόψη τα δεδομένα του νησιού μας, είναι να αρχίσει όσο γίνεται πιο σύντομα σε πλήρη κλίμακα εφαρμογής η υλοποίηση του προγράμματος ανακύκλωσης περιλαμβανομένης και της κομποστοποίησης των βιοαποβλήτων. Ως δημοτική αρχή θα διεκδικήσουμε να χρηματοδοτηθεί ο δήμος από τους κεντρικούς δημόσιους πόρους για τον απαιτούμενο εξοπλισμό και ως Περιφερειακή Αρχή θα στηρίξουμε το δήμο σ’ αυτό. Εκτιμάμε ότι ενάμισι χρόνο από την απόκτηση του εξοπλισμού θα έχουμε αξιόλογα αποτελέσματα, στη διαμόρφωση των οποίων η συμμετοχή των δημοτών θα παίξει καθοριστικό ρόλο.
Θα ήταν όμως ασυγχώρητη επιπολαιότητα από μέρους μας, άλλοι μπορούν να το κάνουν για λόγους εντυπωσιασμού, να καθορίσουμε από τώρα αναλυτικότερο χρονοδιάγραμμα και συγκεκριμένα ποσοστά. Ενημερωτικά αναφέρουμε ότι αυτό το θέμα ανήκει στην αρμοδιότητα:
- Της Δημοτικής Αρχής, ως προς το σχεδιασμό και υλοποίηση του συστήματος χωριστής αποκομιδής των 7 ρευμάτων (4 ρεύματα ξηρών ανακυκλώσιμων, και ανά ένα ρεύμα συσκευασιών, βιοαποβλήτων και σύμμεικτων)
- Του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) ως προς την υλοποίηση και λειτουργία των μονάδων επεξεργασίας και τελικής διάθεσης (ΧΥΤΑ/ ΧΥΤΥ).
3) Δεσμεύεστε σε δημοσιοποίηση μηνιαίων ποσοτικών και ποιοτικών στοιχείων για σύμμεικτα, ανακύκλωση, κομπόστ και ανάκτηση ανακυκλώσιμων;
Το ζήτημα αυτό ανήκει στην αρμοδιότητα του δήμου, του ΦΟΔΣΑ και, ως προς τα απορρίμματα συσκευασίας, του Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ) Συσκευασιών, που διαχειρίζεται η Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης και Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ) ΑΕ. Εφόσον είμαστε πλειοψηφία στο Δήμο φυσικά και δεσμευόμαστε αλλά και από όποια άλλη θέση θα πιέζουμε σε αυτή την κατεύθυνση. Από την μεριά μας και η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων θα εξαντλήσει την αρμοδιότητα που έχει για την παρακολούθηση της πορείας υλοποίησης του ΠΕΣΔΑ προκειμένου να συγκεντρώνει έγκαιρα και να δημοσιοποιεί, μεταξύ άλλων, και τα παραπάνω στοιχεία.
4) Πότε προβλέπει το πρόγραμμα σας την εφαρμογή της αρχής : «ο ρυπαίνων πληρώνει;»
Πρόκειται για μια ψευδεπίγραφη αρχή, όπως αποδεικνύεται στην πράξη με πλήθος παραδειγμάτων. Ας πάρουμε το πιο χαρακτηριστικό στην περίπτωσή μας, το λεγόμενο σύστημα των μπλε κάδων της ΕΕΑΑ ΑΕ. «Ρυπαίνοντες» θεωρούνται εδώ οι εταιρείες παραγωγής συσκευασιών καθώς και οι έμποροι διοχέτευσης στην αγορά συσκευασμένων προϊόντων.
Μήπως, όμως, πληρώνουν αυτοί το «μάρμαρο», δηλαδή το αυξημένο κόστος που συνεπάγεται η αποκομιδή του περιεχομένου των μπλε κάδων; Συντήρηση και πλύσιμο κάδων, προμήθεια πρόσθετων απορριμματοφόρων, πέραν του ενός – δύο που δίνει αρχικά η ΕΕΑΑ ΑΕ, επισκευές - συντήρηση – καύσιμα – εργατικά – γενικά έξοδα; Όχι βέβαια!
Το κόστος το πληρώνουν τα λαϊκά νοικοκυριά, μέσω των αυξημένων τελών καθαριότητας. Πληρώνουν ακριβά για να τροφοδοτούνται οι διάφορες βιομηχανίες (πχ χαρτοβιομηχανίες, βιομηχανίες πλαστικών, χαλυβουργίες, υαλουργία) με πάμφθηνη πρώτη ύλη και οι τσιμεντοβιομηχανίες με καύσιμα απορρίμματα (το λεγόμενο RDF, το βασικό «προϊόν» που παράγουν οι πανάκριβες ΜΕΑ), για τα οποία όχι μόνο δεν πληρώνουν αλλά πληρώνονται κι όλα!
Άλλωστε μην ανησυχείτε, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ φροντίζει και γι’ αυτό. Επικαλούμενη την αρχή αυτή, θα επιβάλει εφέτος από 1η Ιούλη ένα αναβαθμισμένο «χαράτσι ταφής», που το βάφτισε «περιβαλλοντική εισφορά», νέος βραχνάς για τα λαϊκά στρώματα.
Ίσως, όμως να εννοείτε την εφαρμογή του «πληρώνω όσο πετάω» (Π.Ο.Π.) στους κάδους των σύμμεικτων απορριμμάτων: Λίγο να το ψάξει κανείς θα δει ότι ο σύστημα αυτό σημαίνει πρακτικά (ι) δραματική μείωση έως και απαλλαγή από τα τέλη καθαριότητας του μεγάλου κεφαλαίου που δραστηριοποιείται στη βιομηχανία και τα “logistics”, στα υπερτοπικά κέντρα, στις υπηρεσίες, στην υγεία, καθώς και (ιι) ραγδαία μείωση για τις πολυτελείς κατοικίες των μεγαλοαστών. Και τούτο, λόγω της ελάχιστης ποσότητας σύμμεικτων ΑΣΑ που παράγουν. Συνεπώς, με την εφαρμογή του Π.Ο.Π. το αυξημένο κόστος διαχείρισης των δημοτικών αποβλήτων, λόγω του εκσυγχρονισμού αλλά και της φιλοσοφίας του ΕΣΔΑ και ΠΕΣΔΑ, θα φορτώνεται πλέον, σχεδόν στο σύνολό του, στις πλάτες τις λαϊκής οικογένειας πολλαπλασιάζοντας τα «ανταποδοτικά τέλη καθαριότητας», που θα καλείται να πληρώσει υπό την απειλή διακοπής της ηλεκτροδότησης, σε πρώτη φάση, και των κατασχέσεων στη συνέχεια. Υπέρ πάντων η εξασφάλιση υψηλών κερδών για το κεφάλαιο.
5) Ποιο είναι το κόστος διαχείρισης ανά τόνο και ποιο το προβλεπόμενο μετά την εφαρμογή του προγράμματός σας;
Όπως γνωρίζετε η Λαϊκή Συσπείρωση τοποθετήθηκε εξ αρχής ενάντια στο Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων Ιονίων Νήσων, και συνολικότερα του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) τεκμηριώνοντας το αντιλαϊκό όσο και αντιπεριβαλλοντικό περιεχόμενό του και προτάσσοντας την ανάγκη για τη γενναία προώθηση της ανακύκλωσης με διαλογή στην πηγή. Λογαριάστε και μόνοι σας:
Αντί να ξοδευτούν πχ 28 εκ. ευρώ (το 85% του Π/Υ των 32,7 εκ. ευρώ) για την κατασκευή μιας αδιέξοδης και χρονοβόρας ΜΕΑ, με ποσοστό ανακύκλωσης γύρω στο 10%, θα μπορούσε να γίνουν μεγάλα και γρήγορα βήματα με πολύ λιγότερα χρήματα για τον εξοπλισμό χωριστής συλλογής και επεξεργασίας των προδιαλεγμένων στην πηγή ρευμάτων (χαρτί, πλαστικά, μέταλλα, γυαλί και βιοαπόβλητα). Με τέτοιο σχεδιασμό, τα υπολειπόμενα σύμμεικτα και τα υπολείμματα επεξεργασίας προς υγειονομική ταφή, χαμηλής περιεκτικότητας σε βιοδιασπάσιμα (παραγωγοί επικίνδυνων στραγγισμάτων και βιοαέριου) και αερόφερτα υλικά (πρόξενα πυρκαγιών και οπτικής ρύπανσης), δεν θα ξεπερνούσαν σήμερα το 30% - 35%.
Που σημαίνει ότι με βάση ένα τέτοιο σχεδιασμό, για να προσεγγίσουμε και μια απάντηση στο υπ’ αρ. 2 ερώτημά σας, είναι εφικτή η επίτευξη ενός υψηλού ποσοστού ανακύκλωσης, περιλαμβανόμενης και της κομποστοποίησης των βιοαποβλήτων, σε μια τετραετία από την έναρξη υλοποίησης του προγράμματος στο επίπεδο του 60 – 65%.
Αυτή τη λύση έχει προβάλει εδώ και δεκαετίες το ΚΚΕ, αυτή προβάλλει και σήμερα η Λαϊκή Συσπείρωση ως τη μόνη ρεαλιστική. Ό,τι άλλο προτείνεται, στο βαθμό που δεν υλοποιούνται τα παραπάνω, στοχεύει στην όξυνση του προβλήματος, με επιδίωξη να εκβιαστούν τα λαϊκά νοικοκυριά να αποδεχθούν μακρόβιες «λύσεις», όπως στην προκείμενη περίπτωση στην Κέρκυρα, με πρόσθετη αφαίμαξη του λεηλατημένου εισοδήματός τους, που θα αυγατίζει τα κέρδη του κεφαλαίου, σε βάρος του περιβάλλοντος και της υγείας τους.
Προειδοποιούμε ότι υλοποίηση του ισχύοντος ΠΕΣΔΑ μαζί με την εφαρμογή της περιβαλλοντικής εισφοράς και τα υπόλοιπα «οικονομικά εργαλεία» θα εκτινάξει το κόστος διαχείρισης, άρα και τα τέλη καθαριότητας σε δυσθεώρητα ύψη. Και σα να μην έφτανε αυτό, όλος σχεδόν ο «λογαριασμός» θα πηγαίνει στη λαϊκή οικογένεια αφού το κεφάλαιο ελάχιστα πλέον θα πληρώνει, όπως πιο πάνω αναδείξαμε.
Γ. Ερωτήματα με τα του εργοστασίου:
Πιο πάνω προβάλαμε συνοπτικά την αντίθεσή μας για τη ΜΕΑ. Προσθέτουμε, επίσης, ότι σύμφωνα με τα δεδομένα της Κέρκυρας (μηνιαία παραγωγή αποβλήτων του δήμου Κέρκυρας) η λειτουργία της ΜΕΑ πρέπει να συνοδεύεται από ΧΥΤΑ (όχι ΧΥΤΥ) ή από δεματοποιητή (ή άλλο τρόπο προσωρινής αποθήκευσης) προκειμένου να διατίθεται το φορτίο που πλεονάζει της δυναμικότητας της ΜΕΑ κατά τη θερινή περίοδο των αυξημένων φορτίων.
Παρόλ’ αυτά θα απαντήσουμε και στα συγκεκριμένα ζητήματα που θέτετε.
1) Γιατί η κατασκευή εργοστασίου κοστίζει σχεδόν 5πλάσια σε σχέση με αντίστοιχα ευρωπαϊκά π.χ. Ισπανία για 123 000 τόνους, 23 000 000€.
Δεν επιβεβαιώνουμε την παραπάνω σύγκριση γιατί δεν γνωρίζουμε σε τί είδους μονάδα αναφέρεστε. Π.χ. μια μονάδα βιοξήρανσης κοστίζει πολύ λιγότερο από μια μονάδα μηχανικής ανακύκλωσης – κομποστοποίησης.
Για πληρέστερη ενημέρωσή σας σας γνωρίζουμε τα παρακάτω στοιχεία για τις ΜΕΑ που έχουν συμβασιοποιηθεί (στις περισσότερες περιλαμβάνεται και η επεξεργασία μικρής ποσότητας βιοαποβλήτων, όπως και στην προβλεπόμενη ΜΕΑ Κέρκυρας):
ΜΕΑ Σερρών: Ετήσια δυναμικότητα 60.000 τόνους σύμμεικτων σκουπιδιών με κόστος 36 εκ ευρώ. Δηλ. 600 €/τον*25 έτη
ΜΕΑ Ηπείρου: Ετήσια δυναμικότητα 105.000 τόνους σύμμεικτων σκουπιδιών με κόστος 52,6 εκ. ευρώ. Δηλ. 501 €/τον*25 έτη
ΜΕΑ Ηλείας: Ετήσια δυναμικότητα 80.000 τον σύμμεικτων σκουπιδιών με κόστος 32 εκ. ευρώ. Δηλ. 400 €/ τον*25 έτη
ΜΕΑ Βοιωτίας (Θήβας – Αλιάρτου – Τανάγρας): Ετήσια δυναμικότητα 35.000 τον σύμμεικτων σκουπιδιών, κόστους 16,3 εκ. ευρώ. Δηλ. 466 €/ τον*25 έτη
Με υπόθεση εργασίας ότι η ΜΕΑ Κέρκυρας θα είναι (ι) παρόμοιας τεχνολογίας και αποδόσεων με τις παραπάνω, (ιι) συμβατικού κόστους 27,8 εκ.€, ίσου με το 85% του προϋπολογισμού (32,7 εκ.€) και (ιιι) ετήσιας δυναμικότητας 35.000 τόνων προκύπτει σχέση κόστους 794/ τον*25 έτη.
Όπως αντιλαμβάνεστε το πιο πάνω αποτέλεσμα ενισχύει τη θέση μας ενάντια στη δημιουργία της σχεδιαζόμενης ΜΕΑ στην Κέρκυρα.
2. Ποιο θα είναι το κόστος διαχείρισης ανά τόνο μετά την λειτουργία του;
Σύμφωνα με τις συμβάσεις, που έχουν ήδη υπογραφεί για τις ΜΕΑ, το κόστος κυμαίνεται περί τις 45 – 50 ευρώ ανά τόνο. Έναντι του ποσού αυτού από τα σύμμεικτα απορρίμματα τα τροφοδοσίας θα ανακυκλώνεται περί το 5% ως ξηρά ανακυκλώσιμα με θετική τιμή στην αγορά, από τα οποία μόλις το 2%, το πολύ (1,3% λευκοσίδηρος, 0,7% αλουμίνιο), θα έχει κάποια αξιόλογη τιμή. Για κάθε τόνο (1000 χγρ) εισερχόμενου φορτίου, το έσοδο από την πώληση σιδήρου (0,15 €/χγρ) ανέρχεται, σύμφωνα με τα παραπάνω, σε 1000*1,3%*0,15 = 1,95 € και το έσοδο από την πώληση αλουμινίου σε 1000*0,5%*0,80 = 4,00 €, σύνολο 6,00 €/τον περίπου. Με άλλα λόγια, βλέποντάς το από οικονομική σκοπιά, τα λαϊκά στρώματα θα πληρώνουν 50 € για προϊόντα αξίας 6 €!
Τα υπόλοιπα «προϊόντα» θα είναι: Άλλα ανακυκλώσιμα υλικά (8%) με μηδενική ή ανάξια λόγου τιμή, καύσιμο σκουπίδι (RDF) (25 – 30%), που για να το πάρουν οι τσιμεντοβιομηχανίες θα πληρώνονται, υπολείμματα για ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ (30 – 35%), υποβαθμισμένο κόμποστ ως υλικό επιχωμάτωσης (15%) και υγρασία που εξατμίζεται στον αέρα (15% - 18%).
Αυτή είναι η αλήθεια για τις ΜΕΑ!
3) Η λειτουργία θα είναι συμβατή με τις κοινοτικές οδηγίες για ανακύκλωση 50% μέχρι το 2020 και 65% μέχρι το 2024;
Όταν το μισό σκουπίδι της Κέρκυρας «καταδικάζεται» να παραμένει σύμμεικτο για 25 χρόνια, με ποσοστό ανακύκλωσης 10%, εσείς τί λέτε θα είναι συμβατή; Όχι βέβαια!
Αν όμως ρωτήσετε την Ευρωπαϊκή Ένωση (η ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ τη ρώτησε) θα σας πει ότι «όλα καλώς καμωμένα» γιατί αυτό που ενδιαφέρει τα ευρωενωσιακά μονοπώλια είναι:
- Να μοσχοπουλάνε απαξιωμένη πλέον τεχνολογία στις περιφερειακές χώρες.
- Να επενδύουν τα συσσωρευμένα κέρδη τους μέσω ΣΔΙΤ και Συμβάσεων Παραχώρησης με υψηλό και διασφαλισμένο μακροπρόθεσμα ποσοστό κέρδους.
- Να εξασφαλίζεται πάμφθηνη πρώτη ύλη, ακόμη και με αρνητική τιμή (βλέπε RDF) υπέρ του βιομηχανικού, κυρίως, κεφαλαίου.
4) Προβλέπεται ελάχιστη εγγυημένη ποσότητα και για πόσα χρόνια;
Εξαρτάται από τον τρόπο εκτέλεσης και λειτουργίας του έργου. Εάν γίνει με ΣΔΙΤ ή με Σύμβαση Παραχώρησης θα προβλέπεται ελάχιστη εγγυημένη ποσότητα για όλη τη διάρκεια της σύμπραξης ή σύμβασης παραχώρησης, συνήθως για 25 χρόνια λειτουργίας.
Εάν πρόκειται για σύμβαση δημόσιου έργου (μελέτη – κατασκευή) δεν τίθεται θέμα λειτουργίας, οπότε δεν τίθεται και θέμα ελάχιστης εγγυημένης ποσότητας. Μετά όμως την επιτυχή ολοκλήρωση της δοκιμαστικής λειτουργίας και την παραλαβή του έργου, το σύστημα έχει ήδη φροντίσει να βάλει σοβαρά εμπόδια στη λειτουργία της ΜΕΑ με προσωπικό του αρμόδιου ΦΟΔΣΑ, οπότε στην πράξη δημοπρατείται η λειτουργία της για όσο διάστημα επιλέγει ο ΦΟΔΣΑ, πρακτικά από 3 χρόνια (+ 3 χρόνια ως «δικαίωμα προαίρεσης») και πάνω. Σε αυτή την περίπτωση τίθεται και πάλι όρος που συνδέει την ανά τόνο αμοιβή του ομίλου λειτουργίας με την ποσότητα των απορριμμάτων που υποδέχεται η ΜΕΑ, σε τρόπο ώστε το ποσοστό κέρδους του ομίλου να παραμένει στο επιθυμητό γι’ αυτόν επίπεδο.
5) Θα υπάρχει πρόβλεψη για την μετατροπή του σε εργοστάσιο ανακύκλωσης μετά το 2024;
Η τεχνική δυνατότητα που υπάρχει γι’ αυτό είναι περιορισμένη, στο βαθμό που η τροφοδοσία της ΜΕΑ παραμένουν τα σύμμεικτα απορρίμματα. Εντοπίζεται κυρίως στη δαπανηρή τροποποίηση της γραμμής επεξεργασίας του ξηρού κλάσματος (περιέχει ξηρά ανακυκλώσιμα υλικά - πλην των μεταλλικών και γυάλινων που έχουν αφαιρεθεί πριν - αλλά και σημαντικό ποσοστό άχρηστων προσμίξεων), που αντί να παράγει μόνο RDF θα διαχωρίζει όλο ή μέρος του πιο πάνω κλάσματος σε επιμέρους είδη ανακυκλώσιμων απορριμμάτων, υποβαθμισμένης πάντως ποιότητας.
Θα μπορούσε επίσης, με τις σχετικές τροποποιήσεις, να μετατραπεί σε γραμμή επεξεργασίας πρόσθετων προδιαχωρισμένων στην πηγή βιοαποβλήτων, μια από τις δύο υπάρχουσες (τουλάχιστον) γραμμές επεξεργασίας του κλάσματος των οργανικών (περιέχουν βιοαπόβλητα αλλά με σημαντικό ποσοστό άχρηστων προσμίξεων). Σε αυτήν όμως την περίπτωση πρέπει να εξετασθεί εάν η απομένουσα (-ες) γραμμή (-ές) επαρκεί (-ούν) για την επεξεργασία και του κλάσματος της γραμμής, που θα διατεθεί για τα προδιαχωρισμένα βιοαπόβλητα. Θα χρειαστεί, ακόμη, να προστεθεί και μια γραμμή για την κομποστοποίηση, ωρίμανση και αποθήκευση του κλάσματος των προδιαχωρισμένων αποβλήτων, ώστε το παραγόμενο κόμποστ υψηλής ποιότητας να μην αναμειγνύεται με το υποβαθμισμένο κόμποστ από τα σύμμεικτα.
Και ύστερα από αυτά αναρωτιέται κανείς: Γιατί να σχεδιάζουμε και να κατασκευάζουμε πανάκριβες και προβληματικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας σύμμεικτων και μετά από λίγα χρόνια να προχωράμε σε πανάκριβες πλην εμβαλωματικές και εξίσου προβληματικές παρεμβάσεις, από τη στιγμή που με πολύ λιγότερα χρήματα μπορούμε να ξεκινήσουμε από τώρα τη διαδικασία για μια ευρείας κλίμακας πραγματική ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή; Υπάρχει λογική σ’ αυτό;
Είναι η «λογική» της οικονομίας της αγοράς δηλαδή, του καπιταλιστικού συστήματος, του οποίου αποκλειστικό κριτήριο και στη διαχείριση των αποβλήτων είναι τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων μέσα από την παραπέρα αφαίμαξη του λεηλατημένου εισοδήματος των λαϊκών στρωμάτων.
6) Ποιες εγγυήσεις έχουμε πώς το εργοστάσιο δεν θα λειτουργήσει ανταγωνιστικά της ανακύκλωσης;
Σύμφωνα με όσα απαντήσαμε πιο πάνω, και ειδικότερα στα σημεία 2, 3 και 5 είναι φανερό ότι το εργοστάσιο σύμμεικτων στην Κέρκυρα, και όχι μόνο, θα λειτουργήσει όχι απλά «ανταγωνιστικά» αλλά καταστροφικά απέναντι στην ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή.
Δ. Τί κίνητρα προβλέπετε για την ενεργή συμμετοχή των πολιτών στην διαλογή στην πηγή αλλά και τι πρόστιμα;
Ως δημοτική ή Περιφερειακή Αρχή αλλά και από θέση αντιπολίτευσης θα βοηθήσουμε ενεργά - και οικονομικά - σε παρεμβάσεις, που θα συμβάλουν στην ενεργοποίηση των δημοτών μέσα από μια βεντάλια μέτρων και δράσεων γνωστά μεν τοις πάσι (το διαδίκτυο γέμει από αυτά), που όμως δεν εφαρμόζονται.
Σε κάθε, όμως περίπτωση, θέλουμε να τονίσουμε ότι το πιο ουσιαστικό, το μακράν πιο αποτελεσματικό κίνητρο, όπως άλλωστε έχει αποδείξει η αρνητική εμπειρία της Αττικής και άλλων περιοχών της χώρας όπως και της Κέρκυρας, είναι: Να αντιληφθεί ο δημότης ότι συμμετοχή του θα έχει θετικό αντίχτυπο στη δική του ποιότητα ζωής και ότι δεν θα αποτελέσει ακόμη μια φορά το σύνηθες υποζύγιο μαζί και το άλλοθι για να κερδίζουν σε βάρος του μια χούφτα όμιλοι και οι σχετικοί παρατρεχάμενοί τους.
Ε. Τέλος με ποιο τρόπο θα στελεχώσετε και θα αναβαθμίσετε τις συναρμόδιες υπηρεσίες τόσο με ανθρώπινο δυναμικό όσο και με μηχανολογικό εξοπλισμό;
Δεν κουραζόμαστε να προβάλλουμε ότι το «κλειδί» για την αναβάθμιση των Υπηρεσιών Καθαριότητας και των άλλων συναρμόδιων Υπηρεσιών στην Τοπική Διοίκηση γενικότερα (Δήμοι, ΦΟΔΣΑ, Περιφέρειες στο βαθμό που αυτές εμπλέκονται) βρίσκεται στη θέση:
- ΟΧΙ στην εμπορευματοποίηση της διαχείρισης των απορριμμάτων και σε κάθε μορφή ιδιωτικοποίησης που συνεπάγεται αυτή, όχι στις ΣΔΙΤ και στις Συμβάσεις Παραχώρησης.
- ΟΧΙ στη μετατόπιση των βαρών στις πλάτες των λαϊκών στρωμάτων μέσα από τα ανταποδοτικά τέλη και με οποιονδήποτε άλλο τρόπο, όπως το χαράτσι ταφής και το «πληρώνω όσο πετάω». Το κόστος των προγραμμάτων, εξοπλισμού και έργων για την ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων, που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της λαϊκής οικογένειας και του περιβάλλοντος, να προέρχονται από κεντρικούς δημόσιους πόρους που θα τροφοδοτούνται σε σημαντικό βαθμό και από μια μεγαλύτερη φορολόγηση του κεφαλαίου.
- Παλεύουμε για την απόλυτη διασφάλιση όλων των εργαζόμενων, σε δημόσιους φορείς διαχείρισης των αποβλήτων, χωρίς όρους και προϋποθέσεις, με πλήρη εργασιακά δικαιώματα.
Στο πλαίσιο αυτό θα συμβάλουμε με κάθε τρόπο ώστε ο δήμος και ο ΦΟΔΣΑ να αποκτήσουν επαρκές, μόνιμο επιστημονικό και εργατοτεχνικό προσωπικό με πλήρη δικαιώματα, όλων των ειδικοτήτων, που χρειάζονται για την υλοποίηση και εύρυθμη λειτουργία:
- Των προγραμμάτων χωριστής συλλογής των προδιαχωρισμένων με διαλογή στην πηγή ρευμάτων και του εναπομείναντος ρεύματος των σύμμεικτων, και
- Των εγκαταστάσεων ανακύκλωσης των προδιαχωρισμένων ρευμάτων και ασφαλούς υγειονομικής ταφής σε ΧΥΤΑ των υπολειμμάτων τους καθώς και του ρεύματος των υπολειπόμενων σύμμεικτων αποβλήτων, που χάρη στη γενναία προώθηση των προγραμμάτων χωριστής συλλογής θα περιέχουν χαμηλά ποσοστά βιοδιασπάσιμου κλάσματος, παραγωγός στραγγισμάτων και βιοαερίου, και αερόφερτων υλικών (κυρίως πλαστικών), υπαίτιων για το φαινόμενο της οπτικής ρύπανσης περί τους ΧΥΤΑ/ ΧΥΤΥ και για την εκδήλωση πυρκαγιών.
Η αναδιάρθρωση των οργανικών μονάδων Δήμου και ΦΟΔΣΑ, η κατανομή του προσωπικού σε αυτές και το σχετικό καθηκοντολόγιο, δεν αποτελούν ζήτημα του παρούσας στιγμής, δεδομένου ότι θα καθοριστούν στη βάση ενός νέου Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας, που θα εκπονηθεί σε συνεργασία με τις αρμόδιες Υπηρεσίες και τα οικεία σωματεία εργαζομένων.
Σε αυτήν την κατεύθυνση χρειάζεται ενίσχυση της πάλης, δυνάμωμα των φορέων του αγώνα για να κλείσει μια και καλή το Τεμπλόνι και η Λευκίμμη. Να γίνει νέα χωροθέτηση με επιστημονικά κριτήρια και γρήγορες διαδικασίες.
Η ελπίδα είναι εδώ, ο δρόμος είναι εδώ. Χώρος και χρόνος για αναμονή, για αυταπάτες, για μεσσίες δεν υπάρχει. Με τη λογική ότι «αυτά που λέτε δεν γίνονται», να δούμε κάτι «εφικτό» μέσα στα τείχη της ΕΕ και τους νόμους των κυβερνήσεων, φτάσαμε να έχουμε για 30 χρόνια το αίσχος της χωματερής στο Τεμπλόνι, τη νέα χωματερή στη Λευκίμμη και τα σκουπίδια στους δρόμους.
Δίνουμε δύναμη στη «Λαϊκή Συσπείρωση» σε Δήμο και Περιφέρεια, κάνουμε πιο δυνατό το ΚΚΕ, να έχουμε γερή δύναμη υπεράσπισης της ζωής μας, γερή δύναμη να στηρίξει τον αγώνα μας.
«Θα θέλαμε επίσης να θυμίσουμε ότι η Λαϊκή Συσπείρωση από το 2007 έχει εκφράσει ξεκάθαρα τη θέση της για το συγκεκριμένο ζήτημα και έχει αναδείξει τις αιτίες που έχουν οδηγήσει σε ένα χωρίς προηγούμενο περιβαλλοντικό έγκλημα με τεράστιες επιπτώσεις στην υγεία.
Πίσω από τις καθυστερήσεις και υπαναχωρήσεις όλης αυτής της περιόδου κρύβονται μεγάλα συμφέροντα. Κρύβεται το σχέδιο της ιδιωτικοποίησης της διαχείρισης στερεών αποβλήτων, η όλο και μεγαλύτερη σε βάθος και σε έκταση ιδιωτικοποίηση του τομέα, η αύξηση της ανταποδοτικότητας και η όλο και μεγαλύτερη εκμετάλλευση των εργαζομένων στον κλάδο.
Η πορεία αυτή είναι σχεδιασμένη στην ΕΕ, μεθοδεύτηκε από όλες τις κυβερνήσεις, Δημάρχους και Περιφερειάρχες/Νομάρχες. Το κεφάλαιο έγκαιρα αντιλήφθηκε ότι η διαχείριση των απορριμμάτων είναι φλέβα χρυσού γι΄ αυτό και έβαλε τον τομέα αυτό στο στόχαστρο των επενδυτικών του σχεδίων. Ακόμα και τώρα ΕΕ και κεφάλαιο δε μιλούν απλά για ανακύκλωση αλλά έχουν συστήσει μια ολόκληρη βιομηχανία πίσω από τα σκουπίδια που αποκαλούν «κυκλική οικονομία». Μια χρυσοφόρα δεξαμενή για τους ομίλους όχι μόνο άντλησης πρώτων υλών, αλλά και επικερδούς απόρριψης των αποβλήτων τους.
Σε αυτό το γαϊτανάκι η κατάσταση της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Κέρκυρα με δύο υγειονομικές βόμβες στο Τεμπλόνι και στη Λευκίμμη έρχεται να επιβεβαιώσει για ποια ανάπτυξη μιλούν οι άλλες δυνάμεις.
Ερωτήσεις από τον Σύλλογο Τεμπλονίου «προς όλους τους μετέχοντες υποψηφίους στις προσεχείς αυτοδιοικητικές εκλογές και που θα πρέπει να απαντηθούν τόσο στο σύνολο των πολιτών της Κέρκυρας αλλά και ειδικότερα στους κατοίκους Τεμπλονίου μιας και όλος ο σχεδιασμός για την διαχείριση των απορριμμάτων έχει σχεδιαστεί για την περιοχή μας και μάλιστα ερήμην μας».
Οι απαντήσεις
Α. Στην Αυστρία πληρώνουν για κόστος διαχείρισης των απορριμμάτων 35€/τόνο. Στην Κέρκυρα πόσο;
(α) Δεν επιβεβαιώνουμε την ακρίβεια των 35€/τόνο ως κόστος διαχείρισης (αποκομιδής + επεξεργασίας) των δημοτικών απορριμμάτων. Ενδεχομένως το ποσό αυτό να αναφέρεται μόνο στο κόστος επεξεργασίας.
(β) Σε κάθε περίπτωση το κόστος διαχείρισης (αποκομιδής και τελικής διάθεσης/ ανάκτησης) των σύμμεικτων απορριμμάτων στην Ελλάδα κυμαίνεται περί τα 160 €/τόνο με σημαντικές πάντως κατά περιοχή διακυμάνσεις. Τη μερίδα του λέοντος στο κόστος αυτό έχει σήμερα η αποκομιδή.
Με την ολοκλήρωση του ΠΕΣΔΑ και των ΤΣΔΑ το ανά τόνο κόστος διαχείρισης θα αυξηθεί σημαντικά:
- Λόγω των πολλών ρευμάτων χωριστής συλλογής και του αυξημένου κόστους κατασκευής και λειτουργίας των μονάδων ανάκτησης και τελικής διάθεσης (υγειονομικής ταφής).
- Λόγω του νέου χαρατσιού που το βάφτισαν «περιβαλλοντική εισφορά» (στη θέση του «ειδικού τέλους ταφής»), και θα εισπράττεται από 1.7.19 υπέρ του αδηφάγου «Πράσινου Ταμείου» σύμφωνα με δύο νομοθετικές ρυθμίσεις, που ήδη προανάγγειλε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
Β. Σχετικά με την ανακύκλωση τα ερωτήματα.
1)Τί προβλέπει το πρόγραμμά σας σχετικά με την εφαρμογή της διαλογής στην πηγή;
Η Λαϊκή Συσπείρωση και το ΚΚΕ που τη στηρίζει δίνουν άμεση προτεραιότητα στην ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή τόσο των ξηρών ανακυκλώσιμων υλικών (χαρτί – χαρτόνι, πλαστικά, μέταλλα, γυαλί) όσο και των βιοαποβλήτων (υπολείμματα τροφής, κλαδέματα, πράσινα πάρκων). Βασικός όρος είναι η χρηματοδότηση του σχετικού εξοπλισμού (απορριμματοφόρα, κάδοι, πλυντήριο κάδων κ.ά.) από κεντρικούς δημόσιους πόρους με δεδομένα:
- Τη φορολεηλασία του πενιχρού λαϊκού εισοδήματος, και
- Του πετσοκόμματος κατά 50% της κρατικής χρηματοδότησης προς τους δήμους τα τελευταία χρόνια.
2) Ποιο θα είναι το ποσοστό ανακύκλωσης και κομποστοποίησης με την εφαρμογή τους μέσα στα επόμενα δυο χρόνια και με τί χρονοδιάγραμμα;
Αυτό που μπορεί να γίνει «μέσα στα επόμενα δυο χρόνια», παίρνοντας υπόψη τα δεδομένα του νησιού μας, είναι να αρχίσει όσο γίνεται πιο σύντομα σε πλήρη κλίμακα εφαρμογής η υλοποίηση του προγράμματος ανακύκλωσης περιλαμβανομένης και της κομποστοποίησης των βιοαποβλήτων. Ως δημοτική αρχή θα διεκδικήσουμε να χρηματοδοτηθεί ο δήμος από τους κεντρικούς δημόσιους πόρους για τον απαιτούμενο εξοπλισμό και ως Περιφερειακή Αρχή θα στηρίξουμε το δήμο σ’ αυτό. Εκτιμάμε ότι ενάμισι χρόνο από την απόκτηση του εξοπλισμού θα έχουμε αξιόλογα αποτελέσματα, στη διαμόρφωση των οποίων η συμμετοχή των δημοτών θα παίξει καθοριστικό ρόλο.
Θα ήταν όμως ασυγχώρητη επιπολαιότητα από μέρους μας, άλλοι μπορούν να το κάνουν για λόγους εντυπωσιασμού, να καθορίσουμε από τώρα αναλυτικότερο χρονοδιάγραμμα και συγκεκριμένα ποσοστά. Ενημερωτικά αναφέρουμε ότι αυτό το θέμα ανήκει στην αρμοδιότητα:
- Της Δημοτικής Αρχής, ως προς το σχεδιασμό και υλοποίηση του συστήματος χωριστής αποκομιδής των 7 ρευμάτων (4 ρεύματα ξηρών ανακυκλώσιμων, και ανά ένα ρεύμα συσκευασιών, βιοαποβλήτων και σύμμεικτων)
- Του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) ως προς την υλοποίηση και λειτουργία των μονάδων επεξεργασίας και τελικής διάθεσης (ΧΥΤΑ/ ΧΥΤΥ).
3) Δεσμεύεστε σε δημοσιοποίηση μηνιαίων ποσοτικών και ποιοτικών στοιχείων για σύμμεικτα, ανακύκλωση, κομπόστ και ανάκτηση ανακυκλώσιμων;
Το ζήτημα αυτό ανήκει στην αρμοδιότητα του δήμου, του ΦΟΔΣΑ και, ως προς τα απορρίμματα συσκευασίας, του Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ) Συσκευασιών, που διαχειρίζεται η Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης και Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ) ΑΕ. Εφόσον είμαστε πλειοψηφία στο Δήμο φυσικά και δεσμευόμαστε αλλά και από όποια άλλη θέση θα πιέζουμε σε αυτή την κατεύθυνση. Από την μεριά μας και η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων θα εξαντλήσει την αρμοδιότητα που έχει για την παρακολούθηση της πορείας υλοποίησης του ΠΕΣΔΑ προκειμένου να συγκεντρώνει έγκαιρα και να δημοσιοποιεί, μεταξύ άλλων, και τα παραπάνω στοιχεία.
4) Πότε προβλέπει το πρόγραμμα σας την εφαρμογή της αρχής : «ο ρυπαίνων πληρώνει;»
Πρόκειται για μια ψευδεπίγραφη αρχή, όπως αποδεικνύεται στην πράξη με πλήθος παραδειγμάτων. Ας πάρουμε το πιο χαρακτηριστικό στην περίπτωσή μας, το λεγόμενο σύστημα των μπλε κάδων της ΕΕΑΑ ΑΕ. «Ρυπαίνοντες» θεωρούνται εδώ οι εταιρείες παραγωγής συσκευασιών καθώς και οι έμποροι διοχέτευσης στην αγορά συσκευασμένων προϊόντων.
Μήπως, όμως, πληρώνουν αυτοί το «μάρμαρο», δηλαδή το αυξημένο κόστος που συνεπάγεται η αποκομιδή του περιεχομένου των μπλε κάδων; Συντήρηση και πλύσιμο κάδων, προμήθεια πρόσθετων απορριμματοφόρων, πέραν του ενός – δύο που δίνει αρχικά η ΕΕΑΑ ΑΕ, επισκευές - συντήρηση – καύσιμα – εργατικά – γενικά έξοδα; Όχι βέβαια!
Το κόστος το πληρώνουν τα λαϊκά νοικοκυριά, μέσω των αυξημένων τελών καθαριότητας. Πληρώνουν ακριβά για να τροφοδοτούνται οι διάφορες βιομηχανίες (πχ χαρτοβιομηχανίες, βιομηχανίες πλαστικών, χαλυβουργίες, υαλουργία) με πάμφθηνη πρώτη ύλη και οι τσιμεντοβιομηχανίες με καύσιμα απορρίμματα (το λεγόμενο RDF, το βασικό «προϊόν» που παράγουν οι πανάκριβες ΜΕΑ), για τα οποία όχι μόνο δεν πληρώνουν αλλά πληρώνονται κι όλα!
Άλλωστε μην ανησυχείτε, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ φροντίζει και γι’ αυτό. Επικαλούμενη την αρχή αυτή, θα επιβάλει εφέτος από 1η Ιούλη ένα αναβαθμισμένο «χαράτσι ταφής», που το βάφτισε «περιβαλλοντική εισφορά», νέος βραχνάς για τα λαϊκά στρώματα.
Ίσως, όμως να εννοείτε την εφαρμογή του «πληρώνω όσο πετάω» (Π.Ο.Π.) στους κάδους των σύμμεικτων απορριμμάτων: Λίγο να το ψάξει κανείς θα δει ότι ο σύστημα αυτό σημαίνει πρακτικά (ι) δραματική μείωση έως και απαλλαγή από τα τέλη καθαριότητας του μεγάλου κεφαλαίου που δραστηριοποιείται στη βιομηχανία και τα “logistics”, στα υπερτοπικά κέντρα, στις υπηρεσίες, στην υγεία, καθώς και (ιι) ραγδαία μείωση για τις πολυτελείς κατοικίες των μεγαλοαστών. Και τούτο, λόγω της ελάχιστης ποσότητας σύμμεικτων ΑΣΑ που παράγουν. Συνεπώς, με την εφαρμογή του Π.Ο.Π. το αυξημένο κόστος διαχείρισης των δημοτικών αποβλήτων, λόγω του εκσυγχρονισμού αλλά και της φιλοσοφίας του ΕΣΔΑ και ΠΕΣΔΑ, θα φορτώνεται πλέον, σχεδόν στο σύνολό του, στις πλάτες τις λαϊκής οικογένειας πολλαπλασιάζοντας τα «ανταποδοτικά τέλη καθαριότητας», που θα καλείται να πληρώσει υπό την απειλή διακοπής της ηλεκτροδότησης, σε πρώτη φάση, και των κατασχέσεων στη συνέχεια. Υπέρ πάντων η εξασφάλιση υψηλών κερδών για το κεφάλαιο.
5) Ποιο είναι το κόστος διαχείρισης ανά τόνο και ποιο το προβλεπόμενο μετά την εφαρμογή του προγράμματός σας;
Όπως γνωρίζετε η Λαϊκή Συσπείρωση τοποθετήθηκε εξ αρχής ενάντια στο Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων Ιονίων Νήσων, και συνολικότερα του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) τεκμηριώνοντας το αντιλαϊκό όσο και αντιπεριβαλλοντικό περιεχόμενό του και προτάσσοντας την ανάγκη για τη γενναία προώθηση της ανακύκλωσης με διαλογή στην πηγή. Λογαριάστε και μόνοι σας:
Αντί να ξοδευτούν πχ 28 εκ. ευρώ (το 85% του Π/Υ των 32,7 εκ. ευρώ) για την κατασκευή μιας αδιέξοδης και χρονοβόρας ΜΕΑ, με ποσοστό ανακύκλωσης γύρω στο 10%, θα μπορούσε να γίνουν μεγάλα και γρήγορα βήματα με πολύ λιγότερα χρήματα για τον εξοπλισμό χωριστής συλλογής και επεξεργασίας των προδιαλεγμένων στην πηγή ρευμάτων (χαρτί, πλαστικά, μέταλλα, γυαλί και βιοαπόβλητα). Με τέτοιο σχεδιασμό, τα υπολειπόμενα σύμμεικτα και τα υπολείμματα επεξεργασίας προς υγειονομική ταφή, χαμηλής περιεκτικότητας σε βιοδιασπάσιμα (παραγωγοί επικίνδυνων στραγγισμάτων και βιοαέριου) και αερόφερτα υλικά (πρόξενα πυρκαγιών και οπτικής ρύπανσης), δεν θα ξεπερνούσαν σήμερα το 30% - 35%.
Που σημαίνει ότι με βάση ένα τέτοιο σχεδιασμό, για να προσεγγίσουμε και μια απάντηση στο υπ’ αρ. 2 ερώτημά σας, είναι εφικτή η επίτευξη ενός υψηλού ποσοστού ανακύκλωσης, περιλαμβανόμενης και της κομποστοποίησης των βιοαποβλήτων, σε μια τετραετία από την έναρξη υλοποίησης του προγράμματος στο επίπεδο του 60 – 65%.
Αυτή τη λύση έχει προβάλει εδώ και δεκαετίες το ΚΚΕ, αυτή προβάλλει και σήμερα η Λαϊκή Συσπείρωση ως τη μόνη ρεαλιστική. Ό,τι άλλο προτείνεται, στο βαθμό που δεν υλοποιούνται τα παραπάνω, στοχεύει στην όξυνση του προβλήματος, με επιδίωξη να εκβιαστούν τα λαϊκά νοικοκυριά να αποδεχθούν μακρόβιες «λύσεις», όπως στην προκείμενη περίπτωση στην Κέρκυρα, με πρόσθετη αφαίμαξη του λεηλατημένου εισοδήματός τους, που θα αυγατίζει τα κέρδη του κεφαλαίου, σε βάρος του περιβάλλοντος και της υγείας τους.
Προειδοποιούμε ότι υλοποίηση του ισχύοντος ΠΕΣΔΑ μαζί με την εφαρμογή της περιβαλλοντικής εισφοράς και τα υπόλοιπα «οικονομικά εργαλεία» θα εκτινάξει το κόστος διαχείρισης, άρα και τα τέλη καθαριότητας σε δυσθεώρητα ύψη. Και σα να μην έφτανε αυτό, όλος σχεδόν ο «λογαριασμός» θα πηγαίνει στη λαϊκή οικογένεια αφού το κεφάλαιο ελάχιστα πλέον θα πληρώνει, όπως πιο πάνω αναδείξαμε.
Γ. Ερωτήματα με τα του εργοστασίου:
Πιο πάνω προβάλαμε συνοπτικά την αντίθεσή μας για τη ΜΕΑ. Προσθέτουμε, επίσης, ότι σύμφωνα με τα δεδομένα της Κέρκυρας (μηνιαία παραγωγή αποβλήτων του δήμου Κέρκυρας) η λειτουργία της ΜΕΑ πρέπει να συνοδεύεται από ΧΥΤΑ (όχι ΧΥΤΥ) ή από δεματοποιητή (ή άλλο τρόπο προσωρινής αποθήκευσης) προκειμένου να διατίθεται το φορτίο που πλεονάζει της δυναμικότητας της ΜΕΑ κατά τη θερινή περίοδο των αυξημένων φορτίων.
Παρόλ’ αυτά θα απαντήσουμε και στα συγκεκριμένα ζητήματα που θέτετε.
1) Γιατί η κατασκευή εργοστασίου κοστίζει σχεδόν 5πλάσια σε σχέση με αντίστοιχα ευρωπαϊκά π.χ. Ισπανία για 123 000 τόνους, 23 000 000€.
Δεν επιβεβαιώνουμε την παραπάνω σύγκριση γιατί δεν γνωρίζουμε σε τί είδους μονάδα αναφέρεστε. Π.χ. μια μονάδα βιοξήρανσης κοστίζει πολύ λιγότερο από μια μονάδα μηχανικής ανακύκλωσης – κομποστοποίησης.
Για πληρέστερη ενημέρωσή σας σας γνωρίζουμε τα παρακάτω στοιχεία για τις ΜΕΑ που έχουν συμβασιοποιηθεί (στις περισσότερες περιλαμβάνεται και η επεξεργασία μικρής ποσότητας βιοαποβλήτων, όπως και στην προβλεπόμενη ΜΕΑ Κέρκυρας):
ΜΕΑ Σερρών: Ετήσια δυναμικότητα 60.000 τόνους σύμμεικτων σκουπιδιών με κόστος 36 εκ ευρώ. Δηλ. 600 €/τον*25 έτη
ΜΕΑ Ηπείρου: Ετήσια δυναμικότητα 105.000 τόνους σύμμεικτων σκουπιδιών με κόστος 52,6 εκ. ευρώ. Δηλ. 501 €/τον*25 έτη
ΜΕΑ Ηλείας: Ετήσια δυναμικότητα 80.000 τον σύμμεικτων σκουπιδιών με κόστος 32 εκ. ευρώ. Δηλ. 400 €/ τον*25 έτη
ΜΕΑ Βοιωτίας (Θήβας – Αλιάρτου – Τανάγρας): Ετήσια δυναμικότητα 35.000 τον σύμμεικτων σκουπιδιών, κόστους 16,3 εκ. ευρώ. Δηλ. 466 €/ τον*25 έτη
Με υπόθεση εργασίας ότι η ΜΕΑ Κέρκυρας θα είναι (ι) παρόμοιας τεχνολογίας και αποδόσεων με τις παραπάνω, (ιι) συμβατικού κόστους 27,8 εκ.€, ίσου με το 85% του προϋπολογισμού (32,7 εκ.€) και (ιιι) ετήσιας δυναμικότητας 35.000 τόνων προκύπτει σχέση κόστους 794/ τον*25 έτη.
Όπως αντιλαμβάνεστε το πιο πάνω αποτέλεσμα ενισχύει τη θέση μας ενάντια στη δημιουργία της σχεδιαζόμενης ΜΕΑ στην Κέρκυρα.
2. Ποιο θα είναι το κόστος διαχείρισης ανά τόνο μετά την λειτουργία του;
Σύμφωνα με τις συμβάσεις, που έχουν ήδη υπογραφεί για τις ΜΕΑ, το κόστος κυμαίνεται περί τις 45 – 50 ευρώ ανά τόνο. Έναντι του ποσού αυτού από τα σύμμεικτα απορρίμματα τα τροφοδοσίας θα ανακυκλώνεται περί το 5% ως ξηρά ανακυκλώσιμα με θετική τιμή στην αγορά, από τα οποία μόλις το 2%, το πολύ (1,3% λευκοσίδηρος, 0,7% αλουμίνιο), θα έχει κάποια αξιόλογη τιμή. Για κάθε τόνο (1000 χγρ) εισερχόμενου φορτίου, το έσοδο από την πώληση σιδήρου (0,15 €/χγρ) ανέρχεται, σύμφωνα με τα παραπάνω, σε 1000*1,3%*0,15 = 1,95 € και το έσοδο από την πώληση αλουμινίου σε 1000*0,5%*0,80 = 4,00 €, σύνολο 6,00 €/τον περίπου. Με άλλα λόγια, βλέποντάς το από οικονομική σκοπιά, τα λαϊκά στρώματα θα πληρώνουν 50 € για προϊόντα αξίας 6 €!
Τα υπόλοιπα «προϊόντα» θα είναι: Άλλα ανακυκλώσιμα υλικά (8%) με μηδενική ή ανάξια λόγου τιμή, καύσιμο σκουπίδι (RDF) (25 – 30%), που για να το πάρουν οι τσιμεντοβιομηχανίες θα πληρώνονται, υπολείμματα για ΧΥΤΑ/ΧΥΤΥ (30 – 35%), υποβαθμισμένο κόμποστ ως υλικό επιχωμάτωσης (15%) και υγρασία που εξατμίζεται στον αέρα (15% - 18%).
Αυτή είναι η αλήθεια για τις ΜΕΑ!
3) Η λειτουργία θα είναι συμβατή με τις κοινοτικές οδηγίες για ανακύκλωση 50% μέχρι το 2020 και 65% μέχρι το 2024;
Όταν το μισό σκουπίδι της Κέρκυρας «καταδικάζεται» να παραμένει σύμμεικτο για 25 χρόνια, με ποσοστό ανακύκλωσης 10%, εσείς τί λέτε θα είναι συμβατή; Όχι βέβαια!
Αν όμως ρωτήσετε την Ευρωπαϊκή Ένωση (η ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ τη ρώτησε) θα σας πει ότι «όλα καλώς καμωμένα» γιατί αυτό που ενδιαφέρει τα ευρωενωσιακά μονοπώλια είναι:
- Να μοσχοπουλάνε απαξιωμένη πλέον τεχνολογία στις περιφερειακές χώρες.
- Να επενδύουν τα συσσωρευμένα κέρδη τους μέσω ΣΔΙΤ και Συμβάσεων Παραχώρησης με υψηλό και διασφαλισμένο μακροπρόθεσμα ποσοστό κέρδους.
- Να εξασφαλίζεται πάμφθηνη πρώτη ύλη, ακόμη και με αρνητική τιμή (βλέπε RDF) υπέρ του βιομηχανικού, κυρίως, κεφαλαίου.
4) Προβλέπεται ελάχιστη εγγυημένη ποσότητα και για πόσα χρόνια;
Εξαρτάται από τον τρόπο εκτέλεσης και λειτουργίας του έργου. Εάν γίνει με ΣΔΙΤ ή με Σύμβαση Παραχώρησης θα προβλέπεται ελάχιστη εγγυημένη ποσότητα για όλη τη διάρκεια της σύμπραξης ή σύμβασης παραχώρησης, συνήθως για 25 χρόνια λειτουργίας.
Εάν πρόκειται για σύμβαση δημόσιου έργου (μελέτη – κατασκευή) δεν τίθεται θέμα λειτουργίας, οπότε δεν τίθεται και θέμα ελάχιστης εγγυημένης ποσότητας. Μετά όμως την επιτυχή ολοκλήρωση της δοκιμαστικής λειτουργίας και την παραλαβή του έργου, το σύστημα έχει ήδη φροντίσει να βάλει σοβαρά εμπόδια στη λειτουργία της ΜΕΑ με προσωπικό του αρμόδιου ΦΟΔΣΑ, οπότε στην πράξη δημοπρατείται η λειτουργία της για όσο διάστημα επιλέγει ο ΦΟΔΣΑ, πρακτικά από 3 χρόνια (+ 3 χρόνια ως «δικαίωμα προαίρεσης») και πάνω. Σε αυτή την περίπτωση τίθεται και πάλι όρος που συνδέει την ανά τόνο αμοιβή του ομίλου λειτουργίας με την ποσότητα των απορριμμάτων που υποδέχεται η ΜΕΑ, σε τρόπο ώστε το ποσοστό κέρδους του ομίλου να παραμένει στο επιθυμητό γι’ αυτόν επίπεδο.
5) Θα υπάρχει πρόβλεψη για την μετατροπή του σε εργοστάσιο ανακύκλωσης μετά το 2024;
Η τεχνική δυνατότητα που υπάρχει γι’ αυτό είναι περιορισμένη, στο βαθμό που η τροφοδοσία της ΜΕΑ παραμένουν τα σύμμεικτα απορρίμματα. Εντοπίζεται κυρίως στη δαπανηρή τροποποίηση της γραμμής επεξεργασίας του ξηρού κλάσματος (περιέχει ξηρά ανακυκλώσιμα υλικά - πλην των μεταλλικών και γυάλινων που έχουν αφαιρεθεί πριν - αλλά και σημαντικό ποσοστό άχρηστων προσμίξεων), που αντί να παράγει μόνο RDF θα διαχωρίζει όλο ή μέρος του πιο πάνω κλάσματος σε επιμέρους είδη ανακυκλώσιμων απορριμμάτων, υποβαθμισμένης πάντως ποιότητας.
Θα μπορούσε επίσης, με τις σχετικές τροποποιήσεις, να μετατραπεί σε γραμμή επεξεργασίας πρόσθετων προδιαχωρισμένων στην πηγή βιοαποβλήτων, μια από τις δύο υπάρχουσες (τουλάχιστον) γραμμές επεξεργασίας του κλάσματος των οργανικών (περιέχουν βιοαπόβλητα αλλά με σημαντικό ποσοστό άχρηστων προσμίξεων). Σε αυτήν όμως την περίπτωση πρέπει να εξετασθεί εάν η απομένουσα (-ες) γραμμή (-ές) επαρκεί (-ούν) για την επεξεργασία και του κλάσματος της γραμμής, που θα διατεθεί για τα προδιαχωρισμένα βιοαπόβλητα. Θα χρειαστεί, ακόμη, να προστεθεί και μια γραμμή για την κομποστοποίηση, ωρίμανση και αποθήκευση του κλάσματος των προδιαχωρισμένων αποβλήτων, ώστε το παραγόμενο κόμποστ υψηλής ποιότητας να μην αναμειγνύεται με το υποβαθμισμένο κόμποστ από τα σύμμεικτα.
Και ύστερα από αυτά αναρωτιέται κανείς: Γιατί να σχεδιάζουμε και να κατασκευάζουμε πανάκριβες και προβληματικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας σύμμεικτων και μετά από λίγα χρόνια να προχωράμε σε πανάκριβες πλην εμβαλωματικές και εξίσου προβληματικές παρεμβάσεις, από τη στιγμή που με πολύ λιγότερα χρήματα μπορούμε να ξεκινήσουμε από τώρα τη διαδικασία για μια ευρείας κλίμακας πραγματική ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή; Υπάρχει λογική σ’ αυτό;
Είναι η «λογική» της οικονομίας της αγοράς δηλαδή, του καπιταλιστικού συστήματος, του οποίου αποκλειστικό κριτήριο και στη διαχείριση των αποβλήτων είναι τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων μέσα από την παραπέρα αφαίμαξη του λεηλατημένου εισοδήματος των λαϊκών στρωμάτων.
6) Ποιες εγγυήσεις έχουμε πώς το εργοστάσιο δεν θα λειτουργήσει ανταγωνιστικά της ανακύκλωσης;
Σύμφωνα με όσα απαντήσαμε πιο πάνω, και ειδικότερα στα σημεία 2, 3 και 5 είναι φανερό ότι το εργοστάσιο σύμμεικτων στην Κέρκυρα, και όχι μόνο, θα λειτουργήσει όχι απλά «ανταγωνιστικά» αλλά καταστροφικά απέναντι στην ανακύκλωση με διαλογή στην πηγή.
Δ. Τί κίνητρα προβλέπετε για την ενεργή συμμετοχή των πολιτών στην διαλογή στην πηγή αλλά και τι πρόστιμα;
Ως δημοτική ή Περιφερειακή Αρχή αλλά και από θέση αντιπολίτευσης θα βοηθήσουμε ενεργά - και οικονομικά - σε παρεμβάσεις, που θα συμβάλουν στην ενεργοποίηση των δημοτών μέσα από μια βεντάλια μέτρων και δράσεων γνωστά μεν τοις πάσι (το διαδίκτυο γέμει από αυτά), που όμως δεν εφαρμόζονται.
Σε κάθε, όμως περίπτωση, θέλουμε να τονίσουμε ότι το πιο ουσιαστικό, το μακράν πιο αποτελεσματικό κίνητρο, όπως άλλωστε έχει αποδείξει η αρνητική εμπειρία της Αττικής και άλλων περιοχών της χώρας όπως και της Κέρκυρας, είναι: Να αντιληφθεί ο δημότης ότι συμμετοχή του θα έχει θετικό αντίχτυπο στη δική του ποιότητα ζωής και ότι δεν θα αποτελέσει ακόμη μια φορά το σύνηθες υποζύγιο μαζί και το άλλοθι για να κερδίζουν σε βάρος του μια χούφτα όμιλοι και οι σχετικοί παρατρεχάμενοί τους.
Ε. Τέλος με ποιο τρόπο θα στελεχώσετε και θα αναβαθμίσετε τις συναρμόδιες υπηρεσίες τόσο με ανθρώπινο δυναμικό όσο και με μηχανολογικό εξοπλισμό;
Δεν κουραζόμαστε να προβάλλουμε ότι το «κλειδί» για την αναβάθμιση των Υπηρεσιών Καθαριότητας και των άλλων συναρμόδιων Υπηρεσιών στην Τοπική Διοίκηση γενικότερα (Δήμοι, ΦΟΔΣΑ, Περιφέρειες στο βαθμό που αυτές εμπλέκονται) βρίσκεται στη θέση:
- ΟΧΙ στην εμπορευματοποίηση της διαχείρισης των απορριμμάτων και σε κάθε μορφή ιδιωτικοποίησης που συνεπάγεται αυτή, όχι στις ΣΔΙΤ και στις Συμβάσεις Παραχώρησης.
- ΟΧΙ στη μετατόπιση των βαρών στις πλάτες των λαϊκών στρωμάτων μέσα από τα ανταποδοτικά τέλη και με οποιονδήποτε άλλο τρόπο, όπως το χαράτσι ταφής και το «πληρώνω όσο πετάω». Το κόστος των προγραμμάτων, εξοπλισμού και έργων για την ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων, που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της λαϊκής οικογένειας και του περιβάλλοντος, να προέρχονται από κεντρικούς δημόσιους πόρους που θα τροφοδοτούνται σε σημαντικό βαθμό και από μια μεγαλύτερη φορολόγηση του κεφαλαίου.
- Παλεύουμε για την απόλυτη διασφάλιση όλων των εργαζόμενων, σε δημόσιους φορείς διαχείρισης των αποβλήτων, χωρίς όρους και προϋποθέσεις, με πλήρη εργασιακά δικαιώματα.
Στο πλαίσιο αυτό θα συμβάλουμε με κάθε τρόπο ώστε ο δήμος και ο ΦΟΔΣΑ να αποκτήσουν επαρκές, μόνιμο επιστημονικό και εργατοτεχνικό προσωπικό με πλήρη δικαιώματα, όλων των ειδικοτήτων, που χρειάζονται για την υλοποίηση και εύρυθμη λειτουργία:
- Των προγραμμάτων χωριστής συλλογής των προδιαχωρισμένων με διαλογή στην πηγή ρευμάτων και του εναπομείναντος ρεύματος των σύμμεικτων, και
- Των εγκαταστάσεων ανακύκλωσης των προδιαχωρισμένων ρευμάτων και ασφαλούς υγειονομικής ταφής σε ΧΥΤΑ των υπολειμμάτων τους καθώς και του ρεύματος των υπολειπόμενων σύμμεικτων αποβλήτων, που χάρη στη γενναία προώθηση των προγραμμάτων χωριστής συλλογής θα περιέχουν χαμηλά ποσοστά βιοδιασπάσιμου κλάσματος, παραγωγός στραγγισμάτων και βιοαερίου, και αερόφερτων υλικών (κυρίως πλαστικών), υπαίτιων για το φαινόμενο της οπτικής ρύπανσης περί τους ΧΥΤΑ/ ΧΥΤΥ και για την εκδήλωση πυρκαγιών.
Η αναδιάρθρωση των οργανικών μονάδων Δήμου και ΦΟΔΣΑ, η κατανομή του προσωπικού σε αυτές και το σχετικό καθηκοντολόγιο, δεν αποτελούν ζήτημα του παρούσας στιγμής, δεδομένου ότι θα καθοριστούν στη βάση ενός νέου Οργανισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας, που θα εκπονηθεί σε συνεργασία με τις αρμόδιες Υπηρεσίες και τα οικεία σωματεία εργαζομένων.
Σε αυτήν την κατεύθυνση χρειάζεται ενίσχυση της πάλης, δυνάμωμα των φορέων του αγώνα για να κλείσει μια και καλή το Τεμπλόνι και η Λευκίμμη. Να γίνει νέα χωροθέτηση με επιστημονικά κριτήρια και γρήγορες διαδικασίες.
Η ελπίδα είναι εδώ, ο δρόμος είναι εδώ. Χώρος και χρόνος για αναμονή, για αυταπάτες, για μεσσίες δεν υπάρχει. Με τη λογική ότι «αυτά που λέτε δεν γίνονται», να δούμε κάτι «εφικτό» μέσα στα τείχη της ΕΕ και τους νόμους των κυβερνήσεων, φτάσαμε να έχουμε για 30 χρόνια το αίσχος της χωματερής στο Τεμπλόνι, τη νέα χωματερή στη Λευκίμμη και τα σκουπίδια στους δρόμους.
Δίνουμε δύναμη στη «Λαϊκή Συσπείρωση» σε Δήμο και Περιφέρεια, κάνουμε πιο δυνατό το ΚΚΕ, να έχουμε γερή δύναμη υπεράσπισης της ζωής μας, γερή δύναμη να στηρίξει τον αγώνα μας.
